Mr. Benister Kharpor, General Secretary,
Meghalaya Liberation Association of Visually Impaired (M.LAVI),
Address: Meghalaya Liberation of Visually Impaired (M.LAVI), c/o Mrs.
Lakyntiew Kharpor, Pdeng Shnong-B, Laitkor Mawrie Lumheh, Shillong,
East Khasi Hills District, Meghalaya-793010,
Mob: 7005481120
Ha ka sngi 15 tarik u Risaw ka pyrthei baroh kawei ka rakhie ia ka ‘world white cane day’ kaba mut ka sngi jong u Diengduh ba la ai rong lieh uba long ka khmat jong kiba matlah bad la pyndonkam ia u ha satlak jong ka pyrthei. Une u Diengduh Lieh u iarap ia kiba matlah ba kin jam sha shaliang surok, ban kiew kali ban leit sha ki post ophis ne sha ki hospital bad kiwei kiwei ki jaka paidbah U iarap ruh ia ki ba kin iaid kin ieng bad kin trei ia la ki jong ki kam khlem da donkam ban shaniah ha kiwei pat bad u ai ruh ha ki ia kata ka jingsngew shaniah ha lade.
Ia ka 15 tarik u Risaw la buh kyrpang da ka United Nations kum ka sngi ban ithuh ia kiba matlah. La rakhie nyngkong eh ia kane ka sngi ha ri Bilat ha u snem 1979. Ka jingmut jong kane ka sngi ka long ban kyntu ia ki paidbah ba kin sngewthuh ia ka jinglong ba kyrpang jong kiba matlah. Ka jingialang jong kiba matlah ka ithuh ba kita kiba pyndonkam ia u Diengduh Lieh ki dei kiba matlah bad kiba donkam jingiarap na kiwei.
Kiba matlah kim donkam ia ka jingsngewsynei hynrei ki donkam ia ka jingiasnohkti lang ka jong ngi. Wat la kim iohi ruh ki pyrshang hi katba lah ban iaid ban ieng kum kiwei te na ka daw ba kim lah ban iohi ki donkam ia ka jingiarap bad sngewlem jong ngi. Ha ki lynti iaid ngim dei ban khynngiat naphang hynrei ngi dei ban kham pyrkhat bad leh don akor haba don kiba rah ia u Diengduh Lieh. Kiba matlah ruh ki donkam ia ki lad kum mangi. U Diengduh Lieh u kdew ia ka jingthrang jong ki ban kin leh eiei ha ka imlang ka sahlang, lyngba une u dientgduh Lieh ki lah ban ki kam bapher bapher bad ruh ia ka jingdonkam bad ban ia shim bynta ha ka imlang ka sahlang..
. Ka jingjrong jong u diengduh lieh ka shong ha ka jingkwah jongu nongpyndonkam. Une u Diengduh u lah ban dei uba la thaw da ki aluminium ne da kino kino jait dieng .
Na tduh jong u dieng la sop da ki nylon kaba lah ban kylliang ha kano kano ka por. Najrong pat la pynbat da ka kynjia rubber khnang ban suk ka bat, bad lait na ka jingmynsaw. Ia une u Diengduh Lieh la pynmih nyngkong eh da u Dr. Richard E. Hoover na USA. Une u juh u Doctor u la pynmih ruh bun kiwei pat ki tiar pyndonkam na ka bynta kiba matlah.
Ka jingthmu ba kongsan jong kane ka sngi ka long ban pynshai ia ki paidbah ban pdiang ia kiba malah bad ban ai ia ka juh ka burom ha ka imlang ka sahlang , ha ki jaka trei ne ha kino kino ki lad ia shim bynta . Uwei pa uwei u nongshongshnong ki lah ban noh synniang da kaba peit da ka burom ia kito baroh kiba rah ia une u diengduh Lieh. Ka jingkyrpad ka iaid khamtam eh sha kiba iaid lynti bad ki nong niah kali.
Haba iohi ia kiba matlah khamtam ha ki jaka ba bun kali bad ki jaka ba hap ban jam shashaliang surok, to ngin kylli la ki kwah jingiarap ne em. Ai ba maki ba kin ong kaba kumno ki jingiarap ki kwah. Pyrshang ban kren da ka sur kaba jem bad kaba jai jai. Sa da kynmaw ban ym pyndonkam ia ki kyntien “hakhmih” lane “peit”. Sngewbha ban da iathuh ia ka kyrteng ka jong phi haba kren ia ki. Haba phi ialam ia kiba matlah, da kren shuwa ia ki, nangta sa tyrwa ia ka jingiarap jong phi. ai ba uta uba matlah un bat ia ka tyrpeng jong phi. Haba iaid lyngba ki jaka bakhim, buh ia ki kti jong u ha ki tyrpeng ki jong phi bad u dei ban iaid na shadien jong phi. Haba kwah ban pynshongshuki ia kiba matlah pynbat shwa ia ki kti jong ki hadien ka shuki nangta sa ai kin shong hi suki suki.
Haba pynshong kali ia kiba matlah ai ba kin ktah hi shwa ia ka jingbat ka jingkhang ka kali bad ai kin plie ia ka jingkhang ka kali. Haba ialam ia kiba matlah sha kano kano ka jaka peitkai kum ka theatre ne cinema, u nongialam un iaid hashwa bad nangta pat ialam ia kiba matlah da kaba pyniaid da kynriang.
Phi don ban ong eiei?