Shillong, 23 Naiwieng:
U General Secretary ka Seng Khasi Kmie u Bah Arwan S Tariang u la ai kaiphod ba ki don 200 ngut ki shijur kiba dei na ka niam tynrai kiba la shah kyntiew kurim mynta u snem. U Bah Arwan u la pynsngew ia kane ha ka lympung seng kut snem ba 118 kaba long mynta ka sngi ha madan Jaiaw Weiking.
Nalor kine, 428 tylli la lah ban seng ia ki tnat seng Khasi ha kylleng ki jaka ha ka ri Khasi bad 16 ngut la tang jait thymmai.
“Hapdeng ka jingtynjuh ba bun, ka Seng ka la lah ban iai tyllun haduh kine ki sngi ban pynneh pynsah ia ka jingngeit bad ka jinglong tynrai”, la ong u Bah Arwan.
Ha kajuh ka por, u Bah Arwan u la ong ba ki Khasi ba dang bat ha ka jinglong tynrai, ki iakynduh shibun ki jingtynjuh na ki bor nabar kiba thmu ban pynjot bad ban thom da ka bor ia ka jinglong tynrai ka jaitbynriew.
“Kala don ka jingtynjuh ia ka hok jong ngi ia ka kyrdan rit paid ne ka minority status”, u la ong.
U la ong ba ha ka jingshisha ka Meghalaya High Court ka la dep pan jubab na ka sorkar, hynrei haduh mynta kam pat ai jubab satia.
Kumjuh u la pynpaw ia ka jingshah thombor jong ki riew ngeit Khasi kumba la jia ha Mylliem Madan Ing syiem bad ka seng kam shym shongthait bad kane ka dang sahkut ha kashari High Court.
“Ka la don ruh ka jingshah thombor kiba dei ki Seng Khasi ha Raid Mawpun bad ka dang sah ha Kti u Syiem”, la ong u bah Arwan.
Ha kawei ka liang, haba iakren bad u Rangbah Synroplang Kharshiing, u la iathuh ba ka Seng Khasi hapdeng ka jingtynjuh kaba jur ha kine ki jingiaid lynti ba shi spah snem tam, ka la lah ban tyllun na ka por sha ka por. U la ong ba ka nongrim jong ka seng ka long ban ieid ia la kajong bad ban burom ia kiwei.
U la ong ba ka saw ka sian ka la tur ban thombor ha ki synshar nongwei kaba la ktah ia ka synshar ka khaddar bad kumjuh ha ka jingngeit ruh kumjuh.
U la ong ba ka jingmih ka Seng Khasi ka dei na ki 16 ngut ki rangbah kiba la iohi jngai ia ki jingma. U la ong ba kum ka jaitbynriew ka long ban pyni sha ka pyrthei ia ka jinglong kyrpang jong ka jaitbynriew.
Mynta ka sngi ki paidbah Khasi bad Jaintia mynta ki la jingrakhe ia ka Seng Kut Snem kaba 118 ha ka nongbah da kaba pynlong ia ka jingiaid paidbah na Madan iewrynghep ha ka por mynstep shaduh madan shad Weiking, ha Jaiaw.
Ia ka Seng Kut Snem la rakhe da ki paidbah ba dang bat dang ksoh ia ka niam tynrai u Khasi naduh ba la seng ha u snem 1899 da ki 16 ngut ki rangbah ka Seng.
Kumba ju long, ha ka por mynstep la pynlong ia ka jingknia jingkhriam, bad kumjuh ha madan iewrynghep shwa ban ia iaid kjat paidbah shaduh Madan Weiking ha kaba ka la don ka jingkren na ki riew rangbah ka seng bad ka jingknia jingduwai pyneh rngew katkum ka niam ka rukom da u Rangbah Skor Jala.
Ha madan Weiking, la ioh ia ka jingkren lyngkot na u Bah DS Lyngdoh u rangbah na ka Seng Khasi Lyngkyrdem bad ruh na u Rangbah SK Lato na ka Sein Raij kiba la kyntu ia ki paidbah ba kin pynneh bad pynskhem ia ka jinglong tynrai da kaba ieid ia la kajong bad burom ia kajong kiwei.
Shwa ia kane, la ioh ruh ia ka kaiphod na u general secretary ka Seng Khasi Kmie u Rangbah Arwan S Tariang uba la iathuh ba katba nang tyllun ki sngi, ka Seng Khasi ka la nang lah ban sei lung da kaba ka thaw haduh haduh 428 tylli, kynthup 200 ka jingkyntiew kurim bad 16 ngut la tang jait thymmai.
Ha kane ka sngi, la don ruh ka jingpyllait ia ka kot kaba kyrteng ka ‘Kait’ da u rangbah O Pyngrope u president ka Seng Khasi Kmie.
La don ruh ka jingpyni ia ki riti dustur da ka shad ka rwai na ki tnat seng bapher bapher jong ka Seng Khasi.