Shillong:U myntri rangbah ka jylla u Conrad K Sangma u la ong mynta ka sngi, ba ka ram jong ka sorkar jylla haduh mynta ka la long 20 hajar klur tyngka bad tang mynta u snem, katkum ka kyndon kaba la buh ka sorkar India, ka sorkar jylla ka lah ban shim ram T. 3500 klur.
Haba pynshai ha ka kyntien kaba kham sngewthuh bha u luk u lak, u Conrad u la ong ba ka ram kaba ka sorkar ka shim, ka dei katkum ki kyndon bad katkum ka jinglah bor jongka, bad kam don eiei ban khuslai da kumwei pat. Kumba ka long mynta ka sorkar jylla ka lah ban shim ram 3.75 percent kumba la buh ka sorkar India.
Haba kren sha ki lad pathai khubor mynta ka sngi, u Conrad u la ong ba ka mang tyngka mynta u snem 2023-24 ka long T.27 hajar klur bad na kane, ka sorkar jylla ka ioh pisa na ki khajna na ka sorkar India kumba 10 hajar klur tyngka katba ka khajna kaba pynmih na ka jylla lajong ka long 4 hajar klur tyngka. Ki don ruh ki skhim kiba bei ka sorkar India kum ka JJM, kaba la kot sha ka 6059 hajar klur. Ka don ruh ka grant na ka sorkar India, kaba la kot sha ka 3 hajar klur tyngka bad nalor ka ram kaba lah ban shim ka long 3500 hajar klur tyngka lyngba ki tnad bapher bapher lyngba ka RBI.
U la ong ba ka sorkar jylla ka lah ban shim ka long na ka Special Assistance of Capital Investment kaba 50 snem, ha kaba ka sorkar kam donkam eiei ban siew ia ka sut hynrei kan shu siew ia ka trai hadien 50 snem, kaba ai khnang ka sorkar India.
Halor ka ram na ka World Bank, u Conrad u la ong ba ha ka jingshisha kane kam dei satia ka ram kaba shim ka sorkar jylla hynrei ka dei kaba shim ka sorkar India bad ka sorkar jylla ka hap ban sei 20 percent nalade katba 80 percent la tip ka sorkar India bad u la ong ba lada ioh kham bun lei ka sorkar kan shim kham bun.
Katkum ka jingong u myntri rangbah, la shim ram katkum ka kyndon, ban tei ia ki kam pynroi ha ka jylla bad ban kyntiew ia ka roi ka par. Ka ram kam dei kaba sniew, hynrei ka shong ha ka jinglah ban shim katkum ka kyndon kaba la shah ban shim. Ka la don ruh ka bynta kumno ka sorkar ka lah ban shim ram ha ki snem ban wan ruh bad ha kine ki snem ba la leit, ka sorkar kam ju pynsah teng ban siew ia ka ram.
U la ong ba ka sorkar kam lah ban jam palat ia u pud ba ka sorkar India kala buh bad ka Reserve Bank of India. U la ong ba ka jingshim ram kam dei kaba sniew, bad ka jingshim ram ka long ban kyntiew ban pynheh ia ka roi ka par bad ka sorkar jylla kam ju pynsah ia ka jingsiew haduh mynta.
U myntri rangbah ryngkat u Commissioner & Secretary ka tnad iarong ka jylla, u Dr. Vijay Kumar kila pynshai ruh halor ki jingpaw ha ka kaiphod jong u u Comptroller Auditor of General of India (CAG) halor ka ram ba ka sorkar jylla ka la shim ba kam don eiei ka jingma hynrei ka dei hapoh u pud ba ka dei ban shim. U la pynshai ruh ba ka kaiphod jong u CAG, ka dei kaba kham mynshwa hynrei ka kaiphod kaba thymmai jong ka sorkar, u khlem kynthup eiei bad dei na kane ka daw, u CAG u la kdew ia kiba ka sorkar kam pat pyndep.
Phi don ban ong eiei?