Shillong: U Chief Executive Member (CEM) ka Khasi Hills Autonomous District Council (KHADC) u bah HS Shylla u la pynkhreh ban leit tied jingkhang na ka Supreme Court ka ri pyrshah ia ka sorkar jylla halor ka jingkyntait ban soi ia ka Bengal Eastern Frontier Regulation Act 1873 ne ka Inner Line Permit (ILP) kaba la shim bad mynjur da ka KHADC.
Haba kren mynta ka sngi, u bah Shylla u la takrain tyngeh ia ka tnad District Council Affairs (DCA) bad ia ka sorkar jylla kaba la pynlong ia ka District Council tang kum ka nongtrei ne ka tnad sorkar tang namar ba kim sngewthuh ia ka ain.
Kane ka jingbitar u bah Shylla ka long ba ka tnad DCA ka la phah ia ka shithi ha ka 1 tarik mynta u bnai sha ka district council ba ka Council kam don ka bor ban thaw ia kane ka ain ILP, naba kam don ha ka Sixth Scheduled ka riti synshar ka ri.
“Nga la pynkhreh ban leit ujor sha ka Supreme Court pyrshah ia ka sorkar jylla bad ngi la dep iakren bad u nongiasaid ain u BJ Hansaria ba un pule ia ki kot ki sla. Ngi lah ban leit da ka Writ Petition ne da ka Contemp of court”, la ong u bah Shylla.
U la bynrap, “Ngin pyndep noh ia kane mar mar namar ba ka sorkar jylla ka la khein niut ia ka district council namar ba kim sngewthuh ia ka ain”.
U la buh jingkylli, “Kumno ka DCA kaba shong tang ki ophisar ba shu thung kan tuklar ia ki bill kiba la thaw da ka district council kaba dei ka met ba la pynkup bor da ka riti synshar ka ri haba ki MDC ki dei kiba la jied da u paidbah bad kane ka la pynpaw ia ka jingbiej jong ki briew ba don ha ka tnad ain ka sorkar jylla bad ki briew kiba don ha ka sorkar”.
U Bah Shylla u la ong ba katkum ka Sixth Scheduled, lada don kano kano ka jingeh ne ka jingbym shai, ka dei ka ophis jong u Lat ka jylla ban thoh sha ka District Council hynrei ka shithi ka wan pynban na ka sorkar jylla bad, kane ka paw ba ka la khein ia ka district council tang kum ka tnad sorkar jylla, ym kum ka met ba la bynshet ka riti synshar ka ri.
Haba pynksan ia ka Bengal Eastern Frontier Regulation Act 1873 Bill ba la thaw ka KHADC, u bah Shylla katkum ka kyndon Para 19 (1b) ka Sixth Scheduled, ka district council ka lah ban pyntreikam ia kane ka ain. “Ngim shym la thaw ia kane ka ain (Bengal Eastern Frontier Regulation Act 1873) hynrei ngi shu shim ne adapt namar ba ka ain ka la don lypa”, u la ong.
U la ong ba ha ka u snem 1972, ka sorkar jylla ka la ujor pyrshah ia ka rai ka High Court sha ka Supreme Court, katkum ka United Khasi & Jaintia Hills Autonomous District Council (UKJHADC) (Application of Laws 1972) bad mynta kane ka sorkar MDA kam tip.
U la ong ba ha katei ka snem, I kong Berhil Kurkalang I la shah pynduh license die kyiad ha u Deputy Commissioner da kaba kam ba ka Indian Eastern Bengal and Assam Excise Act 1910, ba la thaw da u Lat ka la iap namar ba u Lat ruh um don bor shuh bad ym lah ban ai license, hynrei ka sorkar jylla ka la iakhun sha ka Supreme Court bad ka la ai ia ka rai ba u Lat u lah ban kut, hynrei ka ain kan bteng beit.
Ha kawei ka liang, u bah Shylla u la ong ba kane ka jingleh jong u ban leit sha ka Supreme Court ka lah ban pynbitar ia ka sorkar khamtam ia u Symbud Myntri Rangbah u Bah Prestone Tynsong bad u nongialam ka UDP u Dr Donkupar Roy.
“Nga sngewthuh ba kin weng ia nga na ka shuki CEM, hynrei kaba ki lah ban leh ka long tang ban pynjari administrator”, la ong u bah Shylla.
Kumba ka long mynta, u bah Prestone u dei u de facto Chief Minister ka jylla bad u Conrad K Sangma u dei tang u khlieh khlem don bor, la kynnoh u bah Shylla.
U la ther ba ki briew kiba don ha kane ka sorkar MDA kim don eiei ka jingsngew khia ia ka jaitbynriew khamtam ka jingwan rung ki briew nabar bad ki pyrta tang da ki ktien ban pynbiej ia u paidbah.
Katkum ka jingong u bah Shylla, dei tang ka ILP kaba lah ban khang lad ia ki briew ban wan nabar namar ba ka don ka kyndon kaban pynshitom ia kiba wan rung khlem ka permit.