Lah ban duh ka Cong, ha baroh 3 jaka

B.M.Lanong

Ngam pynksan kumba leh ki nongialam Congress, kiba kob ba kin sar ha kane ka ilekshon pdeng samoi, khlem da kdew ia ki nongrim. Nga pat nga iohi ba ka Congress ka lah ban duh baroh 3, namar ka iapait ha ki 4 bynta.

Ha 13-Mawrengkneng, u Bah Hilandar Kharmalki ka Congress u dei ubym ju don ha ka Congress, kumta u Bah Norbert Marboh uba dei u trai ing ka Congress da ki phew snem, ula mih noh ban ialeh pyrshah.

Kumjuh ha 24-Mawphlang, u Bah Kennedy Khyriem nongiakhun ka Congress u shu hap pynshai lynter balei u Bah Lamphrang Blah uba la don palat 25 snem kum u Congress MDC, u hap ialeh pyrshah ia u mynta.
Ha 47-Rajabala ruh ka Hasina Mandol Congress ka iakhun pyrshah ia u MDC Congress, u Ashahel Shira uba la wan iasoh UDP ban iakhun noh na ka Bom.

Bynta 4 ka dei ka 10 Schedule
Ka jingsangeh kynsan u Dr. Mukul Sangma bad ka kynhun jong u ban tih halor ka kam President MPCC dang shen, kam dei ba la iasuk. Yn iasuk kumno khlem nongrim? Ka daw ka dei namar ba u Dr. Mukul bad ka kynhun jong u kim shym tip ba ka ain hapoh ka Bynrap-10 jong ka Constitution ka ri India, kam shah shuh ban dang phet seng hapoh ka kyndon 3 jong katei ka ain kumba long mynshuwa . Naduh u snem 2004 la pynduh noh, kumta kino-kino kiba kwah phet Seng, wat la ki don shi bynta ne ka lai bynta (one third) kim lah shuh, hynrei kin duh ka jinglong MLA lada ki mih. Kane ka dei ka daw, kaba ki shu kun dohiap noh mynta, namar ba dang don artad ki jingialeh ha ka 30 tarik.

Bud ia ka Nuksa ki Sohiong-Umroi
Sa tang ka tyngka lehse kaba ki pyrkhat kan trei kam. Hynrei, ki paidbah ki la shai mynta, ba 34 snem tam la synshar da ki Sorkar Congress ha Meghalaya, ha ki por u Capt. Sangma, Purno Sangma, Salseng Marak, D.D.Lapang, J.D.Rymbai, Mukul Sangma, tang ia kata ka ILP ba la ioh lut baroh ki jylla kane ka thain, hynrei tang ka Meghalaya kam ioh. Kdew ia u pud ne, ka ktien Khasi ban kiew kyrdan ne, ka bym ioh kam ioh jam ki samla ne, sa ka bam sap ne, kat shaba phai, khlem poi shano-shano.

Khlem nongrim lah ban sar?
Halor ka tyngka thied briew, ki paidbah ki dei ban bud ia kaei ba la hikai nuksa da ki nong Umroi bad Sohiong, ba wat la ki shim ia ka tyngka ba la sam paidbah, ia ka jingkyrshan te ki ai sha kiba dei ban ai ha u snem 2018. Ka burom bakhraw ia ki paidbah bastad, ka sohiong bad Umroi konstitwensi.