Da U Scholar Lawriniang,
Nongthliew Presbyterian Church.
Jinglamkhmat,
Shwa ban poi ka sngi Good Friday ka la don jingkhih phaloh ba jur bha ha ka ka Mynsiem Jong nga ha ka ba ka mynsim ka kwah ban leh eiei na ka bynta ka Good Friday bad ka la kwah ruh ban thoh katto Katne haba iadei bad ka sngi Good Friday bad ban pynphriang ruh ia kane ka khubor lyngba ki Social media sha ki para samla kumjuh sha ki longkmie longkpa. Haba nga pyrkhat bad puson ia ka sngi Good Friday ka long ka ba eh shisha ban pyrkhat bad lap ia Ka tynrai jong ka. Nga kynmaw naduh ba dang shong ha ka kyrdan Junior ki nonghikai klas pynpaw ki la hikai ia ngi shaphang ka sngi Good Friday ba ka dei ka sngi ka ba khraw ia ki Khristan ha pyrthei baroh kawei. Hooid nga sngewthuh ba ka long ka sngi kaba khraw ia kiba ngeit baroh ha ka pyrthei baroh kawei, hynrei kitei ki jingtip ba ki long ka sngi ka bakhraw ia ki ba ngeit Kam pynhun satia ia ka mynsim jong nga bad nga la pyrshang ban wad bniah shuh shuh bad ba ngan wanrah lang ruh ha phi mynta ia kane ka khubor ba lyngkot kat kum i jingtip barit jong nga.
Ka Mut aiu Good Friday?
Ka Good Friday ka dei ka sngi kaba la sah narphna ia u Jisu Khrist,
Balei la khot ia ka Good Friday?
Ka dei namar ka jingshah iap U Trai halor ka Diengphna bad ka dei ka sngi ka ba kmen ia ngi ki Nongpop baroh. Bad dei ha kane ka sngi la siewspah ia ki pop jong ngi, ka jingkhot ia kane ka sngi da ka Good Friday kadei namar ba ka Jingshah iap U Trai ka dei ha ka sngi basan Jong ka taiew (Sngi thohdieng/Friday) namar lada ngi pule na ka Ktien U Blei ka ia thuh ia ngi ba ka Jingshah iap Jong u ka dei shwa ka sngi Sabbaton ( Mark 15 :42 ).
Bad haba pyrshang ban wad bniah shuh shuh ia ka sngi Good Friday don bun ki ri jong ka pyrthei ki bym shym la khot ia ka da ka Good Friday, kum ban shu kdew hangne ha ki Ri Isreal ia Ka Good Friday ki khot da ka Big Friday, nangta ha Germany ki khot da ka Friday of Lementation, nangta Hmha Denmark, Norway, Sweden, ki khot da ka Long Friday, ha Greece ki khot da ka Great Friday, bad ha England, Netherland, India, bad bun kiwei kiwei ki Ri ki khot da ia ka da ka Good Friday. Ka tarik kaba ki Riewstad Theology ki ngeit ba ka dei ha ka 3rd 33 AD ba la sah narphna ia u Jisu.
Dei ha Kane ka sngi ka jingdum ka la tap ha sla khyndew haka ba ka saian (science) ka batai da kata Lunar eclipse ha kaba ka syrngiew jong ka pyrthei ka la leit noh sha u Bnai bad kane ka jia ha ka por pyllun bnai haba ka pyrthei ka iaid ha ka Sngi bad u Bnai. Ban pynshisha ba u Trai Jisu u wan sha ka pyrthei ban shah iap halor ka Diengphna bad U Blei u la pyni paw lypa ha u Ioannis ba un iathuh lypa ba U Jisu u dei u khun langbrot U Blei. (Ioannis1:29) ïa kaba yn sa pynmih ia ka snam jong U bad ka snam jong U kan long ka jingsait ia ki pop Jong ngi. U Trai Jisu da lade ruh u la iathuh lypa shaphang ka jingiap bad ka jingmih pat bad u pynsyriem ia lade bad u Jonah. (Math 12:38-42) kumba u Jonah u long ka dak ia ki nong Ninabeh kumta ruh u khun u briew u long ka dak ia ka pateng bynriew. Bad kumba u Moses u kyntiew ia U Bsein ha ri khlaw kumta ka dei ruh ban kyntiew ia u khun u Briew. (Ioannis 3:14)U Jisu u la kren ha ki synran shaphang ka Jingshah iap halor ka diengphna bad u la kren ruh ha u Loukas. (Luok 29:43-45.15 :31-34) Hynrei ki synran jong u kim shym la pei phang eiei shaphang ka ne ka daw ka long namar ka jingbymngeit jong ki kam pynpei phang eiei ia ki. Kine baroh ki jingiathuh u Jisu ki long ki dak ban pynshisha ba u jJisu u long u Messiah bad u wan sha ka pyrthei ban shah iap halor ka Diengphna ban siew spah ia nga bad ia phi na ka pop.
Khyndiat ngi shu ia Phai Sha Ka “DIENGPHNA”
Ha ka por ki nong Rome ka diengphna ka dei ka dak jong ka jingleh rain, ka jingshah
Kyntait bad ka jingibein, bad ka jingshah u Trai halor ka diengphna lah ban ong ka dei ka jingiap kaba poh bad kaba i bein haduh katta katta, namar ka sorkar Rome ha kito ki por ka ju khein ba ka dei ka jingpyniap ia ki runar bad ki dakait kumba long mynta ia kino kino ki runar ba la leh palat ka iingbishar kan rai ha U tyllai phasi. U Jisu u shah ia ka rain ka rem na ka bynta ki pop jong nga jong phi um khein ia ki kita baroh hynrei da ka jingieit u pynim ia ngi.. Bad ka Jingkylli mynta ka long.
Nga la ai la ka jingim. AIU PHIN AI NGA?
Nga ngeit phin ioh ki jingmyntoi lyngba kine ki jingthoh ba lyngkot eh jong nga halor ka Good Friday.
U Blei un kyrkhu ia phi baroh.
Phi don ban ong eiei?