Ka Nirmala Sitharaman, myntri pla pisa jong ka sorkar India, ka la pynbna mynta ka sngi, ia ka Pradhan Mantri Gareeb Kalyan Yojana scheme, kaba shongdor T. 1.7 lak klur, na ka bynta ban iarap ia ki duk ki rangli, na kane ka jingkhang shnong, kaba long ha kylleng ka India.
Katei ka skhim, kan trei kam, da kaba thep pisa ha account jong kito kiba dei ban ioh bad ban pynbiang ia ka bam ka sa jong kito kiba duk bad ki kynthei.
Ha katei ka skhim, Prime Minister Gareeb Kalyan Yojana (food scheme), 80 klur, kin ioh jingmyntoi bad ka Sitharaman, ka ong “Uwei uwei, un ioh 5 kilo u kew/ u khaw, nalor kaba ki la dep ioh bad yn ai shuh sa shi kilo u mar bam, uba ki sngew donkam na ka bynta lai bnai ki ban wan bad ki lah ban shim ruh ha ka ar sien shim” ong ka Sitharaman.
Ka myntri ka pynbna ruh ia ka medical insurance kaba T.50 lak na bynta uwei u nongtrei ia ka tnat ka koit ka khiah bad katei kan pyn myntoi ia ki 20lak ngut ki nongtrei jong katei ka tnat.
Ka sorkar India, kan bei ruh ia 24 per cent sha ka EPF na bynta kito ki kompeni kiba trei haduh 100ngut ki nongtrei, na ka bynta kito ki nongtrei kiba ioh kamai duna ia ka T.15,000 shi bnai. Ka sorkar India, kan siew ia ka EPFO, kaba dei ia ka bhah jong u nongtrei bad u nong ai kam ruh.
Ha kane ka skhim, yn bthah ia ki sorkar Jylla, ba kin pyndonkam ia ka pisa, na ka bhah jong ka Buildings and Other Construction Workers’ Fund, ba kin pyndonkam ia ka bhah kaba T.31,000 klur, kaba dei ban pyn myntoi ia ki 3.5klur ki nongtrei.
Ha ka Ujjwala scheme, yn ai lyer shet ei ia ki kynthei, na ka bynta lai bnai kynthih bad katei kan pyn myntoi ia ki 8.3klur ki long iing kiba duk bad kiba hap ha u lain jong kiba duk tasam.
Nangta ka account jong ka Women Jan Dhan, kan ioh T.500 shibnai na ka bynta ki lai bnai ban sa wan bad ki don 63 lak tylli ki self-help group ha ka Ri bad kitei ki ioh T.10lak ka ram bad yn ai tam ia ki sha ka T.20lak” ong ka myntri.
Ka jingsam pisa kaba nyngkong eh, yn leh shwa ia ki 8.69 klur ki nongrep, ha ka kyrteng jong ka PM-KISAN scheme. La ong shuh shuh ba ka bai bylla, na bynta ka skhim MNREGA, yn nang pynheh bad katei kan pyn myntoi ia ki 5 klur ki long iing bad katei ka jingsiew tam, kan long T.2,000 ia uwei u nongtrei.
Phi don ban ong eiei?