AIS Suja
“U pynduh ia ki Syiem bad thung ia ki” ki dei ki kyntien u Daniel, ha ka Kitab u Daniel 2:21. Kane ka long ka jingshisha, ba ka kam thung Syiem ne thung Nongsynshar ka long kaba kyrpang bad kyntang namar ba hap ban synshar ia ka Ri bad ka jaid bynriew ne kano kano ka jaid bynriew hangne ha pyrthei. Ha ka synshar paidbah, lah ban ong ka jingjied u paidbah, hynrei dei ban tip bad ban kynmaw ba ka don ruh ka jingjied jong u Blei, ong u Daniel – “Namar ka jingstad bad ka Bor ki long ki jong u” Daniel 2:20.
Kumta, ka jingthung Syiem ne thung Nongsynshar ka long kaba la jied bad pynskhem. Na kata ka daw bunsien ngi iohi ba la pynsmai ia kita kiba la shah jied ba kin smai ha khmat u Blei (Sworn before God) ban synshar hok ban leh hok ha ka kam synshar khadar, namar ka iap ka im jong kano kano ka jaid bynriew ka long ha ki kti jong ki nongialam ki Syiem ne ki Nongsynshar, dei namar ba u Blei u la dep ai ha ki kti u briew ban synshar ia kane ka pyrthei naduh kaba sdang. Genesis 1:28. Na kata ka daw u Daniel u ong – “U Blei u pynduh ia ki Syiem bad thung ia ki, He set up King and depose them”.
Ha ka kam synshar, u Blei u ai ka jingstad ia kiba stad (kam mut ka jingstad jong kane ka pyrthei, hynrei ka jingstad ba kynja Blei). U Daniel u long uba stad shisha namar u la thmu ha la ka dohnud ban ym pyntngit ialade da ka jingbam syiem, lymne da ka wain ban dih. U Daniel u kyrpad ba um kwah ban pyntngit ialade da kata ka bam ka dih syiem kaba bam doh bad dih kyiad namar kine kiei kiei ki long kiba ijli ha khmat u Blei, namar haba smai ha khmat u Blei ban im hok synshar hok te kumno yn leh sa ia kine ki rukom bam rukom dih standard syiem?
Te dei halor kane ka nongrim ba u Blei u la iohi ia ka dohnud u Daniel “U Blei u la pynskhem ia u Daniel namar u la shem ia ka jingieit bad jingsngewbha ha u bad wat u Iunok (Official) jong u Syiem Nebukhadnessar ruh u sngew ieit ia u Daniel. Daniel 1:9.
Kane ka daw baroh, dei namar ba u Daniel u sheptieng burom ia u Blei um treh kata ka bam syiem hynrei u ong – “To ai ha ngi tang u ri (kynja jhur) bad ka um, lah biang hapoh 10 sngi, hadien 10 sngi u syiem u shem ba u Daniel ula nang bha shynrang bad stad palat ban ia kita kiba bam jingbam syiem. Daniel 1:12-20.
Ka jinglong jong u Daniel bad ka jingsheptieng Blei jong u ka la pyllong ba u Blei un ai ha u Daniel ka jingstad kaba bha tam kat haduh ba u Syiem u la sngewbha ia u, u syiem u la thung ia u Daniel ha ka Royal Court khyrdop u syiem. Ia ki paralok u Daniel pat kum u Shedrak Meshak Abednego la thung kam ia ki ha ki shnat ka Babylon. Daniel 2:48-49.
Hangne ka paw ka jingshisha, ba ki syiem ki nongsynshar, lada ki im ka jingsheptieng Blei kum u Daniel, ki kam kin iaid beit, ka hima kan suk bad u Blei un pynkhraw ia kata ka Ri ka hima. Hangne ngi iohi ba u Blei u thung shisha ma u ha ki kyrdan don kiba halor tam tang lada u briew u im ka jingim kaba sheptieng burom ia u Blei.
Hangne pat ngim iohi ba u Blei u “pynduh ia ki syiem kum u Syiem Saul hyndai, ha kaba um kohnguh ia ki hukum Blei”. Te u Samuel u shakri jong u Blei u la ong ha u Saul, “Me la leh biej, mem shym la sumar ia ki hukum u Trai u Blei jong me ia kaba la hukum ia me, namar u Trai toi mynta un da pynskhem mynta ia ka jinglong syiem jong me halor ki Israel junom HYNREI MYNTA, KA JINGLONG SYIEM JONG ME KAN YM NEH, but now your Kingdom will not endure” 1 Samuel 12:13-14.
Ong u Blei ha u Samuel – “Nga la kylla kaba mut (I am grieved) naba nga la thung syiem ia u Saul namar u phaidien na kaba bud ia nga bad um shym pyndep ia ki hukum jong nga” 1 Samuel 15:11.
Te kumta ong u Blei – “Nga la pynsleh ia u David ban long u syiem noh ha Israel, naba nga la kyntait ia u Saul ban long syiem halor ki Israel” 1 Samuel 16:1.
Na kata ka daw u Blei um ju peit kumba peit u briew. Ong u Trai ha u Samuel – “wat khmih ia ka khmat jong u lymne ia ka jing jrong ka rynieng jong u, (ka mut wat khmih ia ka jingbha shynrang jong u) namar nga la dep kyntait ia u: naba u Blei um ju khmih kum ba khmih u briew, u briew u iohi tang ia kaba shabar hynrei u Trai u iohi ia ka dohnud”. 1 Samuel 16:7.
Kumta ka long kaba shyrkhei ba lada ki syiem ne nongsynshar ki lyndet ia u Blei. U Blei u lah ban pynduh noh ia ka jinglong syiem jinglong nongsynshar. Kane kam jia tang mynshuwa hynrei ha kine ki sngi jong ngi ruh kajuh, katba u Blei u dang ai bor ha u briew ban synshar ha lor ki para briew, ha ka pyrthei ka mariang.
Ka daw ka long namar ba ki Bor, bad jingdonbor, (Powers and authority) ki long na u Blei.