Shillong:Wat la u Myntri Rangbah ka jylla u Conrad K Sangma u la ïathuh hapoh ka Ïing Dorbar Thaw Aiñ ba ym donkam ban tieng, wat la ka jylla ka don ha ka jingshah ram kaba bun, hynrei na ka liang u Comptroller and Auditor General (CAG) la maham ba ka jingmlien ka jylla ban pan kylliang kan ïalam sha ka jingshah pynap shrip ha ka ram.
Ha ka State Finance Report 2021-22 na ka bynta ka Meghalaya, u CAG u la kdew ba ka jylla ka shakri hi ïa la ka jong ka ram kaba dangdon da kaba shim shi shim bun ka ram.
Ha kaba ïadei bad ka rukom kheiñ pisa, ka ram Meghalaya ha baroh ki liang ka la kiew da 63.22 per cent na ka pisa kumba T. 9,485.08 klur ha ka snem 2017-18 sha ka T. 15,481.09 klur ha ka snem 2021?22.
Katkum ka percentage jong ka GSDP, baroh ka ram basah ka la long 32.14 per cent ha u 2017-18, hynrei ka la kiew shibun sha ka 40.92 per cent ha u 2021-22.
Haba ïadei pat bad ka jingshah ram kaba hapoh ka jylla ne ka ‘Internal debt’, kaba kynthup ïa ki ram ka ïew ka hat, ki lynti ba ïadei na ka RBI, ki special security ba la ai sha ka National Small Savings Fund and loan na ki jaka kynshew pisa ne financial institution, bad kiwei, ka la poi shaduh jan ka lai pawa ne 73 per cent jong ka jingdon ka ram ka Meghalaya ba dangsah (outstanding debt).
Kiwei ki kynthup ne pynlong lyngba ki ‘public account liabiliy’ kaba long 23 per cent, bad ki ram napoh ka sorkar Pdeng kaba long 4 per cent.
Haba nujor ïa ka snem mang pisa snem ba la dep, ka ram ba dangsah haduh bakut u 2021-22 ka la kiew da 13.67 per cent kaba long T. 1,862.35 klur.
Ka ram ba hapoh ne ka Internal debt ka long 94.39 per cent kaba mut T. 11,244.83 klur na baroh ka ram basah jong ka ram paidbah ne ka public debt kaba la poi sha ka T. 11,912.82 klur. Ha kane ka snem ka jylla ka la shim kylliang ka pisa kumba T. 1,608.00 klur ha ka dak jong ka ram ki ïew ki hat bad la siew pat T. 699.55 klur sha ka sut, kaba la kiew sha ka T. 112.66 klur haba nujor sha u snem 2020-21.
Phi don ban ong eiei?