Shillong:Ki nongshong shnong jong ka Lumshnong, ki la khang hi sbak mynta ka sngi, na ka bynta ban pynlong ia ka jingialang paidbah ban ailad ia ka Star Cement, ba kan nang pynheh ia ka jingtih mawshun jongka, da kaba kan pynbun na ka 9lak ton ha ka shisnem sha ka 25lak ton ha ka shisnem.
Ki paidbah nongshong shnong lem bad ki khynnah skul, kiba don kumba 700ngut, ki la ia mih paidbah bad kim shym la ailad satia ban pyniaid shakhmat ia katei ka jingialang, kaba la pynbeit da ka Meghalaya Pollution Controll Board bad U Deputy Commissioner, ka East Jaintia Hills District.
Haba iakren bad U Ma Monlang Ladong Rangbah Shnong jong ka Lumshnong, ula ong “Ngi pyrshah, namar ba kim ioh ia ka jing mynjur” bad ula ong biang “Ka painkhana ban shna ruh, hap ioh jingmynjur na ka shnong, kumta katno tam, na bynta ban tih mawshun” ula ong biang.
La iathuh shuh shuh ba hynnin ka sngi, ki bor shnong jong ka Lumshnong, ki la pynlong da ka dorbar kaba kyrkieh ban ioh ia ka jingmynjur jong u paidbah, na ka bynta ban khanglad ia katei ka jingthmu jong katei ka kompeni Star Cement.
U Rangbah Shnong, ula iathuh biang ba kham mynshwa ha U Nohprah 2018, ki la thoh sha U Deputy Commissioner, ha kaba ki dawa ba dei ban pynsangeh shwa ia katei ka jingthmu ban nang pynheh ia ka jingtih mawshun ka Star Cement, hynrei hadien ki la pynlong ia ka jing pynbna, na ka bynta ban pynlong ha ka 19tarik Lber 2019 bad mar ia mih katei ka jing pynbna, ki la leit ban ujor biang sha ka tnat Pollution bad sha U Deputy Commissioner bad nangta la iathuh biang U Ma Mon “Ha ka 14tarik u phone U DC, ba ka kam kan iaid beit, u ong ba hukum U CM”. Nangta U Ma Mon, u la ong ia U DC, ba un ai da ka jingthoh, hynrei ka jubab kaba u ioh ka long “Ym don jingthoh, hynrei u shu phone U CM”.
Kam kut tang katta, hynrei myn hynnin ka sngi ruh U Deputy Commissioner, ka East Jaintia Hills, ula pynmih da ka jingthoh, ba ka jingialang kan iaid beit bad ka dei halor katei ka phang, ba ki sa pynlong ia ka dorbar kaba kyrkieh ban shim ia ka rai ban pyrshah ia katei ka jingthmu.
La iathuh da U Rangbah Shnong, ba ka Star Cement, ka la don ha Lumshnong mynta la 15,16 snem bad la iathuh ba mynta ki iing briew, ki la kylla rong lut, ha kaba lada ym don ka jinghap slap ban pynkhuid, ki tnum iing ki la sop da ka rong dewbilat suda bad lait nangta U Rangbah Shnong, u iathuh ba ka um dih te kam don jingktah, namar ba ka um, ka wan na ka tyllong kaba na jrong, katba ka kompeni dewbilat, ka don sharum jong ka shnong, ha ka jingjngai kaba 3 kilometre antad. Tangba, ula iathuh shuh shuh, ba lada ailad ba kin nang tih mawshun kham bun, hangta, kan sa don ka jingktah ia ka umbam umdih bad ka shong ka sah, namar ba kin hap ban shim jaka kham bun bad ban pom ia shibun u mawshun, uba don harud jong katei ka Shnong.
Baroh ki RS ha Ri Khasi Jaiñtia ki bat ia la ka iktiar ha kti kadiang. Dei tang une phylla soi, u RS ka Lumshnong uba bat ia la ka iktiar ha kti kamon. Khublei shibun Bah Monlang. Ai ba baroh ki RS kin bud nuksa na phi.
Khang noh shisyndon iakine ki karkhana jong ki poiwir te kumta phin suk junom,namar ba lada kane kadng iaidon phin ym ioh jingsuk shirta. Khang noh syndon ym i myntoi bakan don hapoh kabri u 7,trep,ka shu wan kamai spah hangne ka shu kjit iaki umngap umthiang kiba U Blei Training kynrad u ai. Khublei shibun eh ïa phi ma Monlang ba phi don shisha ka jingkitkhlieh na bynta kaiap ka im jong u paitba wat ailad iakane ka jingthoh badsniew jong ka company str cmnt ioh phin babe sah hadien.pt mnta wt ka sorkar ka aibor iaki company,kane kalong ka jingma ia ngi
Khang noh shisyndon iakine ki karkhana jong ki poiwir te kumta phin suk junom,namar ba lada kane kadng iaidon phin ym ioh jingsuk shirta. Khang noh syndon ym i myntoi bakan don hapoh kabri u 7,trep,ka shu wan kamai spah hangne ka shu kjit iaki umngap umthiang kiba U Blei Trai kynrad u ai. Khublei shibun eh ïa phi ma Monlang ba phi don shisha ka jingkitkhlieh na bynta kaiap ka im jong u paitbah wat ailad iakane ka jingthoh basniew jong ka company str cmnt ioh phin babe sah hadien.pt mnta wt ka sorkar ka aibor iaki company,kane kalong ka jingma ia ngi kum kajaitbynriew
Baroh ki RS ha Ri Khasi Jaiñtia ki bat ia la ka iktiar ha ka kti kadiang. Dei tang U RS Lumshnong