Shillong, 05 K’lyngkot:
Ka myntri PWD (B) ka Kong Ampareen Lyngdoh ka la ong ba ka la long kaba la pynkhreh ban iakhun halor ka jingshah kynnoh donkti ha ka jyrsieh pyndam sia lieh halor ka thungkam nonghikai LP Skul ha ka jylla, kaba la jia ha u snem 2008-09 ha ka por ba ka dang bat ia ka tnad pule puthi ha katei ka snem.
Haba kren mynta ka sngi sha ki lad pathai khubor, hadien ba la shah ujor ejahar ha ka tnad CBI, ka Kong Ampareen ka la ong, “Haduh ban pynshisha da ka Kashari ba la leh bakla, nga long kaba dang lui lui”.
Ka la ong ba kan iakhun ia ka jingshah kynnoh ha kano kano ka por bad katkum ka jingdonkam bad mynta ka dang ap ia ka jingthoh halor kane namar ba kam pat ioh jingthoh eiei. “Nga dei ka nongshong shnong ba kohnguh ia ka ain ka ri bad kumba long lem kiwei ki para nongshong shnong ka ri, nga ruh nga don ka hok ban iakhun ia ka hok lajong”, la ong ka Kong Ampareen.
Ka Kong Ampareen bad u bah PS Thangkhiew u Additional Chief Secretary ka jylla ba mynta, nalor kiwei pat, ki la shah pynngat mukotduma ha ka CBI halor ka jingkynnoh donkti jongki ha ka jyrsieh thungkam nonghikai skul.
“Ka ain jong ka ri kan ieng bad kan ai ka jingbishar ia kaba dei bad kaba bym dei bad ngam lah ban kren eiei namar ba ngam dei ka Kashari ne ka nongbishar”, ka la ong.
Ka la ong ruh ba kane kan pynlong ia ka ban ioh ia ka lad ban pynshisha halor ka jingshah kynnoh ha kane ka kam jyrsieh kaba la iaid haduh 9 snem tam mynta.
“Ia nga kum ka riew madan, kane ka dei ka lad ba ngan pynshisha ia ka jingshah kynnoh”, ka la ong.
Ha kajuh ka por, ka la kyntait ba kane ka jingshah ujor ejahar kan ktah ia ka kam elekshon jongka ha kane ka kynti bad ka daw, ka dei namar ba ka la trei baroh ar phew kynta ha baroh kine ki snem. “Nga la dep ialap elekshon la 19 bnai mynta bad mynta lei nga la pynkut ia ka kam ialap elekshon. Nga la trei baroh san snem khlem shong thait”, ka la ong.
Ka la kubur ruh ba ki la don bun kiwei ki party kiba la wan tyrwa tiket ia ka hynrei kam shym la treh satia bad ka jied beit ia ka party Congress. “Kum u kulai iong, nga la ioh bun ka jingtyrwa na kiwei ki party hynrei nga la jied ia ka Congress”, ka la ong.
Lah ban kdew ba ha ka 2 tarik Naiwieng mynshem snem, ka Meghalaya High Court ka la pynmih ia ka hukum ba ka jingthungkam nonghikai LP skul ha ki skul sorkar ha u snem 2009, ka dei kaba bakla bad ka bym shongnia haei haei ruh bad ka la pyndam ia baroh ka jingthung ia ki nonghikai baroh.
Ka High Court ka la pyndam baroh kito ki kandidet kiba la shah thung ha ki san tylli ki jaka ialeh eksamin la ki dei kiba la thung pura ne shah thung shipor da ki politishian ne kiba shu pyndap sia lieh ruh kumjuh.
Ka la ong ba ia kito ki kandidet kiba la lap ba shu pyndam sia lieh katkum ka jinglap ka CBI bad ka High Level Scrutiny Committee (HLSC) ha Shillong Sadar, Jowai, Amlarem, Tura bad Dadenggre centre, ki lah ban leit phah jingthoh sha u Chief Secretary hapoh lai phew sngi lada ki kwah ban iassaid ba kim dei kiba shah tah sia lieh.
U Chief Secretary un sa bishar ia ka jingthoh jongki ban kynthup lai ngut ki dkhot bad u dkhot u dei ban long u MCS u bym don dak iong bad uwei u dei ban long na ka Central lane ka State Educational Institution lane ka University.
Ka komiti kan shim ia ka rai ia ka jingthoh jingkyrpad ki candidate hapoh hynriew phew sngi bad lada ka komiti ka pdiang ba u ne ka kandidet kim dei kiba shah tah sialieh, ka lah ban ailad ba kin iashim bynta ha ka jingialeh eksamin kaba thymmai bad kiwei kiba khlem shah tah sialieh. Hynrei ka dei ban shai ba lada ka komiti ka shem ba ki dei kiba shah tah sia lieh, kum kita ki kandidet kin sa duh ka lad ban iakhun ia kino kino ki kam sorkar baroh shi jingim bad dei ban shain kuna ia ki T. 50,000/- (sanphew hajar) bad ia ka pisa dei ban thep ha ka State Disaster Management Fund.
Ha kaba iadei bad ka jaka ialeh eksamin lait noh ka Shillong Sadar, Jowai, Amlarem, Tura bad Dadengre la bthah ba ka CBI kan sa pynlong ka jingtohkit bad ka dei ban buh kyrpang ia kiba tah sia lieh bad kiba khuid bad dei ban aiti ia ka kaiphod hapoh hynriew bnai sha u Chief Secretary.
Ha ka jingpynbna ia ka hukum mynta ka sngi, ka High Court ka la bthah ruh ba ia ka jingtohkit baroh dei ban shimti da ka CBI ym shuh da ki pulit ka jylla bad dei ban pyndep ia ka jingtohkit hapoh hynriew bnai.
Ka High Court ka la hukum ruh ba ka mukotduma pyrshah ia u Director barim ka Elementary and Mass Education u JD Sangma kan bteng.
Lah ban kdew ba kumba 200 ngut ki nonghikai ki la shah thung kam beain ha ki skul LP ha ka jylla da kaba pyndam ia ki mark jongki da ka sialieh bad ia kine ki nonghikai la leh ha ka por ba long myntri ka Kong Ampareen Lyngdoh ha u snem 2009 lyngba ka jingphah jingthoh ki MLA bad ki myntri sorkar bapher bapher.
Ka CBI ka la pynmih kyrteng ia ka myntri tnad pule puthi ha katei ka por, ka Kong Ampareen Lyngdoh bad kiwei ba ki donkti ha kaban pyndam sia lieh ia ki mark jong ki kandidet ba pass ia ka eksamin ban pynpass pat ia kiba phiel.
Kane ka HLSC ka la bishar ia ki kot ki sla na ki san tylli ki jaka ialeh eksamin kynthup ha Tura, Dadenggre, Shillong, Jowai bad Amlarem. Katkum ka kaiphod, ki don 268 kiba thung ha ki san tylli ki centre bad 101 ngut kiba biang ne pass hok.
Ki kandidet kiba thung sialieh ha Tura ki long 23, Dadenggre 54, Shillong 60, Amlarem 38 bad ha Jowai 93 ngut. Ka HLSC ka la ong ba ki mark kiba ai ha ka interbiw ka long lymmuh lymmain khlem da bud ia ki kyndon ka sorkar katkum ka jingpynbna kaba pynmih ha ka 24 tarik Naiwieng, 2008.