Shillong: Ka seng ki nongkhaïi kaba la tip kum ka Association of Meghalaya Traders and Transporters ka la phah jingthoh sha u Myntri rangbah ka jylla u Conrad K Sangma ban pyntip ia ka jinglehmon ki karkhana dewbilat kiba don ha ri Lum Jaintia ha kane ka jylla. Ha ka jingthoh kaba la soi da u President u bah Enrico D Pasi bad u General Secretary u bah Dalangki Suiam, ki nongkhaïi ki la pyntip ba ki karkhana dewbilat ha Jaintia kim pynmyntoi eiei ia ki trai muluk hynrei ka la wanrah pynban ka jingduhnong ia ka sorkar.
Ki nongkhaïi ki la pyntip ba ki karkhana dewbilat ki shim dewiong, mawshun na ki trai jylla hynrei kitei ki marpohkhyndew ki rung shapoh ki kompeni khlem da siew khajna sha ka sorkar bad katei ka dei namar ka jingbym don ka khyrdop khrong khajna jong ka sorkar ha ki lynti ban rung sha ki karkhana ki kompeni dewbilat. Ki la iathuh ba nalor kata ki kompeni dewbilat ki khniot beiñ ia ki trai muluk da kaba kheiñ rem ia ka dor jong ka dewbilat katba ha Assam pat ki dei ha ka dor kaba jem, “Ka kham tad ka dewbilat ha Assam ban ia kaba ki die ha Khliehriat” ong katei ka jingthoh.
Nangta ki la ong ba kitei ki kompen dewbilat kim ju wan ban jngoh ia ka thaiñ Jaintia bad ym tang ia ka thaiñ Jaintia hynrei kim tip hi ruh shano ka Shillong ka don hynrei ki bang tang ban kjit ia ki jingmih kiba mih na kane ka jylla, ong biang katei ka jingthoh. Ki nongkhaï ki la ong ba ka sorkar kam dei ban leh isynei ia kitei ki karkhana dewbilat hynrei ka dei ban lum ia ka khajna da kaba pynieng khyrdop hynrei ka sorkar kam shym leh kumta nalor ba ka ai ki subsidy kiba heh ia ki.
Shuh shuh katei ka jingthoh ka la ong ba kumba 800 trok u mawshun bad 130 trok u dewiong ki rung man ka sngi sha kitei ki karkhana dewbilat bad kitei ki trok ru ki dei kiba la kit palat pud kaba long haduh lai shah na kaba ka sorkar ka shah. Lada kheiñ 25 MT u dewiong shi trok ha ka shisngi , u dewiong uba rung sha ki karkhana ha ka shisnem u long haduh 1,186,250 Metric Tonne kaba pyni ba ka sorkar ka la duh bun ka pisa nangtei. Lada ia kheiñ pat ia u mawshun 30 MT shi trok ha ka shisngi , ha ka 365 sngi kan poi haduh 8,760,000 MT u mawshun uba rung ha ka shisnem, ong katei ka jingthoh.
Ki nongkhaï ki la ai jingkheiñ ha u myntri rangbah ba lada ka sorkar kan lum khajna na kitei ki marpoh khyndew kiba rung hapoh ki karkhana dewbilat, ka sorkar ka la lah ban shna haduh 100 Kilomitar ka surok kaba bha manla u snem ha East Jaintia Hills. Hynrei nalor katei ka jingbym lum khajna ki la ong ba ka sorkar kam don ruh ia ka polisi ban iada ia ki nongkhaïi trai muluk kiba kit ba bah ha kane ka jylla ha kaba ki trai jylla kim ioh jingmyntoi eie iha ka kit ka bah ha kaba kitei ki kompeni dewbilat ki ai kam ban kit ban bah ha ki trok kiba na Punjab, Jammu and Kashmir bad na kiwei pat ki jylla ban kit ia ki mar jong ki. Nangta ki la ong ba kam shym la don satia ka jingioh kam ioh jam jong ki trai muluk ha kitei ki karkhana lait noh tang khyndiat eh. Ki la pynsngew ha u myntri rangbah ba u dei ban leh eiei noh halor kane.