Wat sheptieng, dei ma nga

Apostle R.R. Khongkrom
President, New Testament Restoration
Church, Shillong

(Na ka nemsniew, jingiapthem ne jingpangkhlam, Corona Virus ne COVID-19).
Ki synran ki la sheptieng haba ki la iohi ia u Jisu na jngai naba ki dang mut ba ka dei ka rngai. Ynda u la wan hajan u la ong ha ki wat sheptieng, to long shlur dei ma nga… to ngin puson khyndiat shaphang ka ktien “WAT SHEPTIENG” u Prophet u kren “… Wat sheptieng, namar nga la siewspah ia me, nga la khot ia me da ka kyrteng, me long u jong nga” (Isaiah 43:1). U Blei u hukum ia ngi ba ngim dei ban sheptieng lane ban khih khuslai ia ka kyntien “WAT SHEPTIENG” la pyndonkam kumba 80 sien ha ka Bible, ka daw ka long ba u Blei u tip ba u nongshun un pyndonkam ia ka jingsheptieng ban pynduna ia ka jingngeit, ka jingshaniah jong ngi ha u Blei bad ha ka ktien jong u ka jingsheptieng ka pynlong khawpud, ka pynshah jop, ka pynartatien, ka pynduhbor, ka pynphaidien, ka pynlong ba ngin iohpang, bad ka pynduna ba ngin ngeit ia ka bor jong u Blei bad ka ktien jong u. namarkata u Blei u ong ha u Joshua “Pynkhlain bad pynshlur bha ialade ….. Haba ngam shym la hukum ia me? To long uba khlain bad uba shlur bha, wat tieng lymne wat kyiuh; namar u Trai u Blei jong me u don ryngkat bad me kat shaba me leit”. (Joshua 1:6-9).

Ka jingmih u khniang jingpang CORONA VIRUS, ha ki khubor ba ngi ioh ban pule lyngba ki kot khubor, internet, social media ka la pynkhynniuh ia ki Ri ka pyrthei baroh. Ka khubor ba ngi iohsngew na ki riewstad medical science, bad na ki bor sorkar ba ia une u khniang jingpang ym don dawai lane ym don jubab kaba shai kumno ban iada ne ioh khiah. La iohsngew tang ka lad kumno ban iada ne sumar na une u khniang, da kaba khang noh ia ki jaka paidbah, kum ki skul, kolej, ki University, ki border hat, ban nym leit jingleit shabar, ban sumar bha ha ka jinglehkhuid, ka leit ka wan ka la sangeh, wat ki iingmane bad ki jingiaseng la don kiba sangeh ban leit, ki jingialum briew ba bun la mana bym dei ban ia lum bun palat, ki dorbar bah kum ka Parliament bad ki Legislative Assembly la pynsangeh noh ne pynlyngkot ia ki por long dorbar bad kiwei kiwei.

Haba kine ki wan jia ka jingsheptieng ka la wan ktah ia ka sorkar, ki paid ki raiot, ki jait bynriew bapher bapher bad kaba shyrkhei ka long wat ia ki Khristan ki la sheptieng ban leit sha ki jingiaseng bad don ruh kiba la sangeh noh ban long jingiaseng. Haba kine ki jia ka ktien jong u Blei ka don ban ong, “Wat sheptieng” “Wat khynniuh” “Wat khaweit” “Wat phaidien na ka jingngeit” “Wat rit mynsiem” “Wat khuslai lane wat khih khuslai” to ngeit ha u Blei bad to ngeit ha nga ruh, ong u Jisu (Ioannis 14:1).

U Jisu u la iathuhlypa ba shibun kiei kiei ki jia ha kita ki sngi ba khadduh hynrei kaba kut kam pat shym la poi, kine ki long tang ki jingsdang ki jingjynjar u Jisu u la iathuh hangne ba ki nongiathuhlypa ba lamler kin mih ha ka pyrthei, kin ong ma nga uba u Khrist, bad kin shukor ia shibun, phin iohsngew ki thma bad ki jingbna ki thma, ka kynja bynriew kan ieng ialeh ia ka kynja bynriew, bad ka hima ruh ia ka hima, bad kin long ki NEMSNIEW, BAD JINGIAPTHEM ruh BAD KI JINGKHYNNIUH JUMAI HA SHIBUN KI JAKA.

Phi wat khuslai naba ka dei ba kine kiei kiei baroh kin long, hynrei kaba kut kam pat la jia. Kine kin long tang ki jingsdang ki jingjynjar. (Mat 24:3-14).
To ngin peit khyndiat shaphang ka nemsniew bad ka jingiapthem. Ka nemsniew kan wan haba ka rep ka riang kam sei soh shuh, ka khaii pateng ka ioh ka kot ka hiar, ka kam ka jam kam don shuh, ki jingbam jingdih ki la duna bad kim don shuh ha ka ri ne pyrthei, ka synshar khaddar ka pheil bad kam don shuh ka hok ha ka, ki jingjia kiba wan na ka mariang ban lynshop ia ka ri, ki jingjia ki thma, ki jingkyrduh um bam um dih bad kiwei kiwei.
Ka jingiapthem, ka lah ban wan na kitei ki jingjia ba la kdew haneng khamtam eh na ki bor newkliar lada pyndonkam ia ki, bad ki khniang jingpang kiba long bih bad ktah ia ka met u briew bym don bor ne jingstad ban iarap. To ngin ia peit ki jingiap khlam kiba la jia katkum ka Bible.

1. Haba u Syiem Pharoah u la pynjynjar eh ia ki khun Israel jin 430 snem u Blei ban pynlait ia ki u la phah ia u Moses hynrei u Pharoah um shym la pynsngap, ne pyllait ia ki. Kumta shiphew tylli ki khlam ki la wan hap ha ka ri Ijipt kaba khadduh ka jingiapthem ne iap khlam ia ki khun nyngkong naduh ki khun u syiem Pharoah haduh ki mraw, ki khun nyngkong ki mrad baroh kat kata ym pat juh long bad ym long shuh ha ka pyrthei. Hynrei tang ka ing ba don ka snam u khunlangbrot ka la lait na ka khlam (Exodus 11:4-8; Exodus 12:12,13)
2. Haba ki khun Israel ki la leh pop ia u Blei ha ri khlaw u bsein ding u la mih bad la puh ia ki haduh ba ka bih jong u bsein ka la pyniap shibun bah ki briew, dei ynda haba ki la kylla bamut na ki pop jong ki u Blei u la ong, ia u Moses ba un shna ia u bsein rnong ban pynieng ha ka byntha jong ka ri khlaw ba baroh uba shah puh bsein sha uta u bsein rnong un ioh im. Ka bih jong u bsein kan iap tang shu peit sha uta u bsein rnong kaba long ha ka dur ba shisha u Jisu halor diengphna. Baroh ki bih jong u Corona Virus, cancer bad kiwei kiwei ki jait jingpang yn pynkhiah. U Prophet Isaiah u ong, u (Jisu) u bah noh ia ki jingkhuslai bad ki jingsngewsih jong ngi, la pynlwet bad la pynmong namar ki pop bad ki jingryngkang jong ngi bad da ka jingjngem snam jong u (Jisu) la pynkhiah ia ngi. U Jisu u ong, Kumba u Moses ruh u la kyntiew ia uta u bsein ha ri khlaw, kumta ruh ka dei ba yn kyntiew ia u khun u briew; ba uei uei ruh uba ngeit ha u, un ym jot shuh, hynrei un ioh ia ka jingim bymjukut (Isaiah 53:4, 5; Ioannis 3:14-15).
3. Ka khlam ha ki por u David. Hadien ba la dep lum lut ia ka kyrteng ki khun Israel ka jingiap khlam ka la jia naduh Dan haduh Beershabe na ka daw ba u David um shym la leh katkum ka hukum, kata ka long ba baroh u khun shynrang Israel ba la 20 snem ka rta u dei ban siewspah shiteng shekel ka rupa kaba long ka jingsiewspah ia ka mynsiem jong u. U David um shym la leh ia kane ka hukum, ka khlam ka la wan jia ha Israel bad ka jingiap briew tang ki rangbah naduh dangstep haduh ba kut kata ka por ka long 70,000 (hynniewphew hajar ngut) ban pynkut ia kata ka khlam u David u la pynlong ia ka jingknia ka jingpyniasuk bad u Blei hangta ka khlam ka sangeh noh. U khniang jingpang Corona Virus ban pynkut noh donkam ka jingngeit ba skhem ha ka jingknia jong ka jngiap u Jisu, ka jingduwai bad ban ieng skhem ha ka ktien u Blei bad da ka donnud baroh to ngin ia phai sha u Blei ban shaniah tylli ha U, BAN KYLLA BAMUT NA KI POP JONG NGI BAROH, ban khot kyrpad ia u Blei, ban phla ia ka ktien jong u da ka jingngeit, ka Bible ka ong, ngi jop noh ia u soitan namar kata ka snam jong uta u khun langbrot, bad namar kata ka ktien ka jingphla jong ngi kaba long ka ktien jong u Blei. U nongrwai Salm u ong, Ia ka ktien u Trai la pynphriang; u long ka stieh ia kita baroh kiba shaniah ha u (Salm 18:30) “Don kiba shaniah ha ki kali, kiwei pat ruh ha ki kulai; hynrei ngi ngin iathuh ia ka kyrteng u Trai u Blei jong ngi. Ki la dem ngon bad ki la kyllon: hynrei ngi ngi la ieng, bad ngi la ieng beit ruh. (Salm 20:7, 8) ai ba ka dohnud jong ki ri ka pyrthei, ki nongsynshar, ki riewstad, ki jaidbynriew baroh yn plie ia ki khmat mynsiem bad ka dohnud jong ki ban tip bad pdiang ba u Jisu u long u nongpynim bad nongpynkhiah ki jaid bynriew baroh ha ka pyrthei.
   Wat sheptieng wat sngewkyiuh! To ngin ngeit bad phla ia kane ka ktien u Blei da ka dohnud baroh, ha lade shimet, ha iing ha sem, ha jaka trei, ha iingmane, ha kano kano ka jaka ba ngi don kumne: Salm 91:1-16.
   v U Blei ba donbor baroh u long ka jingkah jong nga
   v U Trai u long ka jaka rieh jong nga bad ka kut jong nga
   v U Blei jong nga ha uba nga shaniah
   v Naba un pyllait ia nga na ka shangkhawiah jong u nongriam
   v Bad na ka jingiap khlam ba pynsniew
   v Un tap ia nga da la ki sner
   v Bad hapoh ki thapniang jong u ngan iohrieh ialade
   v Ka jingshisha jong u ka long ka stieh bad ka tiehbah
   v Ngan ym sheptieng na ka jingtriem mynmiet
   v Lymne na u khnam ba her mynsngi
   v Ha syndah jong nga shihajar kin kyllon bad shiphew hajar ha ka kti ka mon jong nga
   v Hynrei kan ym wan hajan jong nga
   v Tang da la ki khmat ngan ioh khmih bad ngan iohi ia ka bainong jong ki bymman
   v Naba me Ah Trai, me long ka jaka rieh jong nga! Me la pynlong ia u Bahakhlieh tam eh ka jaka shong jong nga
   v Kan ym jia ei ei kaba sniew ia nga, lymne kano kano ka jingiapthem kan nym wan hajan ka iing jong nga
   To ngin duwai bad kylla bamut, ngin wad ia u Blei, ngin pynrit ia lade ha u Blei, ngin phai noh na ki lynti bymman, ngin pynskhem bha ia ka jingngeit ha ki iing ki sem jong ngi, ngin pynjur ka jingialap ia ka Gospel bad ka jingshakri ia u Blei ai kan nang khlain shuh shuh ban ia kaba mynshuwa. To beh sha ka jingiaseng lang ki riewkhuid katba ka sngi ka la nang jan ba ka jingkhiah kan wan ha ka ri jong ngi na ka khlam, na u khniang jingpang CORONA VIRUS bad na kiwei kiwei ki jingpang bad jingeh ha ka ri.
   “Lada ki briew jong nga, ia kiba la khot da ka kyrteng jong nga, kin pynrit ialade, bad kin duwai, bad kin wad ia ka khmat jong nga, bad kin phai noh na ki lynti bymman jong ki; kumta te ngan sngew na bneng, bad ngan map ia ki pop jong ki, bad ngin pynkhiah ia ka ri jong ki. (2 Khronikl 7:14).
   “Nalor baroh putet, phin da shim ia ka stieh ka jingngeit, da kaba phi lah ban pynlip ia ki sum ba mehding baroh ki jong u bymman” (Ephesos 6:16).
   (Lada phi don jingeh, jingkylli phah sha u nongthoh Email id: [email protected]).