Shillong:Ka Ïingkashari Meghalaya High Court hynnin ka sngi Palei ka la tynjuh ïa ka Sorkar Jylla halor ka jingbym lah ban ai jingkheiñ ïa ka jingdon jong u dewïong ba la dep tih shuwa u 2016 bad ba dang ap ban lilam ha kylleng ki jaka jong ka Jylla.
Haba bishar ïa ka PIL halor kane ka kam, ka Ïingkashari Full Bench ba la khlieh da u Chief Justice Sanjib Banerjee ka la ong “Kaba ima, ka Jylla kam shym la lah ban ai jingkheiñ ïa ka jingdon u dewïong ba la dep tih ha shuwa u snem 2016 bad ba dang ap ban lilam ha kylleng ki jaka”.
Ka Ïingkashari ka ong ba ka interim report ba lai ba la file da u Justice BP Katakey ha ka 9 tarik Nailar 2022, ka la ong ha ka paragraph 3.5 ba ka jingdon u dewïong ba la dep tih u don katkum ka jinglum jingkheiñ ka NGT ha ki rud surok jong ki 24 tylli ki jaka, ha kaba 12 tylli ki dei kiba ha East Jaiñtia Hills, 2 tylli ha West Khasi Hills, 7 tylli ha South West Khasi Hills bad 3 tylli ha South Garo Hills.
U Advocate General ula pyntip, ha ka jingshisha, u dewïong ba la dep tih kham mynshwa u lah ban don ha ki jaka pyllang dewïong kaba long haduh 1500 tylli ne tam eiei.
Hynrei ka Ïingkashari ka ong ba kam pher haduh katno tylli ki don ki jaka pyllang dewïong, ka Jylla ka hap ban ïeng katkum ka jingkheiñ ba la ai ha u Justice Katakey bad kumba la buh jingthoh ha ka paragraph 3.5 jong ka interim report.
Ka Ïingkashari ka la ong ruh ba lehse ka don ka jingïalehkai hapdeng ka Jylla bad ka Coal India Limited ha kaba ka Jylla ka khmih lynti ïa ka CIL ban leit thew ïa u dewïong katba ka CIL pat ka ong ba ka la thaw ïa ka Committee khlem da pyntip sha ka Ïingkashari ba kumno kan leit ban thew ïa u dewïong.
Haba pynpaw ba ka jingthew ïa u dewïong ba don harud surok ka lah ban nym donkam ïa ki kor ka juk mynta, ka Ïingkashari ka la bthah ba ka Jylla la da ka jingïarap ka CIL ne em, ka dei ban pynthikna ba kan pynpaw ïa ka jingdon jong u dewïong ha man ki jaka katkum ba la kdew ha ka para 3.5 jong ka interim report. Dei ban pyndep ïa kane ka jingleit thew hapoh ka shitaïew naduh mynta ka sngi”.
Ka Ïingkashari ka la bthah ruh ïa ka Jylla ba kan buh ha ka jingmut jingpyrkhat ban bud ïa ki kyndon haba shalan ïa u dewïong bad ban pyllang ïa u bad ban pynthikna ruh ba kan shim ïa ki lad ki lynti kat kum ka aiñ ha ki depot ha shuwa ba kan shalan ïa u mar.
“Shisien ba la dep ai jingkheiñ ïa ka jingdon u dewïong ha kylleng ki jaka, u Justice Katakey u lah ban ai ïa ki jingai jingmut ha ryngkat ka jingïasyllok bad ki Ophisar ka Jylla bad CIL ban lilam ïa une u mar, haba bthah ruh ban bud ryntih ïa ki kyndon ba ïadei bad ka jingpynmih jakhlia bad kiwei kiwei, ka ban long katkum ka por ba la kdew ha kane ka hukum,” ka la ong.
Katkum ka jingkheiñ ba la ai ha ka interim report, u dewïong uba kurup na ka jingtih hadien jong u snem 2016-2017 u don haduh 67,525 MT.
Namar kane, ka Ïingkashari ka la bthah ba ka long kaba donkam ïa kum une u dewïong ban lilam noh mardor kat kaba lah khnang ba kan nym don shuh ka jingwan theh ïa u dewïong ba dang tih thymmai halor une u dewïong rim bad pynman pat kum u dewïong ba la tih shwa u 2016.
Ha kajuh ka por, u Justice Katakey ula file ïa ka interim report kaba saw ha ka 23 tarik Nailar, 2022.
Ailad noh myntoi aiu ban khang ,kiba ka Im jakpoh baroh shi katta kin trei aiu ,tangba shna bad ka aiñ,ba kito kiba trei khlem akor ne pyntuid sha ki wah ne tih khlem akor khang syndok sbak ,bad ai ki jinghikai kumno ba kin tih khamtam eh ban lait na ka jingiap ha ki krem.
Ka point ba biang eh phi ai