Ha kaba nyngkong nyngshap nga sngewdei ban ai khublei kitbok kitrwiang ia ka “Seng Khihlang” ka Seng kaba ieng ban iada bad pynneh ia ka jingshah iuh roit ka Niam ka Rukom ki riti ki dustur jong u khun Khasi Khara u Khun 7 Trep 7 Skum na ki Niam Nongwei, ki Niam u poiwir, ki niam u Kharlieh u Khariong kiba wan naba sep ka sngi u bnai. Ban pynthame, ban kurup, ban wan ban kam trai khlem sngewthuh shuh ia ka rain ka rem, kiba khlem akor khlem nongrim.
Ka Seng Khihlang ka la leh ia kaba dei eh ha kaba ka la pynmih ia ka jingkyntu kynpham ia ngi baroh kiba bat ba ksoh ha la ka niam ba nangne shakhmat ngim dei shuh ban dang shah pynthame lane shuh pynbiej ha ki buit poh jong ki Agent Shilliang duriaw kiba long mraw ha ka pyrkhat bad ngeit nongwei jong ka niam khleh khawiang. ‘Shabas’ Seng khihlang ka por kam pat dier, phi la pynpeitmat, phi la pynieng ki skhor, phi la pynproh ka jabieng bad ai mynsiem ruh ia ngi ba nangne shakhmat ngin ym shah ialam bakla shuh ban ong ba ka niam u khar poi ei bad ka Niam tynrai ki dei kajuh lane ka long kumjuh.
La sngewdei ruh ban pynshai lem bad ban buh katto katne ki jingkylli ia i Bah Kong ne i Kong Bah E.N Khongwar kaba la mih ha u Rupang ha ka 21 tarik u Nohprah 2018. Katkum ka mat “Hato ka riam ka beit, ka put ka tem, ka rwai ka siaw tynrai bad kiwei kiwei ki dei hok long trai jong ka Seng Khihlang.
Ko Bah Kong / Kong Bah to tip ba ha ngi ki khun ki ksiew u 7 Trep 7 Wasa ka Niam ka Rukom ki Riti ki Dustur ki iaid ryngkat ym lah ban pyniakhlad ia ki. Ngi pher bak ly bak na kiwei pat ki jaitbynriew. Lah ban pynshisha lane long kum ka nuksa ia phi ki bym long Khasi shuh kumne:-
- Ka Pomblang Hima Khyrim, 2. Ka Knia Iew Duh, 3. Ka Beh Diengkhlam, 4. Ka Shad Suk Mynsiem, 5. Ka Shad Rongkhli etc. baroh kine ki don ka knia ka khriam ka duwai ka phirat tynrai hadien pat ngin sa la shad para ma ngi ki khun ki ksiew 7 Trep 7 Wasa. Ym kum ka Shad parabangeit ka Shad paskha ha kaba u Khun poi ei u wan wirr wan hap ruh tang ba la dei u parabangeit u la long ban ia shim bynta lang. ka shad aiu kata khlem niam khlem rukom? Tip shuh to pynshai lem hana ha Rome ruh shait shad paskha? Kam don jingmut ban leit shad shano shano ruh lane katno katno snem namar long tang ka shad rongphong ne kum ka shad tamasa. Te haba la shad ha Vatican ka mut ba ia ka shad tynrai la wanrah na Vatican ne kumno? iadei kaba jan bha bad ka RSS, sngew kwah tip bad kwah jingpynshai ruh na phi ko Bah Kong / Kong Bah ba sngew kum u nongsyntiat u CIA ne u Mafia ne Agent Shilliang Duriaw.
- Kaei kata ka RSS? 2. Long kumno lada iadei bad ka?, 3. Ki kam aiu ba ka trei/ leh? Haei ka shnong shaei ka sah mo? 5. Kiei ki jingthmu ki jong ka? 6. Mynno la seng ia ka bad haei? 7. Kumno bad naduh mynno ka la iadei bad la teh lok bad ka Seng Khihlang? 8. Katno ngut ki Khasi ka la pynkylla Hindu? Katno tylli ki bleithaw ba ka la pynieng ha ka bri u 7 Trep 7 Skum? 10. Katno ngut ki khun Khasi kiba la phah kam kmie, Kpa ia ki poiei ki khariong ki kharlieh bad kharsepngi.
Ha kaba iadei bad ka jingkiew lum Sohpetbneng ngi tharai ko BahKong / KongBah ngim donkam ban dang hap pule kot, ka kot jingim bad ka kot jingiap jongno re jongno. Tang katne ngan ong ba u briew ne ka briew ki bym pat shemphang ne tip kaei ka sngi uei u bnai, kiba dang mut dur ba ki mih ha kajuh ka por ka samoi kiba kwah tang ban khring bad tong briew khlem tip shuh ka jingiapher u Lum Sohpetbneng na u Lum Sinai u Lum Kalbari ki ieng na ka bynta ka thymmei jong ka niam jongno. khlem tip shuh ka rain ka rem, ha khlieh ka jain spong mynsiem pat hir hir sha Rome. Kum kine jaitbynriew dei kiba la shiteng khlieh shiteng janor. Imat ka dei shisha ba ka niam khlem ka riti ka dustur ka lah dei ka niam kaba anna. Kane dei ka por ba ngim ngeit biej shuh ba don ka Seng Khihlang kaba nga da kyrpad jur ba kan nang pyrta shla na ka por sha ka por bad ngim dei ban long ki mraw ha ka jingpynthame, u thylliej khlem shyieng jong ki nongwei.
Aiu ngin khmih lynti na ki khun ki ksiew jong u Adam bad ka Eve. Ki khun ki ksiew u Abraham, u Lot lait sa tang ka thok ka thak ka pap ka sang, bad ka tyrud ka smer bad ka pynthame.
Sa shisien nga kitbok kitrwiang ia ka Seng Khihlang ba kan nang roi nang par kan nang ioh bor na ka por sha ka por ban ialap iariew ia ki mynsiem ksiar mynsiem rupa ba kin lait na ka ngeit biej ngeit them. Ka tyrud ka smer ka niam nongwei kaba wan naba sep ka sngi ka leit phai ruh shata.
Khublei snem thymmai, im slem seng Khihlang im slem ki khun ki ksiew u 7 Trep 7 Wasa beh krad ia ka tyrud ka smer naduh u 2019.
Kong H.M Dkhar