Nongpoh, 22 Naitung:
Ka Kompeni ri syiar, ia kaba la tip kum ka Meghalaya Agrovet Private Ltd, mynta ka sngi ka la shah khang tala noh ha ka kynhun jong ki paidbah kiba la mih na ki shnong ki thaw jong ka thaiñ Umsning bad Lum Manik Raitong Area kiba la don antad kumba sanspah ngut, ia kaba kane ka jingkhang tala la ialam da ka SRS-LMRA, ka Umtrew River Protection Committee (URPC) bad ha ka jingdon lang ki ar ngut ki MDC ka thaiñ ba kynthup ia u Bah James Sylliang, MDC ka Mawhati Constituency bad u Bah Donkupar Sumer, MDC ka Umsning Constituency, ha ka jingdon ryngkat kumba 500ngut ki paidbah, lem bad ka jingdon lang ruh ka Kong Bernedines M Mohkhiew, Coordinator katei ka kompeni, ka magistrate ka Ri-Bhoi district Kong M Lyttan, ki pulit kiba la synran lang ban pyllait na ki jingjia ba sngewsih bad kiwei kiwei.
Ka jingkhang tala ia katei ka kompani kumba la rai da ki Rangbah Shnong ka SRS-LMRA bad kiwei kiwei ka long ba dei halor ka jingjaboh ba katei ka kompeni ka la pyntuid jakhlia sha ka tyllong umbam jong ki nongshong shnong ka Umsning area bad ki nongshong shnong ka Raitong area, kaba katei ka wah ban ai umdih ia ki paidbah katkum ka jing test ia katei ka um da ka King Edward VII Pastuer Memorial and Research Institute, ka la kylla bih bad kam long shuh ban dih ban bam.
Ha ka por ba ki bor shnong ki la leit ban khang tala ia katei ka kompeni Ri Syiar la wan ruh ban sakhi da ki pulit bad ki Majistor ryngkat ki ar ngut ki MDC ka thain Ri-Bhoi u bah James Sylliang ka Mawhati bad u bah Donkupar Sumer ka Umsning Konstitwensi. Ha katei ka jingleit khang tala kumba 500 ngut ki paidbah nongshong shnong ki la mih na la ki ing ki sem ban ia soh bad ka URPC ban leit khang tala ia katei ka kompeni kaba kiba bun ki shnong kham ha shuwa ban khang ki la ujor bunsien ia ka jingpynjaboh umbam um dih katei ka kompeni.
Ki paidbah ki la lap ba katei ka kompeni Ri Syiar, ka ju leh buit tuh haba ka la pyntuid eit syiar sha ki tyllong um bad ka ju tap pat da ka khyndew ia kitei ki jaboh tang ban darapjot.U Bah James Sylliang MDC Mawhati u la leit ban ia kynduh ia ka Coordinator jong ka Meghalaya Agrovet Private Ltd ka kong Bernadine Mawkhiew bad ha katei ka jingiakynduh ka la kubur ba na ka liang jong ka kompeni kala leh bakla bad na ka liang jong ka Kong Mawkhiew ka la pan por ruh na ka bynta ban pyndep ia ki plan bapher bapher bad ruh ban ym pyntuid shuh ia ki jaboh sha wah.
Katei ka tyllong umdih ka dei na ka tnat PHE, Umsning Division, kaba la pynioh umbam sha ki bun tylli ki shnong ka thaiñ Umsning naduh 30 snem tam mynshuwa, ha kaba ha kitei ki snem kane ka um ka dang long kaba khuid ban dih ban bam bad kiwei kiwei ki jingdonkam jong ki paidbah nongshong shnong, hynrei mar ia wan katei ka kompani ha ka shnong Mawthei ban tei ia ka jaka ri syiar, ka la pyntuid pynban da ka jaboh eit syiar kat haduh ba katei ka tyllong umdih ia kaba la tip kum ka Tdoh Umtrew kan kylla bih bad kaba don jingma ia ka koit ka khiah jong ki paidbah kiba pyndonkam umbam na ka.
Katei ka kompani ka don ar tylli ki jaka ri syiar kiba heh bha ha katei ka thaiñ, kawei kaba pyntuid ia ka jaboh eit syiar sha ka Tdoh Umtrew, ba la tei ha Mawthei bad kawei pat kaba pyntuid sha ka Tdoh Umsiang kaba don ha 9Mer, Tdohumsiang, kiba long ar tylli ki wah ha katei ka thaiñ, kiba don jingma ia ka jingkoit jingkhiah jong ki paidbah.
“Nga ruh nga kubur ba na ka liang jong ka kompeni ka leh bakla bad nga panmap na ki paidbah nongshong shnong baroh kawei” la ong ka Kong Mawkhiew bad ka la bynrap ruh ba na ka liang jong ka kompeni ka pdiang ia ka rai jong u paidbah ban khang shwa mynta ia ka kompeni, kat haduh bym pat dep ia ki jaka ban buh ia ki sboh ne ki jakhlia ba mih na katei.
Na ka liang jong ki paidbah kiba la sat sia halor ka jingleh khlem akor jong kane kompeni, da kawei ka sur ki la ia pyrta beit ba dei ban khang tala noh beit shi syndon namar ka jingbym niewkor jong kane ka kompeni na ka bynta jong ki paidbah nongshong shnong.
“Na ka liang jong ka council kala dep ban phah ia ka kynhun tohkit bad haduh mynta ngam pat ioh ia ka kaiphod bad ngam banse ban mih sha u paidbah namar ba lyngba jong kane ka jingeh ki shnong ki don da ki phew tylli hynrei ki nongshong shnong pat ki don da ki phew hajar ngut kiba shah ktah lyngba ka jingleh khlem akor jong kane ka kompeni ” la ong u Bah James Sylliang.
Katkum ka jinglap jingshem mynta ka sngi ka long kaei kaei ka jingma kaba lah ban wanrah ia ki paidbah namar ba tang wat ka jingsma ruh ka long shaba palat bad ym lah hi ruh ban shah katno tam lei ia kito ki paidbah kiba pyndonkam ban dih bam bam ia katei ka um kaba tuid na kine ki jaka.
Phi don ban ong eiei?