Shillong:Halor ka jingjia kaba mynhynnin ka step jong ka 22 tarik u Naiwieng 2022, ha kaba 5 ngut ki mynsiem ki la shah dkhat jubor ha ki bor sorkar ka Assam ha ka shnong Mukroh, West Jaintia Hills; ka CEC jong ka KSU ka la shong kyrkieh mynhynnin ka 2 baje nohphai sngi ban ia syllok bad pynbeit halor kum kine ki jingjia kiba ju jia khah khah ia ki para Khasi ha ki thaiñ khappud.
La ia kren sani bha halor ki jingshah thombor ki Khasi kiba sah ha khappud naduh mynshwa, khamtam ki jingjia kiba jia ha Sahsniang ha u snem 2003 ha kaba 4000 ngut ki Khasi ki hap phetwir na Block 1 namar ka jingshah pyndik ha ki pulit Assam bad lehnoh Karbi, ka jingshah siat pathar ki Khasi ha iew Langpih, West Khasi Hills ha u snem 2010 ha kaba 4 ngut ki rangbah Khasi ki la kyllon iap, ka jingshah pyniap u Bah Tyngshain Mukhim, ha ki poiei Nepali ha khappud Ri Bhoi ha Raid Nongrung ha u snem 2018, ka jingshah siat iap ki 5 ngut ki rangbah Khasi ha Mukroh bad kiwei kiwei ki jingjia.
Ha kane ka jingiatai, la lap ba ka daw jong ki jingshah thombor, ka dei namar ka jingbymlah ka sorkar Meghalaya ban ai jingiada ba pura ia ki nongshong shnong ha khappud kaba la pynshlur ia ki bor sorkar Assam, Karbi Anglong Autonomous Council, lehnoh Karbi bad poiei Nepali ban thom naphang bad iuhroit donbor ia ka hok longbriew man briew ki Khasi ha khappud. Kum ban shu ai nuksa, ka sorkar Mizoram ha u snem 2021 ka la lah ban ai jingiada kaba paka ia ki nongshong shnong jong ka kiba sah ha khappud Mizoram-Assam, na ka jingwan thombor ki pulit Assam bad ki khar bang da kaba phah bad pynbiang ia ki pyrton pulit ha ryngkat ka jingsynran ki riew sain pyrthei bad ki riewpawkhmat.
Ka jingbymlah pynbeit pud naduh mynshwa haduh mynta ka la wanrah ia ka jingiam kthang ia ka Jaidbynriew Khasi naduh ba ioh ia ka jylla Meghalaya haduh mynta ha kaba la sakhi ba ka jingleh donbor ka dei beit na ka Assam bad ka sorkar Meghalaya ka shu shah kum u diengshaiñdoh.
Ka CEC ka la shim ia ka rai, ba ka jingiapynbeit pud, yn dei ban pyniaid noh ha ka jingkhmih bad jingpynbeit lang ka sorkar pdeng; nangta ka jingdawa Hill State ka dei namar ba ki Khasi ki kwah ban synshar hi dalade ia lade, kumta baroh ki shnong Khasi bad ki jaka ba hap hapoh ki Hima, Raid, Elaka Khasi ki dei ban hap beit hapoh Meghalaya, lym kumta ka mut ka jingthmu jong ka Hill State ka la pulom.
La dawa, ba dei ban weng noh mardor ia ki len pulit Assam ne kino kino ki tnad sorkar Assam na ki shnong Khasi ha khappud bad ban kem ban pynshitom ia ki runar na Assam kiba don kti ban synreit kuli pathar ia ki paidbah ha Mukroh.
La dawa, ba ka sorkar Meghalaya ka dei ban ai jingiarap ia ki longiing jong kito kiba la khlad bad mynsaw ha katei ka jingjia bad ba ka sorkar Meghalaya ka dei ban seng ia ki Police Station, ha man la ki jaka khappud, khamtam ha ki jaka ba kham don jingiakynad.
Ka seng, ka dawa ia ka Police Outpost ha Bararo/Mukroh, kaba dei ka jingdawa jong ka KSU bad ki paidbah naduh mynshwa bad la dawa, ba ka sorkar ka dei ban pynurlong noh mardor. Ka seng, ka dawa, ba ka sorkar Meghalaya ka dei ban phah ia ki pulit jong ka ban iada ia ki paidbah sha Mukroh bad ban pynher krad noh mardor ia ki pulit Assam.
Na ka liang ka KSU kan pynlong shibun ki jingiakhih katba kitei ki jingdawa kim pat urlong. Yn sdang shwa lashai da ka Black Flag Day ha kylleng ka Bri U Hynñiewtrep bad yn sa pynbna pat kiwei ki jingiakhih hadien.
Shuh shuh na ka liang ka KSU ka la dep phah ia ki nongialam ka CEC kiba kynthup ia u samla Biangbor L Paliar (VP), samla Sonstar Nongkhlaw, samla Barikular Nongsiej, Samla Iashan Mukhim, samla Shiningstar Kharbih khiew bad kiwei kiwei ki dkhot kiba na West Jaintia Hills bad East Jaintia Hills ban don ryngkat lem bad ki nongshong shnong ka Mukroh.
Kyntang ia wai ka KSU ka phah ia ka kyrwoh sngewlem sha ki bahaiing jong ki 5 ngut ki paradoh parasnam kiba la khlad ha katei ka jingjia bad sha baroh ki nongshong shnong ka Mukroh, ong ka kyrwoh, na U bah Donald V Thabah, General Secretary, Khasi Students’ Union.
Phi don ban ong eiei?