Shillong, 02 Risaw:
Ka kaiphot jong ka Controller Auditor General (CAG) ka la kdew ia ka jingthurmur ka jing pyntreikam ia ka jaka shoh doh hapoh Mawlai Mawïong kaba mang T. 15 klur. Kane ka long ka jingpynslem ban siew sut bad ka pisa ba la shim ram na ka bynta kane ka projek.
Ka kaiphot u CAG kaba kut ha ka 31 tarik u Lber, 2014, ka la kdew ba ka la don ka jingpynlut syrwa ïa ka pisa T. 8.18 lakh na ka bynta ban pynkhreh ia ka Detailed Project Report (DPR) bad kane ka kaiphot ka la kdew ruh ka tnad Animal Husbandry and Veterinary ka la ai jingkyrshan pisa T. 6.39 klur sha ka kom peni kaba pyntrei ia kane ka projek.
Ka kaiphod u CAG ka lyngngoh ba ka khlem shem lap haba peit ia ka rekod kaba batai ia ka daw na ka bynta jingkhot ia ka tender halor ban pynbha ia ka DPR.
Hadien ba la plie ïa ka tender, ka tnad ka la ai ia ka kam sha ka kompani kaba la tip kyrteng RGI kaba dei na Chennai ha ka jingsiew kaba long T. 7.20 lak bad la iasoi ia ka sos kular bad kane ka kom peni ha u bnai Kyllalyngkot, 2010.
Ka tnad Animal Husbandry bad Veteri nary department ka la khot pat ïa ka tender na ka bynta ka jingpyntrei ia kane ka jaka shoh doh ha u bnai Jymmang, 2010.
Ka tender committee ka tnad ka la aiti ïa ka kam sha ka M/s Rishan Rapsang kaba la buh ia ka dor T. 21.67 klur na ka bynta ban pyntrei ia kane ka projek.
Ka kaiphod ka kdew ba ka jingpyntreikam ia kane ka projek, ka tnad ka la buh ia kawei ka kyndon ba ka kompani kaba la ioh ban pyntrei ia kane ka projek ka dei ban long kaba la pyntbit halor ban pyntrei ia kum kine ki projek bad kam dei satia ban shim kano kano ka jingiarap na kiwei ki kontraktor.
”Kaba sngewphylla namar ym shym la buh kano kano ka kyndon na ka bynta ban khang lad ia ka RGI, Chennai ban iadon bynta ha ka jingpyntrei ia ka projek,”la ong ka kaiphot.
Ka kaiphot ka kynthoh ba ka long be-aiñ ban ailad ia ka RGI, Chennai ban shim bynta ha ka jingiathep tender bad ban dkhot ka M/s Rishan Rapsang kaba dei ka kompani kaba la ioh ban pyntreikam ia kane ka projek.
Ka tnad ka Ministry of Food Processing Industries, ka la hukum ia ka tnad Animal Husbandry and Veterinary department ban weng ia baroh ar tylli ki kompani (M/s Rishan Rapsang bad ka RGI, Chennai) namar ka long kaba be-aiñ ba kajuh ka kompani kan dei ka kontraktor bad kumjuh kum kata ka consultant ka ban khmih ia ka jingpyntreikam ia kane ka projek.
“Wat hadien saw snem hadien ba la aiti ia kane projek sha kine ki ar tylli ki kompani ha ka dor T. 15.82 klur haduh u bnai Nailar, 2014 bad ka jingthmu ban shna ia ka jaka shoh katkum ka juk kaba mynta ka long ban ai ia ki paidbah ia ka doh kaba khuid kaba suba bad kumjuh ruh halor ban don ki kor kiba kyrpang halor pynkhuid ia ki jaboh kiba mih na kane ka jaka,” kane ka kaiphot ka la kynthoh.
Ka la ong ba ka jingkam na ka tnad ka long ba la lah ban pyndep kumba 95 % ia ka, hynrei hadien ka jingjurip ki la lap tang kumba 75 % ka kam ka la dep.
Ia kane ka projek la buh ban pyndep ha u bnai Iaïong2013 hynrei la buh por biang ban pyndep ia kane ka projek ha u bnai Naïweng 2013 bad la pynkynriah biang sha u bnai Lber 2014.
Hynrei, ia kane ka projek ym shym pat ban pyntreikam haduh mynta.
Kane ka jaka shoh doh la shna da ka Rapsang Group of Companies ryngkat ka jingiatreilang bad ka Real Growth Company na Chennai ha ka jingmang tyngka kaba 22 crore.
Katkum ka jingpynbieit, ka tyllong khubor ka iathuh ba ka MeECL kan buh ia u transformer u ba khlaiñ haduh 500 KV ha katei ka jaka.
La ong ba donkam la u jong u transformer khnang ban pyndonkam kyrpang ban shohdoh. Katkum ki jingtip ia ki jaka bret ia ki jaboh la jan dep shna nadong shadong.
Lah ban pynkynmaw ba ka Sorkar Jylla hynrei ka la iaid sha khmat halor ban thung ka komiti ka ban khmih bad peit (management committee) ia kane ka jaka shoh doh.
U heh sorkar jong kane ka tnat u iathuh ruh ba ka na ka liang jong ka Sorkar ka angnud ban buh ia ki dkhot jong ka seng nongdie doh ban long dkhot ha kane ka komiti. Lah ban kdew ba mynshwa ki paidbah ki pyrshah ban buh ia ka jaka shoh doh namar ka lah ban pynjaboh ia ka tyllong umdih ka wah Umshing kaba bsa um ia ka thaiñ Mawlai Mawïong.
Kham mynshwa, ka Meghalaya State Pollution Control Board (MSPCB) ka la pynlong ïa ka jingjurip lang hapdeng ki bor shnong bad ki ophisar na katei ka tnad ban pyntikna ba katei ka wah kan nym jaboh lada buh iaka jaka shohdoh ha Mawlai Mawïong.
Katba ïa ki jaboh bym long um na ka liang ka tnad ka la pynkhreh ia ka jaka ban pynkylla sha ki sboh.
Ha kane ka jaka shoh doh lah ban shoh doh 160 tylli ki masi, 240 tylli ki sniang bad 240 tylli ki blang ha ka shi sngi.
Phi don ban ong eiei?