Nangmih bun ki jaka jngohkai pyrthei kiba itynnad ha Sohra

Shillong,18 Nohprah:
Watla ka thain Sohra ka la paw bha ha ki kam jngohkai pyrthei pynban bun ki bym pat tip ia kiba bun bah ki jaka kiba sha kham kyndong kynshrot katei ka thain. Na kiba bun ki jaka jngohkai ha katei ka thain ki don bun ki bym patbiang ka lynti iaid lane ki surok ban pynpoi sha kitei ki jaka kiba itynnad bad kiba pynpyngad jabieng ban peit. Ki la don katto katne tylli ki jaka kiba la long ban iaid lynti kat tang ban poi ki nongjngohkai pyrthei hynrei ka jingeh pat ba ki paidbah ki ia kynduh ka dei namar ki hap ban iaid lyngba ki khohrum khohram bad ki surok kiba sniew.
Kawei na kitei ki jaka kiba u nongthoh-khubor u la ioh ban sakhi ka dei ka jaka jngohkai kaba la tip kum ka ‘Bri ki synrang’ kaba don ha ka shnong Laitmawsiang, ka lynti ba lad na Laitryngew, Sohra. Ia katei ka jaka don ruh kiba khot ia ka kum ka ‘Synrang Syiem’.
Une u nongthohkhubor u la iaid sawdong ia katei ka Park bad la iohi ba ka long ka jaka kaba itynnad bha bad kaba pynpyngad jabieng.
Ha katei ka jaka ki don bun ki jaka peitkai , hynrei kaba kham paw paidbah eh kaba ki ai kyrteng ia katei ka jaka ka dei ‘Maw dohnud’, katei ka jaka ka jngai kumba 5 kilomitar eiei na surok bah na Laitryngew. Tang mar ia rung ha katei ka park la iohi nyngkong eh ia ki synrang maw kiba jrong lynter kumba 100 mitar eiei , ha ka rynieng kaba jrong kumba 5 phut tam.
Hangtei ki don ki jaka shongkai pyngngad, ki lynti iaidkjat, ki shuki kiba la pynwan dur da ki maw kiba la shniah da ki nongshong shnong katei ka shnong ban pynitynnad ia ka kaba ym da ia phet than na ki jingtei ki longshuwa man shuwa.
Kiew kham shaneng khyndiaty la iohi ba ka don sa ka um kaba tuid ha ka dur jong ka kshaid bad la iohi ba ka don ka jingpei thliew napdeng u mawsiang bad na katei ka jaka pei thliew ki tuid ki um bad ia katei ka jaka la khot kum ka Kshaid Mawpei ne ka Kshaid sum syiem.
Nangta la iohi ruh ba ki don ki jingkieng ba la pynwandur tang da ki maw shniah khlem da pyndonkam dewbilat bad la pyniasoh ha ka rukom kaba itynnad bha.
Hiar kham sharum u don u Maw dohnud uba ka ker tawiar ba la pynwandur da ki mar, utei u maw u dei uba la wan dur hi kum ka dur u dohnud naduh ki por kiba rim bad hapoh utei u dohnud ki don ki um pohliew kiba mih napdeng.
Don ruh u maw ba ki khot u ‘maw khyllung’ bad haba peit ia ka dur jong utei u maw la i thik kum i khyllung iba klum. Nangta ki don ar tylli ki kshaid kaba ki khot ka Kshaid Asdad kaba kham lyngkot bad ka kshaid Wah umlwai kaba kham jrong. Shaneng jong katei ka kshaid ka don ka jaka ba ki khot ‘Stieh Maw’ ha kaba la mutdur ba ka dei ka kynja jaka pahara ki sentry jong u Lyngdoh mynshuwa namarba la ong ba ka dei ka jaka sah u Lyngdoh.
La khot ia katei ka jaka baroh kawei kum ka Synrang Syiem namar ka la don ka khana mynhyndai ba la don uwei u Syiem uba la poi sah basa ha katei ka jaka kaba la shah sngewbha da u Lyngdoh.
Kitei ki jaka ba la kdew haneng ki dei ki jaka kiba khuid bha ba ki shnong ki thaw ki la pynlut bor pynlut sngi ban pynitynnad ia ka jaka jong ka khnang ban lah ban khring ia ki nongwanjngohkai pyrthei.
Hynrei ki don pat ki jaka kiba kim pat lah ban pynkhuid haduh mynta kiba la tip kum ka ‘Um dawai’ bad kiwei. Ka don ruh ka jingkieng kaba ki khot ka jingkieng Blei bad katei ka don ha ka shnong Laitmawsiang.
Hynrei ia katei ka jingkieng blei ki shnong ki thaw ki la siang da ka dewbilat najrong ban pynkylla jingkieng katba ha ka jingshisha pat katei ka jingkieng ka dei kaba shu ia snoh uwei u mawbah uba ki paidbah ki kam na shilliang sha shilliang ka wah.
Ia katei ka jaka la ri la sumar da ka shnong Laitmawsiang nadh u snem 2010 bad la plied a u myntri rangbah ka jylla ha utei u snem ha ka por ba ka don ka tamasa sha Laitmawsiang, hynrei ka shnong ka shem jingeh ban pyniaid ia katei ka kam namarba ka duna ka jingmih bad bun ki khep ba ka ktah ruh ia ka pla tyngka jong ka shnong.
Kumta mynshem snem ka shnong ka la rain oh ban shuwa aiwai ia katei ka jaka ha ki kynja seng bad la shim wai ia katei ka jaka mynta da ka Mother Tehsong Multipurpose Co-operative Society.
Haba ia kren bad u Secretary katei ka Society u bah Lhai Khongshei u la ong ba naduh u snem 2010 ka shnong ka la sdang ban pynbha da ka pisa ba mih na ka tyngka shnong bad kumjuh ruh lyngba ka skhim 100 sngi ne ka MNREGS, bad la kumba arsien la leit ban pan jingirap na ka tnad shangkai pyrthei ka sorkar jylla hynrei haduh kine ki sngi ruh ym pat iohi dak eiei.
U la ong ba ki la don katto katne ki nongshang pyrthei kiba la wan sha katei ka jaka ki khasi bad ki dkhar kumjuh bad ki la ai jingmut ban kham pynitynnad bad pynbiang shuh shuh namarba ka jaka ka dei kaba itynnad , u la ong ba ki kdew ia ki jingdonkam kum ka painkhana kaba biang, ki lynti iaid bad kiwei.
Hynrei ka jingeh kaba ki ia kynduh pat ka dei namar bym don pisa ban pynitynnad ia katei ka jaka bad dei na kata ka daw ba kim pat nud hi ruh ban pynbna paidbah ia katei ka jaka kum ka jaka jngohkai pyrthei.
U la kyrpad ia ka sorkar ba ka dei ban phaikhmat lang sha katei ka jaka kumba ka la kwah ban pynkiew ia ka kam jngohkai pyrthei.