Shillong 23 K’Lyngkot: Ki doktor bad ki nongtrei jong ka District Tuberculosis Office, East Khasi Hills District ha ka 23 tarik Kyllalyngkot, 2025 ki la hiar sha Lower Lumparing ban pynshai bad pynsngewthuh ïa ki paidbah jong kane ka shnong halor ka jingpang TB.
Ka Dr. B R. Garod, Medical Officer, Incharge jong ka Lumparing UPHC ka la batai shaphang ka jingpang Tuberculosis, ka jingktah jong ka ha ka imlang sahlang. Ka la batai shuh shuh halor ki dak ki shin jong ka jingpang Tuberculosis kaba kynthup ïa ka jingjyrhoh kyrkhah ryngkat ka snam, ka jingshit, ka jingduna ka jingkhia, ka jingbym bang bam, ka jingtlot ka met bad kiwei².
Ka la pynshlur ia ki paidbah nongshong shnong ba kim dei ban tieng hynrei ki dei ban wan shakhmat lada ki don kum kine ki dak ki shin na ka bynta ban sumar bad peit bniah ialade.
Ka Dr. Bayarilin Shanpru, District TB Officer, East Khasi Hills District ha ka jingkren jongka kala ong, ba ka jingpang TB ka dei ka jingpang kaba lah ban ïada bad lah ban pynkoit pura ryngkat ka jingsumar kaba biang kaba lah ban ïoh khlem jingsiew ha baroh ki jaka ai jingsumar jong ka Sorkar.
Ha ka jingïahap bad ka thong jong ka jylla bad ka ri ban pynduh jait ïa ka jingpang TB ha u snem 2025, ka Dr. Shanpru ka la kren shaphang ka jingthmu ba thymmai jong ka sorkar kaba la tip kum ka PRADHAN MANTRI TB MUKT BHARAT ABHIYAAN (PMTBMBA). Ki jingthmu jong ka sorkar ha kaban khot ia ki nongiarap kiba lah ban long ka Nikshay Mitra ha kaban ai jingkyrshan shuh shuh ia ki nongpang lyngba ka jingsam ia ki jingbam batei ha ryngkat ka jingsumar jong ki nongpang TB.
Ka la batai ia ka jingdon ki nongpang TB ha kane ka kynti ba ka District mynta ka don kumba 556 ngut ki nongpang kiba dang shah sumar mynta bad ka jingjop ka long 85% kaba mut ba ka jingpang TB ka long kaba lah ban pynkoit bad lah ban sumar.
Kane ka prokram ka long ruh shi bynta ban pynshai paidbah halor ka mat treikam jong ka Campaign 100 sngi jong ka TB kaba pynleit jingmut ha ka jing pynsngewthuh paidbah bad jingiit bniah halor ka jingdon ki nongpang TB ha ki shnong ki thaw.
Ha kane ka program la don ruh uwei u samla uba wan shakhmat ban batai ia ka jingiaid lynti ha kaba iadei bad ka jingkoit jong u na ka jingpang TB, u Bah Andrew Marbaniang. U la ai ka sakhi kumno ba ma u hi u la koit na ka jingpang TB. U ialam ia ka nuksa kumno ka jingsumar kaba tikna bad ka jingdih dawai tista bad biang por ka pynlah ia u ban koit na ka jingpang TB. Kumta u la pynshlur ia baroh ki nongpang ban dih bha ia ki dawai kumta ba bthah da ki Doktor, khnang ba baroh ngin im sha ka imlang sahlang kaba lait na ka jingpang TB.
Phi don ban ong eiei?