Shillong,4 Naiwieng:
Ka ‘Village Administration Bill’ ka dei ka mat ia tai kaba la neh la kumba katto katne por ha ka Ing Dorbar ba khadduh jong ka KHADC kaba la long hynne ka sngi. Ia katei ka mat ia kren kaba u MDC ka Laitkroh u Bah Carmel Sohtun u la wanrah ba dei ban don ki jingpynkylla ym shym la lah ban Pass ha ka Dorbar ka KHADC ha kaba ka Ing Dorbar ka la mynjur bad shim rai ban rah ia katei ka Bill sha ka Select Komiti ban pynbeit ia kiba i donkam ban pynkylla.
U Bah Carmel haba kren ha Dorbar ba la donkam ka jingpynkylla ia katei ka Bill ha ki katto katne tylli ki bynta u la ong ba ka Clause-2 (17) kaba kren ia ka jingteh Rangbah kam ia hap satia, bad ruh ba ka Clause -2-(20) kaba ong ia ki rangbah dong kum ki sub-traditional head ruh kam ia hap. U Bah Carmel u la ong ba katei ka Bill ka teh kyndon palat ia ki Rangbah Shnong ha kaba ki hap ban leh katkum ki kyndon katei ka bill, kaba mut ba lada don kiwei ki kam ki RS kim donbor eiei. Shuh shuh haba kynthoh halor ka jingdonkam ban pynkylla ia katei ka bill u MDC ka Laitkroh u la ong ba ki Rangbah Shnong ki dei kiba trei mon sngewbha khlem tulop bad kiba la pynkup bor da u paidbah, “Lada long ha katei ka rukom dei ban siew da ka tulop, lym kumta yn ym don ba treh ban long Rangbah Shnong” ong u Bah Carmel Sohtun uba dang shu pyniasoh ia lade bad ka KHNAM. Haba kdew ba ka Village Development Council , ka la ioh bor shaba palat u Bah Carmel u ban biang da kaba ong ba “Kan sa sloit ia ka iktiar ki dorbar shnong bad lah ruh ban duh ia ka riti ka dustur”.
Haba kren ia katei ka juh ka phang, u MDC ka Sohra u bah Titos chyne u la ong ba katei ka Bill ka la pynmih ar tylli ki bor, bad kane ka lah ban pynmih ia ka jingiajot ia pra ha ki shnong ki thaw namar ba la ai bor palat ia ka Village Development Council bad u a ong ruh ba kan sa poi ka por ba ki shnong kin ym lah ban pyndonkam ia la ka bor. “Kan sa poi ka por ba ki briew kin ia beh ban ia longheh ha ki Village Development Council ban ia kaba long Rangbah shnong” ong u Bah Titos uba la ong ruh ba dei ban ailad ha ki shnong ba kin pyrkhat ha la ka jong ka jingpyrkhat jong ki la katei ka Development Council ka donkam ne-em. Shuh shuh u la pyni ruh ba katkum ka clause ka Dorbar shnong kam donbor wat tang ban weng ia ki nongkitkam jong katei ka Council ruh.
U Chief Executive Member ka KHADC u Bah Pynshngain N Syiem, haba ai ka jingpynshai u la ong ba katei ka bill ka dei kaba la slem kaba la saindur naduh u 2010 ha kaba ka dei ruh katkum ka jingiaai jingmut jong ki Rangbah shnong, ki nongsynshar shnong bad kiwei pat ki bor pyniaid shnong, “Donkam kyrkieh ban Pass ia kane ka bill- ban pyntreikam ha kaba ia dei bad ka Influx” ong u CEM uba la ong ruh ba hapoh katei ka bill la ai bor ha ka Dorbar shnong ban thaw ia ki komiti bapher bapher. “Donkam ban Pass bad ngin wanrah ia ka Amendment ha ki bynta ba i donkam” bynrap biang u CEM ka KHADC.
La ioh ruh ki jingpynshai na ka liang u EM, Bah L.Blah halor katei ka Bill, hynrei hadien ki jingiatai kiba bun kaba u MDC ka Nongkrem u Bah Lambor Malngiang ruh u la kyrshan ia ka phang ba la wanrah da u Bah Carmel kumta ka Ing ka la rai ba ia katei ka bill yn phah ha ka Select komiti hapoh 2 taiew ban leh ia kaba donkam.
Phi don ban ong eiei?