Shillong: Mynta ka sngi u myntri rangbah ka jylla u Conrad K Sangma u la plie ia ka jing ai jinghikai ka ban long ar sngi ia ki ophisar jong ka tnad lum khajna jong ka sorkar jylla mynta ka sngi ha Khasi Jaintia Presbyterian Conference Hall, Shillong, u la ong ba dang don ka jingbym ioh lumhok ia ka khajna kaba dei lyngba ka GST.
Ia kane ka jaka jinghikai ka ban long ar sngi, la pynbeit da ka National Academy of Customs, Indirect Taxes and Narcotics (NACIM) ryngkat jingiatreilang bad ka ophis jong ka tnad lum khajna jong ka sorkar jylla Meghalaya u la ong “Ka jingdon jong u ka long ba pyni ka jinglum khajna ka long kaba don kam.”
U la ong ruh ruh ba na ka liang jong u shimet, u la shim khia bha ia kane ka bynta kumno ban pyniaid beit iaid ryntih ia ka jinglum khajna bad ha ka juh ka por kumno ban khanglad ia ka jinglait tuh ka khajna bad ban pynbeit ia ki jingduna ban pynbha ia ka jinglum khajna.
U myntri rangbah u la ong ba ka sorkar jylla ka shaniah ha ka sorkar pdeng 84% haduh 86% ka jingioh na ka sorkar pdeng bad ka jingmih na ka jylla ka long tang ha pdeng 14% haduh 16% bad lada shim ia ka jingtyllun ka pisa ha kane ka jylla man u snem ka long haduh 4 billion kaba mut ka jinglum khajna ka dei ban long hapdeng 30% bad 35%.
Haba phai ia ka jinglum khajna na ka GST, u myntri rangbah u la ong ba ha u snem mang tyngka 2017-18 la ioh ban lum tang T.500 klur, ha u snem mang tyngka 2018-2019 la ioh ban lum T.878 klur bad mynta u snem mang tyngka 2019-2020 kan kot sha ka T.1500 klur. Haba shim ia ka jingkhein ha ka jylla kiba dei ban siew ia ka khajna lyngba ka GST ki don haduh 29000 ngut.
Ban pynbha ia ka jinglum khajna kam dei tang ha ka GST, hynrei ka dei na kiwei kiwei ki bym hap hapoh jong ka GST ruh, kum ka jinglum khajna na ki marpoh khyndew kaba ka sorkar ka dang ialeh kumno ban weng ia ki jingeh kiba wanrah ia ka jingleittuh ka khajna bad kiwei kiwei ki lad kumno ban pynbha.
U Myntri rangbah u la ong ba kane ka jinghikai kaba ar sngi kan iarap shibun ia ki ophisar kumno ban dang sngewthuh shuh shuh ha kaba ia dei bad ka jinglum ia ka khajna namar kane ka long ka jingmyntoi ia ka jylla bad ia ki paidbah hi baroh.
Haka jingkren jong u C Sangate Additional Director jong ka NACIN Zonal Compus ha Shillong, u la ong ba nalor kiwei ki kam kaba ki hap ban trei kum ki Customs ka sorkar pdeng ka la bynshet ha ki ba kin peit ruh ia ka GST ha ka Ri baroh kawei.
Haba phai sha ka dong shatei lam mih ngi jong ka Ri India u la ong ba ia kane ka kam la pyniaid na ka iing sah wai kaba ki trei mynta, hynrei ka jingtei ia ka ophis ba pura ka dang iaid mynta ha Mawdiangdiang bad kane kan long ka jaka ai jinghikai ia baroh ki jylla ka dongshatei lam mih ngi jong ka Ri India ha kaba ia dei bad ka GST bad kane ka jinghika kaba ar sngi kan long tang ia ki ophisar jong ka jylla Meghalaya.
Ia ka jingkren plie ia kane ka jinghikai la kren da ka Sariga Agarwal Synrem, ia ka jingkren ai khublei la kren da u Arunkumar Kembhavi kiba dei na ka tnad lum khajna jogn ka sorkar jylla bad ia ka jingialang la pyniaid da u bah Leo Khongsit, uba dei U Joint Commissioner jong ka tnad lum khajna jong ka sorkar jylla.
Phi don ban ong eiei?