Da U Bah Philip Marweiñ
Lada kheiñ naduh mynta ka sngi, ka por ka dang sah sa tang 54 sngi ban ia-thep-vote na ka bynta ka MDC ilekshon sha ka iing dorbar thaw ain jong ka Khasi Hills bad Jaintia Hills District. Ka sngi thep kyrteng kan sdang ha ka 2 tarik u Rymphang bad kat ha ka 7 tarik jong u juh u bnai, mynta ka snem. Ka por ka her stet bad ym lap ba iohsngew. Ka snem 2018 katai ka la leit bad ka 2019 ka la jam la lai sngi. Ngin sa iohi kiei de ki ban jia ha kane ka ha kane ka snem nalor ka ilekshon MDC bad ka ilekshon MP. Shisha ngin sa iohi de sa ka ilekshon shiteng samoi na ka bynta ka Selsella. Hynrei nalor ka ilekshon sa kaei de ngin sa iohi ha kane ka snem 2019. To ngin kyrmen ba baroh ki jingjia kin long kiba kham bha shuh shuh ban ia kiba la jia ha ka snem ba la leit. Kaba kham pynbunkam mynta ia ki party bad ia ki nongiakhun ka dei ka Ilekshon MDC bad MP. Ngin hab ban iajied 29 ngut ki MDC naka bynta ka Jaintia Hills District Council bad 29 ngut ki MDC na ka bynta ka Khasi Hills Autonomous District Council. Nangta, ngin hab ban jied 2 ngut ki MP, iwei na bynta ka Constituency Tura bad iwei na ka bynta ka Constituency Shillong. Na ka bynta ka Selsella, ngim da khuslai than namar tang ki nongjied jong kathie ka constituency kin hab ban khuslai jingmut.
Namar ba ka dei ka kam paidbah, namar ba hab jied da u paidbah, ki ban bunkam ym dei tang ki kyrtong kiba iakhun ilekshon bad ki Party kiba pynieng ia ki, hynrei kiba kham bunkam ki dei ki paidbah nongtrei jong ki party bad jong ki kyrtong, kynthup ia ki Independent.
Ka jingbunkam ka dei kaba pynkhreh pynkhrum da ka peisa tyngka, ka treikam treijam ban pynkhreh iaka bam ka sa bad ka dih, ka jingpynkhreh ban ia-tong briew lane iatan briew ban ioh kham bun ban jop bad ha kane ka jingiatan bad iatong briew hab ruh ban pyndonkam da ki buit ki sap katba don la ka long ha ka lynti kaba bha bad kaba khuid bad don ruh kiba pyndonkam da ki lynti kiba jakhlia bad wat ban thied ne thong da ka peisa tyngka. Oh, ka por ilekshon ka dei ka por muja bad khawai na ka bynta kiba khmih lynti ia kane bad ka dei ruh ka por ban saja na ka bynta kiwei pat. Shibun ka por la pynyrwa ei ha ka por ilkshon. Kin don ruh ki longiing kiba duh bylla ne duh treikam lajong tang na ka bynta ban trei na ka bynta ki kyrtong nongialeh. Hynrei don pat kiwei kiba kamai ha ka por ilekshon bad katba nang bun ki ilekshon, katta ka jur ka jingkamai. Na ka liang ki paidbah ai ba kin da husiar bha ioh ngat kha ma kha ha ki lynti ki bym long ne kibym sngewtynnat. Ka ba donkam ia u paidbah babun u bym don bynta ei ei bad ka jingtrei party lane trei kum ki nongtongbriew ha ka por ilekshon ka long ban duriap bha ia kum kino ki kyrtong ba dei ban jied khnang ban ioh ia ki briew kiba tiengblei, kiba lah ban shaniah, kiba don jingshemphang bad ki bym bamsap.
Ha kine ki bnai, ki taiew bad ki sngi kiba la leit noh ngi la iohi lyngba ki kotkhubor ia ki kyrteng jong ki briew ki ban ia-aireng ha kane ka ilekshon MDC bad MP ban wan. Na ka bynta ka ilekshon MDC lei lei ki la mih tylli ki kyrteng bad bun bah na ki, ki dei kiba dang thymmai suda.Don kiba ibit ibiang ha jan baroh ki liang hynrei kham bun kim kot ryngieng satia ban long tang kat ka kyrdan MDC ruh,hynrei ki dei kiba biang ka spah bad ki kup ia ka rongphong pyrthei. Don pat kiba la trei kum ki dkhot jong ki seng aiu re pynban ki wan tyrwa ialade ban long MDC hakhmat u paidbah haduh ba la i ngiah wat tang ban peit ruh.
Ew, ban long MDC kam dei ka kam kai lane ban ialeh khiewja kai. Nyngkong eh ka donkam ka jingtip kaba iar nadong shadong shaphang ka District Council ba ka dei ka-ei. Kaei ka jingmut jong ka, kiei ki ain kiba iadei bad ka, ki ain kiba don ha ka Sixth Schedule bad kiwei ki ain de namar ki ain ka District Council ki iatyngkhuh badkiwei kiwei ki ain de.Lada ym ioh ia ki briew kiba la tbit lypa ha ki ain ruh donkam ia ki briew kiba la kham tip rukom shaphang ka District Council. Ban long u MDC ka mut ban long u nongthaw ain bad nongthaw ki lad ki lynti, ym ban shu leit shong kum u Thlong ha Iing dorbar thaw aiñ. Kiba iamih madan ha lympung ilekshon kum ki rang bad ki thei tyrwa ha kane ka kynti mynta, kham bun hi ki dei kiba dang samla bad kiba dang eh dang khlain. Ka itynnat shibynta bad ka i ma ruh shi bynta. Hynrei ban aiti ia ka kam iap kam im ha kiba dang samla, ki bym pat i khia-thew bad ki bym pat tip ia ki tynrai bah jong ka District Council ka dang i syier bad i ma.
Ko, ki paidbah jong ka Rilum Khasi badJaintia da khan, da bishar bad da duriap bha. Wat shaniah kulmar, ne ia-thep-vote thurmur ioh ngin babe kylla ioh ki iaryngkang diengkper shiphew sien ha ki san snem. Ngi la dep iohi aiu ka la jia ha ki District Council jong ka Khasi, Jaintia bad Garo Hills, ha kine ki 67 snem kiba la leit naduh ba la sdang ka District Council. Ngi la i ngiah shoin ban peit ia ki jingleh jingkam kiba khyllah khyllah ha District Council ha kine ki snem ba la leit, khamtam ha kine ki 20 snem ba la leit. La pynlong politiks lut ia ki kam paidbah kiba kongsan bad la pynlong iaka District Council kum ka krem ki nongtuh bad Nonglute haduh ba ym don shuh ka hok ka sot kumba ka dei ban long.