Rai ki trai par, ban dawa weng ia ka ain ‘krem khnai’ Khreh ka sorkar ban iasaid ia ka jingkhang tih dewiong

Shillong, 2 Jymmang:
Ka sorkar jylla ka la thaw ia ka State Committee na ka bynta ban iasaid ia ka jingkhang tih dew iong thliew khnai ka National Green Tribunal (NGT) ha kane ka jylla. Ka sorkar jylla ka la pynkhreh ban wanrah da ka rukom ban tih dewiong da ki buit stad saian.
Ia kane ka komiti la khlieh da u Additional chief secretary u KS Kro pha. Kane ka komiti kan kdew lynti ia ka tnad ba dei peit ban thaw ia ki ain ban wanrah ia ka jingtih dewiong da kaba pyn donkam da ki buit saian bad hadien ba la pynkhreh yn phah sha ka NGT.
U Myntri rangbah ka jylla u Mukul Sangma u la ong ba ka jingaiti ia ka kaiphod halor ka jingwanrah ia ka jingtih dewiong da ka buit stad sain ka dei shi bynta na ka jingbthah ka NGT.
Lah ban kdew ba ha ka 17 tarik, ka hukum jong ka NGT ka la bthah ia u Chief secretary bad u Director General of Police (DGP) ban pynthikna ba ka jingtih dewiong thliew khnai ka long kaba beain bad dei ban pynsangeh shi syndon ha ka jylla. Ka la bthah ba ka jingshalan ia u dewiong ruh dei ban sangeh shi syndon haduh ba la pynmih da kawei pat ka hukum na ka NGT.
Ka hukum ka NGT ka la mih hadien ba ka All Dimasa Students’ Union (ADSU) ka la ujor sha ka NGT ha ka 2 tarik Iaiong da kaba kynnoh ba ka jingtih dewiong thliew khnai ka la jubor ha kane ka jylla khamtam ha rilum Jaintia Hills kaba la wanrah ia ka jingjaboh ka wah Kopili bad ka jingpynjot ia ka mariang.
U Sangma u la ong ba ka jingialang jong ka tnad kaba dei peit kan leh ia kane ban thaw ia ki kyndon kiban iaid katkum ka Mining Policy ka jylla. “Bun bah ki kam la leh bad kaei kaba donkam mynta ka long ban thaw ia ki lad ki lynti ban plie lad ban tih dewiong ha ka jylla da ka rukom ka buit stad saian”.
U la ong ba watla ka sorkar kam pat ioh ia ka jingbthah na ka NGT hynrei na ka liang ka sorkar ka la bthah ia ki tnad bym dei ban ap hynrei dei ban nang pynkhreh shaid shaid ia ki

kyndon khnang ban pynsuk hadien.
U la ong ba ka jingtih dewiong ka la don naduh mynshwa bad ka sorkar ka la thaw bun ki lad ki lynti ban pyntreikam kum ka Mines and Mineral Mining Policy 2012 kaba la kdew ba dei ban pyndonkam da ki buit stad saian ha ka jingtih dewiong.
Ha kawei pat ka khubor, la iathuh ba ha ka jingialang, kaba long mynta ka sngi ha Khliehriat, ki trai par dewiong, ki la mynjur ban ia trei lang bad ka sorkar bad ban dawa, ba ka National Green Tribunal, kan pynkylla noh ia ka rai jongka, na kaba ka la dep rai, ha ka 17tarik Iaiong 2014.
Haba iakren bad U Bah Justine Dkhar, MLA, uba don lang ha katei ka jingialang, ula iathuh ba ka la don ka jingai jingmut ia ki trai par dewiong, ba haba ki tih dewiong nangne shakhmat, ki dei ruh ban peit ia ka jingdonkam jong ka jingpynneh ia ka mariang, ia ki um ki wah. “Lada khang kynsan, da ki lak ngut, kin nym don jingtrei, namar ki shaniah beit ha u dewiong” ong U ma Justine. La sngewthuh ba ka sorkar Jylla, kan leit sha jingshong bishar jong ka Tribunal, ha ka 19tarik mynta u bnai, ha kaba la khmih lynti, ba kin dawa, ban pynkylla ia katei ka rai, kaba 17tarik, kaba rai ban sangeh ia ka jingtih dewiong ha kitei ki krem khnai bad nangta ruh, ba dei ban sangeh ban kit ne leit shalan ia utei u dewiong, uba la dep tih na kitei ki par, kiba la sei, ha ka rukom jong ki krem khnai.