Scholar Lawriniang (Nongthliew WKH)
Ph. No 93665-76277
Haba ong U Nongialam hangne ngam mut bad ngam thew eh tang ia u rangbah ba u dei ban ialam hynrei kane ka thew Salonsar bad wat ia ki kynthei ruh kiba don ka bor bad ka sap ban ialam ha kano kano ka kynhun ne seng.
U Nongialam: U Nongialam u don ka bynta kaba khia bha haduh katta katta ia kaba la bynshet ha ka tyrpeng jong u la ka long ha kano kano ka bynta ba u dei ban leh lah ban long ha ka shnong ka thaw imlang sahlang (Society) lane ha ki kam niam ne seng wat ha ka synshar khadar ruh ki don ia u nongialam ban ialam ia ki paidbah sha ka lynti ba bha sha ka jingsuk jingkmen sha ka jingdap jingroi sha ka lynti ban pynthymmai bad sha ka lynti ba don jingmut jingmyntoi shwa ban leh ia kano kano. Ban kup ia ka kyrdan nongialam ka dei ka kyrdan kaba ha khlieh ka kyrdan ba don burom bha haduh katta katta bad ka dei ruh ka kyrdan bad ka lynti ba u iaid ka dap da ki shiah kiba thar ia ka mynsiem ym ia ka doh. Ka ktien ka ong, ia ka pansngiat yn pynphong ha khlieh u nongialam, tangba wat ai ba kan sop sarang ia ka.
Kumno ban long u Nongialam? Ban long u nongialam ha kano kano ka kynhun ne Seng kam dei ka kam kaba suk namar balei? Ka ba nyngkong hi ka long ba u Nongialam u hap ban don ia ka dor kum u Nongialam (Quality of a leadership) naduh ka jinglong shimet (Personal life) u dei ban long ruh u ba iaid adkar bha ha ki liang baroh, um dei ban long u ba shah rah khana sniew ha kiba kumne kumtai ha ka pyrthei. Nangta u dei ban don ruh ka jingnang jingtip kumno ban ialam ia kiba shah ialam, bad u dei ban long u ba peit pyrman bha ia kiei kiei kiban sa wan. U nongialam u dei ban don ruh ka bor synshar halor lade haba la pynkhamti ia u ban kit ia ka kam bad u dei ban long u ba shlur bad u bym khawpud ban kren ia kano kano ka jingshisha.
U nongialam hi borabor u dei ban long u ba sngap lem ia ka jingpyni nuksa ba bha jong kiwei, kum ki longshwa man shwa ki heh ki san ki tymmen ki kro ne wat kiba dang ia ryngkat bor ruh haba ka dei ka ba bha. Ym tangba long nongialam un shu bat bor ia la u lakam ha ki kti, u nongialam u dei ban long ruh u ba iaishah ha kiei kiei baroh, namar kum u nongialam hi ngin shem laiphew jait ka jingshah kren jingshah kynthoh ha ka por ba u ialam. U dei ban don ruh ka mynsiem ba sngewrit namar ka jingstad ka shong ha ka jingsngewrit u briew, ka burom ka leit ha shwa ka jingsngewrit bad ka nong ka jingsngewrit hi ka long ka spah bah kaba dap kyrhai ka jingim. U dei ban don ruh ia ka jingieit, ka jingsbun,ka jingsngewskhem, bad u bym don jingshah shiliang khmat iano iano. U nongialam u dei ban long ruh u ba sian kum u bsein jemnud kum ka paro, ka dohnud kaba sian ka ioh jingtip bad ki shkor ba jong u ba stad ki wad jingtip, bad u dei ban long ruh u ba tip briew tip blei.
Ka kamram u Nongialam: kumba long ki kmie ki kpa ha iing kumta ruh ka long ka kam u nongialam . Haba long nongialam u dei ban don nyngkong eh ia ka jingkitkhlieh, bad u dei ban tip ruh ia ki jinglong jingman ki paidbah ba shah ialam hato ki long kiba kumno? Lada ki dei ki khynnah, ki Samla, ki longkmie longkpa, u dei ban long u ba lah ban pyniapher ia lade na kawei ka kyrdan sha kawei pat ka kyrdan kat kum ka jinglong kiba shah ialam. U nongialam um dei ban pyni dur sngewsih than lane ka dur khmat ba bitar ha ki paidbah ba shah ialam kane kan pynduh mynsiem ia kiba shah ialam, u dei ban pyni ka dur khmat bakmen ba dei ban ia shim bynta lem ha ki jingeh ki paidbah bad u dei ban long u ba pyni ia ka jinglong jop jong u kum u nongialam ba kynsai. U dei ban ioh ruh ia ka jingieit jingshaniah na ki paidbah ba u ialam bad dei ban pynpaw jingieit salonsar ia baroh bad um dei ban don kano kano ka mynsiem sniew ban pynhiat kput ia kiba shah ialam.
Ka jingma ia u Nongialam: U nongialam u dei ban long u ba pyrkhat bunsien shwa ba un leh ne rai ia kano ioh ba ka ialam bakla ia u paidbah, ym don ka jingbakla kaba kham khraw tam ia u ne ka briew, lait na kaba ialam bakla ia ki paidbah. U nongialm um dei than ban shu shim kylliang ia ki jingtip nangne nangtai khlem da wad bniah da lade ia ki jingshisha batoh, kane ka don ka ma ! Bad u dei ban klet ruh bad don ka bor kaba skhem ban ym shah pynbiej noh ha ka syiem jadu ka spah. U nongialam u dei ban klet shisyndon ia ka ma lade kum u nongialam ka spah bad ka jingsarong ka long kawei na ki jingeh bad jingma ba khraw tam ia u Nongialam, ka jingsarong ka ju leit ha shwa ka jingpynjot bad ka jingsngewmeng ha shwa ka jingkyllon.
Jingpynkut: Bun kiwei pat ki nongialam kiba la ieh rta bha ki shem bad sngewthuh khambha ia ka jinglong ka dor u nongialam, hynrei kane ka jingthoh ba nga thoh ka long kat kum ka jingshem (Experience)barit jong nga ba nga mad hi da lade naduh ba nga dang dap 19 snem haduh 22 ki la jied kum u nongialam ban ialam ia ki khynnah, bad ha ka karta kaba 23 haduh 25 kum u Nongialam ia ki para samla bad 25 haduh 27 snem kum u Nongialam ia ki longkmie long kpa. Kumta nga sngewthuh shai ba ka kam nongialam hi ka long kaba kham palat ka jingjwat ban ia ka doh satar lada ngim long kiba skhem bad kiba shaniah ngin ym long kiba jop.Kumta kum u nongialam u dei ban long u ba phikir ha ki liang baroh haba u bat ia kam kum u Nongialam, Namar lada ka iktiar ka don ha kti u ba bieit, kan pynjot ia ka pyrthei.
Khublei shibun
Phi don ban ong eiei?