“U Pud u sam Meghalaya, Assam”

Halor u pud u sam hapdeng ka Meghalaya, Assam imat ka long shisha kaba jwat ban pynbeit kumba la ong da u Chief Minister badon burom. Te lada ka long kumta, kata ka mut ba ngi shu ia kmen thoh hoh ia u kyndang kwah, ka mut ba kum ki nongshong shnong ka Meghalaya, ngi shu kmen ka ioh jylla (State) khlem u pud u sam? Te lada um don u pud u sam, haei kata ka jingthoh jylla ba thikna, ka long ka jylla kaba khlem u pud uba thikna, long kumba ka kmie ka ai jaka ia la ka khun khlem u pud u sam khlem ka jingthoh jingtar kaba thikna bad kan mih ka iakajia hadien habud kein. Imat kumta ruh long ka jylla jong ngi.
Te dei halor kane ka bynta donkam ba ki nongsynshar kin shim khia ia kane ka bynta ban buddien ba kumno la ioh ia ka jylla khlem u pud u sam uba biang. Na kawei ka sorkar sha kawei pat, ki kam khappud ki sah pongding, katba kita kiba tur ki nangtur shuh shuh sha ki bynta ka jylla bad ka sa mih ka mynsaw mynsnam kumba jia mynta. Lada ym lah pynbeit kloi ki jaka kin sa nanglut nanglut bad kan long thik kum kato ka khana ha ki phawer u Aesop hapdeng “Ka tymmen matlah bad u stad”, ha kaba ki jingbuh jingsot jong ka la shah rong lut na iing.
Ha ka jingshisha ka Ri jong ngi ha shuwa ba kan iasoh bad ka Assam ka la ju hap hapoh ka jingpyniaid ki 30 Syiem ki 12 Dolloi ba la tip ruh ka ri ki 30 Syiem 12 Dolloi, bad kine ki tip bha hangno ka pud ka sam, namar naduh ki por hyndai ki la long trai ia ki jaka puta, ia ki shnong ki thaw ka riti ka dustur. Hynrei ha ka jingiaid ka por katba u bynriew u nangbun ka jingstad ka nangroi iohi pynban ba u pud u sam ba thikna ym don bad ym lah ban kam trai ia ka khyndew ka shyiap? Pynban ki bar jylla poiwir shane ki lah ban kam trai kumta ia ki jaka puta.
Ia kane ka jingeh ba kum kane lehse satang ki trai shnong kiba sah khappud kiba la don lypa sha kito ki jaka kiba lah ba batai hangno u pud u sam ka jylla na mynbarim, namar tang kiba shong shnong slem sha kita ki phang (areas) ki tip bha pateng la pateng hangno u don u pud u sam ban pynthikna ia kaba ki longshuwa manshuwa ki la ai la buh. Bad lada ki sorkar kin shim khia ha kane ka rukom te lehse lah ban weng noh ia kita ki jingeh khappud.
Lym kumta, ia u pud u sam hapdeng ka Meghalaya Assam ym lah shuh ban ia pynbeit khlem ka jingtih bniah ia kaei kaba u longshuwa manshuwa u la buh namar ka long ka history pateng la pateng naduh kita ki por kein, ha kaen ka rukom lehse lah ban pynbeit ia u pud bad lada ym kumta te imat kane ka jingpang khappud kan ym sangeh shuh bad yn nang iai jia ki jingjia ba sngewsih ia ka jaid bynriew jong ngi.
AIS Suja.