Rev Kyrsoibor Pyrtuh
“Bad ka jingim bymjukut ka long ban ithuh ia me, u Blei…bad kaba ithuh ia u Jisu Khrist, ia uba me la phah.”
Lehse ki nongsngap bad nongpule ki lah ban lyngngoh ia u dak jingkylli uba don ha ba kut ki kyntien “Ka Jingim bymjukut”. Hato u nongkren u artatien mo ia ka jingim bymjukut? Em kam dei kumta, pynban u dak jingkylli u pynpaw ia ka jingiaksaid kaba jur ban sngewthuh ia ka jingjylliew jong kane ka sobjek bad kumno ban pynmynta ia ka jingim bymjukut.
Ha ka jingngeit bad jinghikai Khristan, wat ha ka niam tynrai ki khun ki ksiew ki hynniewtrep ruh, la bynta ia ka jingim ha ki ar bynta, kawei ka jingim ha pneh pyrthei bad kawei pat ka jingim sha lyndet ka pyrthei ne ha bneng ne ha dwar u Blei. Ki paidbah salonsar ki sngewthuh ba ka jingim bymjukut ka dei kata ba u ne ka briew ki leit ban shongneh bad shongthait junom ha bneng ne ha dwar u Blei hadien ba ki la iehnoh ia ka jingim ha pyrthei.
Lada shu shim beit ia ka jingmut ki kyntien, ka jingim bymjukut ka thew ia ka jingim ka bym mad shuh ia ka jingiap. Niuma, ka jingim bymjukut kam dei ka sain pyrkhat tynrai jong ki Jiw bad ki Jiw kim ngeit ha ka jingim bymjukut. Ki riewstad Baibl ki batai ba ka khanatang shaphang ka jingkhie im biang ki shyieng kiba tyrkhong ha ka kitab U Ezekiel kam thew ia ka jingim bymjukut, hynrei kane ka shat phalang ia ka jinglaitluid ki khun Israel na Babilon. Ka jinghikai shaphang ka jingim bymjukut ka ioh ban bsut ha ka jingim jong ki Jiw hadien ba ki la laitluid na Babilon. Ka jingngeit ha ka jingim bymjukut hapdeng ki Jiw ka kha bad san na ka jingiatyngkhuh jong ki bad kiwei pat ki jaidbynriew bad khamtam eh bad ki nongpersia.
Katkum ki riewstad, ka kitab u Daniel 12:1-2 ka dei ka jingthoh kaba nyngkong eh ha ka Baibl shaphang ka jingim bymjukut bad kane ka kitab ka iathuh shaphang ka jingshah pynshitom bein ki Jiw ha u Syiem Antiochos IV uba la pynbor ia ki ban iehnoh ia ka niam tynrai jong ki bad kito ki bym pdiang ki shah pynshitom bad shah pyniap. Ha kane ka jingpynbor bad jingpynshitom ki don ki Jiw kiba laitim bad kumta ia kane ka jingjia la thoh bad pynwandur ha ka kitab u Daniel kum ka jingiada u Blei bad ka jingmihpat . Ha ka kitab Jingstad U Solomon 2:23 la iathuh ba u Blei uba la thaw ia u khun bynriew ha ka dur ka jong U hi, U don ruh ka jingthmu ba u khun bynriew un im junom bad un ym iap. Ki nongthoh komentari pat ki artatien la kane kan dei ka sain pyrkhat tynrai ki Jiw.
Ki riewstad Baibl ki batai shuh shuh ba ki Jiw ki ngeit ba ka Bneng ka dei ka jaka shong jong U Blei bad ki briew kim lah ban leit shata wat ynda ki la khlad na ka pyrthei, pynban ki leit sha ka jaka ba ki khot ka Shoel ha ka ktien hebru bad ka shoel kam dei ka jaka shongneh kaba junom. Hoid ki don ki jingthoh shaphang ka jingim hadien ka jingiap ha ka Baibl bad ha kiwei de ki jingthoh, hynrei kane kam dei ka sobjek ba ki Jiw ki pynleit jingmut haduh katta katta.
U Josephus u nongthoh histori ba hyndai tam u pynpaw ia ka jingiapher jingmut hapdeng ki sadusi bad ki pharisi halor kane ka sobjek. Katkum u Josephus, ki sadusi kim ngeit ha ka jingim bymjukut , kim ngeit ha ka jingim hadien ka jingiap bad kim ngeit ruh ba u Blei un ai nong ne pynrem iano iano ha kata ka jingim bymjukut. Katba ki pharisi pat ki ngeit ba ka mynsiem ka iai im junom, bad u Blei u ai ka nong ha u ba hok bad u pynrem ia u bymman ha kata ka jingim bymjukut.
Kawei na ki jinghikai shong tynrai jong ka Balang Khristan ka dei ka Jingim Bymjukut bad man la ka por ngi phla ia kane, “…nga ngeit ha ka jingmihpat bad jingim bymjukut”. Hapdeng ki khristan ka Bneng, kaba u ne ka briew kin shong neh junom, ka dei ka jaka kaba dap da ka jingsuk bad jingkmen. Ki don ruh ki jingrwai ba ki nongthaw jingrwai ki pynwandur ia ka Bneng da ki rong ki rup. Kum ka nuksa, ki kyntien jingrwai kiba pynpaw ba ha bneng “ia ka lynti iaid la siang da ka ksiar nylla”.
Hato ka jingim bymjukut ka thew tang ia kata ka jingim ka ban sa wan ynda u ne ka briew ki la leit nangne na pyrthei? Hato ngim lah mo ban mad bad iohi ia ka jingim bymjukut naduh mynta? Lane naduh ka jingim hangne ha pyrthei?
Ka jingim bymjukut ka dei ka jingngeit kaba iasnoh bad ka jingim, ka jingshah shitom, ka jingiap bad jingmihpat u Jisu Khrist. Ka thong jong u Blei lyngba u Jisu Khrist ha ka pyrthei ka long ban ai ha ki khun bynriew ia ka jingim bymjukut. Ki nongthoh komentari ki kren shai ba ka jingim bymjukut ka dei ka jong u briew bad ka sdang naduh kane ka sla pyrthei. Ka khubor ba bha ba u Jisu u ialap ka kynthup ia ka jingim bymjukut .
Hynrei ka juk ne ka por ba u Jisu u im bad treikam ka dei ka juk kaba ki briew ki kham pynleit jingmut bad khein kor ia ka jingim ha pyrthei lane kumno ban im bad kumno ban ia imlang ne ban iadei para briew bad ruh bad u Blei. Kane ka juk ka la saindur ia u Jisu, ia ki jinghikai bad jingialap jong U bad ruh ka la saindur ia ki briew kiba iashem bad U.
Ym lah ban len ba u Jisu u kren shaphang ka jingim bymjukut, ka hima u Blei bad ki hima ki Bneng. Don ki por ba kine ki paw ba ki iasnoh kawei ha kawei pat, hynrei don pat ki por ba i kumba ki kit la ka jong ka jingmut. Ar hajar snem mynshuwa u Jisu u la wan sha ka pyrthei ban pynjia long ia ka Hima u Blei ne ka Hima ki bneng hangne ha khyndew bad ha ka Gospel u Ioanis 10:10, u Jisu u la ong “… nga nga la wan ba phin ioh ia ka jingim bad ioh kyrhai ruh ia ka” . Ki nongthoh komentari ki batai ba ka kyntien jingim ba dap kyrhai ha ka ktien tynrai Grik ka mut “ka jingim ka ba khiah krat, ka jingim ba tngen ba palei, ka jingim ha kaba ka rep ka riang ka bha, u slap u hap dei por bad ki saw aiom ki bud ryngkhi khlem thut bad ka kamai kajih bad ka ioh ka kot ki briew ka biang na dong shadong.” Ka jingim ka pura khlem tam khlem duna.
Balei ba ka jingim u Jisu ka iasnoh bad ka jingim bymjukut? Ki kam ba u Jisu u leh ki dei ki kam ba radbah, kiba ai jingkyrmen bad jinglaitluid. U Jisu u wanlam ia ka hima u Blei sha ka pyrthei. Ha kiwei pat ki kyntien lah ban ong ba u Blei bad ka bneng ki hiar khyndew ha ka longrynnieng u Jisu ban ai jingkyrmen ia ki briew. Ka jingngeit ha ki kam u Jisu ka dei ka jingim bymjukut bad ka jingim bymjukut ka sdang naduh nangne na sla pyrthei.
Ka jingkren shaphang ka jingim bymjukut ha ka Gospel u Ioanis 17:1-11 kam dei ka jingkren shaphang aiu kan jia ia ngi hadien ba la iap. Hynrei ka jingim bymjukut ka mut ka jingtip ia u Blei bad ka jingiadei bad U.
Ka jingtip ia u Blei ka dei ka jingiashim bynta lang bad u Blei ha kaba pynjia long ia ka Hima u Blei hangne ha pyrthei. Ka hima jong ka hok bad ka jingshisha- ka hima jong ka jingieid- ka hima jong ka jingiaburom kylliang bad jingiabhah -ia bynta lang ia ka spah bad jingkyrkhu ba u Blei u la theh. Ka jingtip ia u Blei ka dei ka jingim bymjukut bad ka jingim bymjukut kam mut tang ka jingim hadien ka jingiap. Ka jingtip ia u Blei kam dei ruh kata ka jingtip kum ba tip ki riewstad. Hynrei ka dei ka jingshemphang bad jingiadei bad u Blei kaba man la ka sngi.Ka jingim bymjukut kam thew tang ia kaei ka ban sa jia ia u ne ka briew hadien ba ki la iap, kam dei ruh ka jingkylli mano ban ioh rung sha bneng bad mano ba shah kyntait. Hynrei ka jingim bymjukut ka dei kata ka jingshem mynsiem, ka jingshemphang, ka jingtip bad ka jingiadei bad u Blei man la ka khyllipmat, bad man la ka por ba ngi jam ha ka jingim bad sha ba palat ka jingim .Kane ka dei ka jingim bymjukut bad ka dei ka bneng. Kam dei ka kam jong u Blei ban kyntait ia ki briew sharud na U. U Blei u dap da ka jingieid, u kdup bad kynthup ia baroh ha ka sem jong u. U Blei u kwah ia ngi ba ngin ithuh bad tip ia u bad kumta u la wan khnang sha ka pyrthei ba ngin ioh ka jingiadei bad U bad ruh bad ki para briew lem bad ki para jingthaw. U Blei un ithuh ia ngi bad ma ngi ngin ithuh ia u.
Ban ithuh, ban tip bad shemphang ia u Blei ka mut ba dei ban ioh ia ka jingpynkylla na u Blei hi. Ban ithuh ia u Blei ka mut ban ieid bad burom ia u para marjan, ban iatiplem bad sngewlem para marjan bad para shnong.
Khatduh eh, nga la sot bad pynwan sha ka ktein khasi na ka jingthoh jong ka Rev Elizabeth Rawlings bad kata ka long “ Moments of Eternity” lane ki Khyllipmat Jong Ka Jingim Bymjukut.
“Ki don ki khyllipmat ba ngi mad ia ka jingim bymjukut hangne ha pyrthei.
Ki khyllipmat ba ngi dap bad shlei da ka jingieid bad ngim sngewkwah shuh ba kata ka por kan kut. Ngi kwah ba kan neh sah bad ngi.
Ki khyllipmat kiba ngi iohi ia ka jingithiang bad jingitynnat jong ka jingthaw jingpynlong bad ka mariang, bad ba ngi iam lung mynisem.
Ki khyllipmat ba ngi lah ban map bad iamap mar kylliang, bad katno tam ban map ia kiba ngim shym la lah ban map. Ki khyllipmat ba ngi iehnoh ia ki kam ki jam ne ki jingpyrkhat tang ia ka malade bad ia ki jingbukam jong ngi. Bad ngi kner ia ki kti ban iarap bad kyrshan ia kiwei kiba donkam eh ia ka jingiarap.
Ki khyllipmat kiba ngi mad ia ka bneng bad jingim bymjukut.
Ki khyllipmat ba ngi ithuh bad tip ia u Blei.
Ki khyllipmat ba ka jingieid ka shlei.
Ki khyllipmat ba ka hok, ka bishar hok bad jingshisha ki tuid kum ka wah khlem sangeh.
Ai ba ngin tip bad mad ia u Blei.
Ai ba ngin mad ia ki khyllipmat ka jingim bymjukut ha ka jingim ba man la ka sngi”.
Amen
Phi don ban ong eiei?