Bah Monarch Shabong
U Dr Donkupar Roy, um shym dei tang u riew sain pyrthei, lane u MLA jongnga, hynrei hanga u kham dei u paralok bad u nonghikai.
Nga la ia kynduh ia U Dr Roy, ha ki snem 83-84, ha ka jing ia kitkam ha ka Synod College Students Union, ha kaba u long President jong ka Kolej Union ha kitei ki por, U Dr Don, u dang kham sngaid bad kham lieh ka dur ka dar bad hangtei ngi ia kynduh bad ia shong jingialang khah khah bad ngi ia kren ia khana bad ia ithuh ithaw bha.
Namar ba nga dei na War, u ialam ianga sha kawei ka sengbhalang, kaba kyrteng Border Youth Students Union (BYSU) bad u long President bad nga long Assistant Secretary.
Hangta ka jing ia long paralok, ka nang kham jan shuh shuh bad nga shait leit kai ha iing jongu ha Jaiaw Laitdom bad ha katei ka por, u dang pynkhreh ia ka Ph.D bad kawei ka mat, kaba u shait kren ianga, ka long “Nga kam ban ialeh elekshon” bad hangta, nga ai jingmut malu mala, kat kum ka jingshemphang jongnga.
Ka mih ka jing iakhih mynder ri, ha ki snem 86-87, la thaw ia ka ARMS bad ha katei ka por, U Dr Donkupar Roy, u iakhun elekshon nyngkong na katei ka seng bad haba la ibit u nongthaw, u dei tang ma u, uba jop, na katei ka seng, kaba la trei bor bah da U bah Bull N Lyngdoh, President ka KSU bad nga shait kynmaw ba nga ia kynduh ha surok bah Jaiaw Pdeng, ba u leit shong dorbar, da kawei ka Jeep Willyn, kaba la kham rim shibun.
Hadien kata, ngi la kham iajngai shibun, namar nga, nga wan sha ka kam thoh kotkhubor bad U Dr Don, u leit sha ka kam sain pyrthei; tangba ngi ia kynduh tyngkhat bad haba ia kynduh ianga, u ju ong “U Rupang, u shait thoh pyrshah beit ianga” bad kam dei tang katta, namar ba ngam ju nang ban ong Doktor, hynrei nga shait ong beit “Babu”, ula mai ia nga shisien bad u ong “Wat ju ong shuh babu”, hynrei hangta ruh ka kyntien na ka shyntur jongnga, kam shym la kylla satia bad katba ia kynduh nga shu ong beit “Babu”.
Ha ki snem 90, ha ka por, ba nga sdang rung politiks bad nga don ha ka seng UDP, ngi la sdang ia kynduh biang bad ha katei ka por, ula long Minister bad nga shait leit ha iing sah jongu ha Laitumkhrah bad ngam haram, ba u ju kohnguh beit ban ialeit jingleit bad nga bad nga la ialam sha kiba bun ki shnong kiba hap sha ka thain jongnga ha Nongshken Constituency.
Hynrei ha ka jingduh tiket jongnga ha u snem 2003, nga la mih noh na ka UDP bad hadien kata, ngi sdang ia jngai biang bad utei u rangbah, katba ynda haba la pyniasoh ia ka Shella Constituency bad ka shnong jongngi, hangta ngi sdang ia kynduh tyngkhat naduh u snem 2013.
Dang shen ha u snem 2018, ngi ia sahkut kali lang haneng Phlangtyngur, ha ka jingleit ban plie ia ka skul ha Umniuh Tmar. Ka jingtwa kaba la kham jur bad ka sahkut sa ka bos saw hapdeng bad nga nang mut ba U Dr Don, un phai dien noh, hynrei ynda nga wan peit sa shiphang, ki iathuh ba ula kam sha shiliang bad shong da ka Sumo sha Umniuh Tmar. Ynda poi ha shnong, ula ong ianga “Oh u trai shnong ruh u poi slem” bad nga la jubab “Nga nang mut phim treh shong Sumo” bad ula ong biang “Ngi ba lah mlien ban shong Sumo”. Hangta ngi ia shong mar syndah, ha kaba u shong ha khmat bad nga shong ma nga hadien bad ngi ia kren iathuh khana, la jan ar kynta eiei shaphang ki sobjek kiba bun bad kumjuh ia ka politiks ruh.
Khadduh ngi ia kynduh biang bad ia bam ja lang ruh, ha ka jingplie ia ka jaka shang pyrthei ha Mawkliaw, ha ka kut snem jong u 2018 bad hangta ruh ngi ia shong mar syndah bad ngi ia kren ia shibun ki mat. Hadien kata, ngam ia kynduh shuh bad ngam mutdur ba ngan nym ioh shuh ruh ban dang ia kynduh biang nangne shakhmat.
Ha ka jingshakri paidbah, kaba la 31snem, U Dr Don, um shym la mad tang ia kaba don ha ka bor synshar, hynrei nga shait leit kai ha MLA Hostel, ha ka por ba um pat iasoh UDP bad u shait iathuh khana shaphang ka jingeh kaba u iakynduh kum u nongmihkhmat, namar ba u long kum u dkhot marwei. Kawei kaba nga lap, ka long ba U Dr Don, u don ka jinglong jingim kaba jai jai bad ka sur kren jongu ruh, ka long kaba jai jai bad um ju dei ruh u briew, uba bun ktien. Ha kaba kum kane ka khep, nga duwai ba U Blei, un ai ia ka jingjah thait ia utei u nongialam, uba la mihkhmat lynter naduh u snem 1988 bad ngan pynkut da kaba ong “Leit suk babu sha dwar U Blei”.
Phi don ban ong eiei?