Shillong, 9 Jylliew:
Ka Protection and Promotion of Khasi Traditional Medicine Act 2011 ka dei ka ain kaba la don lypa hapoh District Council naduh u snem 2011 hynrei katei ka ain ka la shu sahkut tang hapoh ka bui bad ka almari jong ka District Council naba ki MDC ba dei peit ki shu ioh thiah lyngngai tad haduh ban da kut noh ka samoi treikam jong ki. Dei ha kane ka kynti mynta ba ka KHADC ka la pynim biang ia katei ka ain bad la thaw thymmai ruh ia ka komiti ka ban peit ban pyn thikna ba kan treikam noh. Ia katei ka komiti kaba thymmai kaba la thaw mynta la tip kum ka Khasi Traditional Medicine Commission. Ia katei ka komiti la khlieh da u bah Banteidor Lyngdoh uba ki ju khot ieid u bah Paidang kum u Chairman bad u Secretary pat u dei u bah R.Wanniang u Joint Secretary ka KHADC, katei ka komiti ka don ruh ki dkhot jong ka ba kynthup ia ki nongsumar dawai kynbat bad na ki seng trei mon sngewbha.
Kaei ka jingthmu jong ka KHADC bad kaei ka jingmyntoi ba ki nongsumar dawai kynbat kin ioh nangtei. u Rupang mynta ka sngi u la ioh ban ia kren bad u EM ka KHADC u ba khlieh ia katei ka komiti u bah Banteidor Lyngdoh ban kylli na u shaphang katei ka kam.
Ha ka jing iakren bad u bah Paidang u la ong ba ka jingthmu ba katei ka komiti ka don ka long ban ithuh ia ki nongsumar Khasi kiba ju sumar baroh shi katta ha kaba yn ai ia ki da ka laisen kaba yn lah ban khot ia ki kum ki doktor bad da ka jingioh ia katei ka laisen ka ain kan ithuh ia ki kum kita ki nongsumar Khasi ne ki nongpynkhiah ne ki Traditional Healer.
U bah Paidang u la ong ba ka KHADC kan khot lut ia baroh ki nongsumar khasi na kylleng ka bri u hynniewtrep ba kin wan ban rejistar kyrteng ha KHADC bad napdeng baroh kiba wan rejistar yn wad ia ki sabut ba biang ban pynshisha ba ki dei shisha ki nongsumar bad yn ai laisen ia ki ka ban ithuh noh da ka ain.
Utei u MDC na Mawkynrew u la ong ruh ba ka thong ba nyngkong eh jong katei ka Commission ka long ban thaw ia ka jaka ai jinghikai (Institute) na bynta ki nongsumar khasi ha kaba kan don ka Library, ki jinghikai ia ki rukom khleh dawai bad kumta ter ter ha kaba kin don ki doktor kiba la tbit ban ai jinghikai kiba la pass ia katei ka lain ki ban wan na kylleng ki jylla. U la ong ruh ba ka KHADc ka buh thong ban thaw ia ka jaka sumar ne ka Hospital kaba ki nongpang ki lah ban wan phah sumar ha ka Hospital ka KHADC kaba yn sumar da kitei ki doktor ba la ioh laisen katkum ka jingsumar khasi la ka long ha ka jingpang ba hap ban ai dawai kynbat ne ka jingkhein shyieng bad kiwei pat. U bah Paidang u la ong ruh ba la thong jong katei ka komishon ka long ban ithuh ia ki nongsumar da kaba ai sertiphiket bad kane kan iarapruh ruh ha ka rukom pynneh pynsah ia ki jingthung jingtep kiba long dawai.
“Nga da thrang shisha ban pynurlong ia kane ka kam, nga don ka jingsngewkhia hapoh mynsiem bad nga da kwah eh ba dei ban ithuh noh ia ki nongsumar khasi da ka ain” ong u bah Paidang haba ia kren bad u Rupang mynta ka sngi ha kamra treikam jong u. Hynrei kawei ka jingeh ba utei u MDC ka Mawkynrew u la kdew ka long ba ka KHADC kam don pisa, “Ngin ia leh katba lah ban pan jingiarap na ka sorkar kum ka na ka DoNER, ka Central Council of Indian Medicine bad na kiwei pat ki lad jingiarap ba ngi lah ban ioh ban pynurlong noh ia katei ka kam” u la ong.
Haba la kylli na u bah Paidang hato kane ka jingthmu jong u kan urlong ne-em hapoh ka ar snem shuwa ba ka samoi treikam jong u kum u MDC kan kut noh , u la ong ba shuwa ban kut ka samoi treikam ka KHADC kan pyni ki dak ki shin ba ka la leh ia katei ka ia katei ka kam bad lada jia ba io jingiarap pisa lei lei u la ong ba yn pynurlong noh hapoh kate ka por naba ki jaka baroh ka KHADC ka la don lypa bad kaba sah tang ka pisa ban tei ia ka jingtei ban pyntreikam.
Kumba ka long mynta u bah Paidang u la iathuh ba ki la don bun bun ngut ki nongsumar khasi kiba dep ban rejistar ha KHADC bad u la khot ruh ia kiwei pat ki bym pat rejistar ba kin wan noh naba ha ka 5 tarik u bnai ban wan kan don ka jingialang bah jong ki nongsumar Khasi ha KHADC ha kaba yn ia syllok kham bha halor katei ka kam.
Phi don ban ong eiei?