Da U Bah Philip Marwein
Ka Party Congress, Indian National Congress, ka dei ka seng sain pyrthei kaba la rim tam ha Ri India haba ianujor bad kiwei kiwei ki Party. Kane ka la suhthied haduh ki kyndong kynshrot jong ka Ri India, wat ha ki jylla heh ne jylla rit jong ka Ri. Ka la ai ia ka jingshakri kaba bha ia ka Ri ha Kine ki 100 snem tam. Kane ka la pynmih ia kiba bun bah ki nongialam bapaw nam bad kiba snar shisha. Pynban kane ka la khyllem jram -ram-ram kum u diengbah. Ka la rem kput ha ka ilekshon Lok Sabha 2014 bad mynta ka snem 2019. Kumba ka long mynta, kane ka Party kan shem jingeh ban khie khlieh wat ha ka snem 2024 ruh. Lymda kane ka party kam iit bha ia ki lad ki lynti kumno ba kan wanphai biang sha ka bor synshar.
Kumba ka long mynta ha Ri India napdeng ki party kiba don ha ka liang pyrshah ym don kawei ruh ka party kaba khlain hynrei la kumno kumno ka dang dei hi ka Congress kaba dang don ka sur bad dur liang pyrshah, kiwei kiwei kim poi shuh hagno hangno ruh, namarba ki la tlot palat. Wat ka Congress ruh ka don tang 52 ngut ha ka iing dorbar kaba 545 ngut ki MP.haduh ba ka la duh ban ioh ia ka kyrdan nongialam jong ka liang pyrshah (leader of opposition status). Hynrei, la katta ruh ki ban kham paw hapoh ka iing dorbar na ka liang pyrshah hi kindei na ka liang jong ka Congress.
U Rahul Gandhi, u khun jong ka Sonia Gandhi, u ba la shimti kum u President jong ka AICC dang kumba khyndiat snem u don hapdeng ka jingeh mynta namarba ka party jong u ka la rem kput ha ka BJP. Dei na kane ka daw ba u la tyrwa iehnohkam noh na ka kam President hynrei ki para dkhot hapoh ka AICC kim treh ban pdiang ia kane ka jingtyrwa jong u. U la ai daw ba kane ka jingtyrwa ka dei namarba u shim jingkitkhlieh halor kane ka jingrem ilekshon. Kane ka jingtyrwa iehnoh kam ka long kaba bha bad ka long ka nuksa ruh ia kiwei ki nongialam kiba don hapoh ka seng Congress ban shim ia ka jingkitkhlieh borabor haba ki long ki nongialam. La ki pdiang ne kim pdiang ruh kam pher hynrei ka la don ka mat jingiakren kumno ban leh nangne sha khmat.
Ki don ar bynta ha kaba iadei bad kane ka jingtyrwa iehnoh kam. Shi bynta ka lah ban long ka jingbha na ka bynta ka Party bad shi bynta ka lah ban pyntroin pynban ia ka party. Hynrei, kane ka long ka kabu ksiar ia ka Congress ba kan shim ia ka rai. Shisien peit kan long ka jingbha ia ka Seng ba kan pdiang ia kane ka jingiehnoh kam jong u Rahul ban tip shisha ka seng kan long kumno. Ha ka jingshisha ka Ri India baroh kawei, laitnoh tang kiba don ha ka Congress, kam pat da shaniah ha u Rahul kum u Nongialam, ym kum u Modi. Ka dang khein sting bad ka ong ba u Rahul um pat ih ne iaw jingmut ban long u nongialam u ba ha khlieh duh jong ka Ri. Bun hi ki dang kheinsting bha ia u. Ki ong ba ki jingkren, ki jingleh bad ki kam jong u kim pat da i khia-thew. Ki ong ruh ba um pat long u ba tbit ban long u nongialam jong ka party heh kum u seng Congress. Ki ong ba dang don bun kiwei pat ki ba la kham rangbah jingmut bad kiba la iaw bha ban ialam ia ka Congress. Ki ong ba ban long ki nongialam jong ka Congress (AICC) ym da donkam ban da ialam manla ka por da ki Gandhi lane ki Nehru, kiwei ruh ki lah ban ialam bad ka Seng hi kan ym iap ne duh noh lada ialam da kiwei kiba nabar jong ka snam Gandhi lane Nehru. Shisha ka long ka kabu ksiar ia ka Congress ban pyrshang wad nongialam lane President da ki bymdei ki Gandhi ruh, ban tip shisha kaei ka jingiapher. Shuh shuh pyni hakhmat ka Ri India bad hakhmat ka pyrthei ba ka Indian National Congress ka im bad ka iaid beit lada khlem ialam da ki Gandhi ne Nehru ruh. Ka Congress ka dei ban shim ia kane ka kabu bad kan khmih kumno kan long. Nalorkata, kam bha satia ia ki nongialam bad ki nongtrei jong ka party Congress ban shu shaniah beit tang ha ki Gandhi bad ki Nehru, ka la dei ka por ba kin ieng hala ki jong ki kjat bad ba kiwei ki bymdei snam Gandhi ne Nehru ruh ki lah ban ialam.
Sa kawei pat ka liang ka long ba ym dei ban shu kynnoh ba ka jingrem kput jong ka Congress ha kane ka ilekshon Lok Sabha ka dei na ka daw jong ka jingbymler jong u Rahul Gandhi kum u Nongialam bad u President jong ka. Ka jingrem jong ka Congress ha kane ka ilekshon ka dei ka daw jong ka jingbymler ki Nongialam Congress bad ka Party hi baroh kawei ha Ri India. Ki paidbah nongjied kim mon ia ka Congresss ba kan don ha ka bor bad dei na kane ka daw ba ki sa kham noh sha ka BJP. Ka daw jong ka jingrem ka dei ka daw lang namarkata bad haba shim jingkitkhlieh hab shim lang ia ka. Ka jingrem hi ka pynpaw ba ki nongialam bad ki nongtrei jong ka Party Congress kim shym la ler ne phoida, kim trei shitom ban tong briew lane ban khring briew, ki la fail ha ki buit treikam party bad buit politiks. Kane ka pynpaw ba ki nongialam bad ki nongtrei party ki la lapmiet ban pynhun tang ialade bad ia kiba iajan bad ki hynrei ki la klet noh ia ki babun balang ki kup shiliang sem shiliang. Kane ka jingpynhun bad pynbiang tang ia ki briew lajong bad kiba ha iing lajong kan ym iarap ban tei ia ka party. Sa kawei ruh ka party ka la shu shaniah beit ha ka jadu jong u Rahul Gandhi lane ha ka snam Gandhi ban tong ia ki vote. Kane kan ym longkam. Ki briew kim biej Gandhi lane Nehru shuh. Ki briew ki biej bad ki bud tad lada ki ioh ia ka jingshakri kaba bha bad tad lada ki ioh ei ei. Khlem da ioh ei ei ki briew mynta kim bud shuh.
Lada ka long kumba ka long mynta hi, ka Congress kan ym pat lah ban wanphai sha ka bor synshar ha Ri India wat ha ka snem 2024 ruh. Namar, haba ianujor ia ka jingtrei jong ka BJP bad ka Congress ka iapher bak-ly-bak. Na ka bynta ka BJP manla ka por ka long ka ilekshon, bad ki nongialam bad ki briew jong ka party ki trei borbah baroh 24 kynta bad baroh 365 sngi. Ka BJP ka pyndonkam lut ia ki buit ki bor bad ki lad baroh. Ka pyndonkam ia ka peisa, ia ki Media, ia ki Social Media, ia ki shipai jong ka kum ia ki RSS bad kiwei ki tnat bad ki briew jong ka ki trei borbah khlem thait. Kan shimpor bun bun snem ia ka Congress ba kan lap ia ki buit bad ki rukom treikam jong ka BJP. Hynrei lada ka BJP ka shu pyni bor, leh donbor, iuhroit bad thombor ia ka Ri bad ia ka longbriew man briew bad wanrah ia ki ain kiba pynjynjar ia ki paidbah namarba ka la sngew syaid bad sngew shngain ba ka don ha ka bor, ki paidbah jong ka Ri hi kin ialeh pyrshah bad kan khyllem hi, ym donkam ia ka Congress ba kan pynkhyllem.
Phi don ban ong eiei?