Shillong:Ha ki ar snem shiteng ba ladep, ki balang kristan bapher, ki la ia kynduh ia shibun ki jing khang lad, ha ka kam shakri Blei bad kumjuh ruh, ha ka rukom pyniaid ia ki skul bapher. Halor kane ka mat, u nong lum khubor jong u Rupang, u la iakren ia u Phadar Richard M Majaw uba dei u Vicar Genral (VG) jong ka jylla niam bah Shillong ne ka Shillong Archdiocese.
Kum ban shu pyntip hangne ba VG u dei u nongiarap ba hajan eh jong u Lyng dohsad uba dei u nongsharai ba ha khlieh duh jong ka Balang Katholik ha Shillong Archdiocese u Phadar Richard u dei ruh uba bat ruh kum u Secretary ka Arch diocesan Education Society jong ka Shillong Archdiocese halor kiba bun ki mat kiba kynthup kum ka jingktah jong ka khlam Covid-19, ka bynta ka balang bad ka saiñ hima sima, ka tika pyrshah ïa u Covid-19 bad ki kam ba ïadei bad ki kam skul.
Ha kaba ïadei bad ka khlam Covid-19, na ka liang u Phadar Richard M Majaw, u la ong ba ym lah ban len ba kane ka khlam bad ka jingkhang dam ki la long ki jingeh kiba baroh ngi la mad kynthup naduh ki nongbylla sngi, ki khynnah pule, ki kam sharai mynsiem bad kiwei. Ka jinghap ai jinghikai da ka online na ka liang une u nongsharai ka balang u Catholic u la ong ka la buh jingeh shibun eh bad lah ban ong ba dei ki khynnah pule kiba mad ïa ka jingeh kaba khraw tam.
Haba la kylli halor ka jingdon ki jingsngew artatien ïa ka jingshngañ ka tika ïada Covid-19 na ka liang u Phadar Richard u la ong ba ym dei ban dang sngewphylla ïa ka tika, namar bud ki tika kiba ki riewstad ki lap ban ïada ïa kiba bun ki jaid jingpang balei ngin dang tieng ïa u tika ïada Covid-19.
Ha kaba ïadei bad ka jingbun ki kyndon sorkar halor ka jingpyrkhing ha ki jaka mane Blei u la ong “Kum ki Khristan, dei ban kynmaw ba ngi dei ban kohnguh ïa ki hukum ki nongsynshar bad khlem da klet pat ïa ki hukum jong u Blei. Lehse baroh ngi sakhi ïa ki tamsa bad ki jingïalap ilekshon ba da ki bun bun ngut ki paidbah ki shim bynta hynrei tang namar ba don ba pynkheiñ kyndon ngin bud lem kumta ka long kaba bakla” ong shuh shuh u Phadar Richard. “Lada ka sorkar ka pynkheiñ kyndon ka dei ka kamram jong ka ban pynshai balei ka leh kumta bad ngin kynmaw ba kane ka khlam Covid-19 ka dei ka jingpang kaba ïabit na uwei u briew sha uwei pat kum ka balang ngim kwah satia ba ki paid riewngeit kin ïoh ïa kane ka jingpang na ka daw ba ngim husiar bad bud kyndon ha ki jaka mane Blei” bynrap u Phadar Richard. “Lehse ka jinghap khang ïingmane ka lah ban pynjngai ïa ki katto katne na u Blei bad ki ïingmane hynrei mynta ba ngi la ïoh ban mane Blei biang to ngin jan sha u Blei namar dei ka jingïajan bad u Blei bad ka jingduwai kaba lah ban leh bun ki kam ba khraw ha ki paid bynriew na kata ka daw dei ba shaniah ha u kynrad bad ban pyrshang ban leh ïa ka mon jong u” kyntu u Phadar Richard.
Ha kaba ïadei bad ka jingkham kiew ki skul ki balang bad ki riew shimet ban ïa ki jong ka sorkar na ka liang u Phadar Richard u la ong lehse ka jingaiti lut bad ka jinglen lade kan dei ka daw ba kongsan balei ngi sakhi ïa kata. Haba la kylli halor ka jingïakhih ki nonghikai na ka liang u Phadar Richard Majaw u la ong ba khlem pep ka jinghap mih ki nonghikai sha surok ban dawa ïa ka hok jong ki ka ktah ïa ka ijot (image) jong ka jingkyntang ka kam hikai jong ki bad ïa ka kam ba ki trei. “Lada ki nonghikai ki rit ka jingsiew hato phi pyrkhat kin lah ban trei hok ïa ka kam ba ki dei ban trei ne ban trei sa da kiwei pat ki kam nalor ka kam hikai ban pyndap ïa ka jingdon ha ïing ha sem” ong u Phadar Richard. Na kata ka daw lah ban ong ba ka la dei ka por ba ka sorkar ka hap ban pyrkhat kumno ban ïoh ïa ki lad ki ban weng shi junom ïa ka jingeh jong ki nonghikai. “Lada kum ka jylla ngi buh ïa pule puthi kum kawei na ki mat ba donkam khlem pep ngi donkam ban leh bun kiei kiei kiban kyntiew ïa ka kyrdan ka pule dangle” ban shuh shuh u Phadar Richard.
Haba kren halor ki bynta ka balang bad ka saiñ hima sima, na ka liang u Phadar Richard u la ong ba ka jingkam synshar khadar ka dei ka kam ba kongsan bad na kata ka daw ka donkam ban ïoh ïa ki nongïalam ha kane ka lyngkha kiba tbit bad kiba kynsai. “Kum ka balang ngi ju pynshlur ïa ki samla ba kin shim bynta ha kane ka kam lada ki sngew ba ki don jingkhot namar ngi donkam ban ïoh da kiba bit ka rynïeng rynïot ban shim ïa kane ka lyngkor. Lada kum ki paidbah ngi jied ïa ki nongsynshar da kaba pynshong nongrim ha ka pisa tyngka na ki kyrtong kumno ngin khmih lynti ban ïoh ki nongsynshar kiba biang na kata ka daw ka dei ruh ka kamram jong manla uwei pa uwei ban long u nongjied uba phikir bha” ong une u nongsharai ka balang Catholic.
Haba kylli ïa ka akor burom bad ka jinghiar jong ka na ka liang u Phadar Richard, u la ong ba lehse ka jingbud ïa kaei kaba ki ïohi na kiwei pat ki jaidbynriew ka pynhiar dor ïa ka akor briew jong ngi. Haba la buh jingkylli, la ka jingbym don shuh ki kot kiba kyrpang halor ka akor burom ka dei ba ki skul kim shim khia shuh mo ïa kane na ka liang u Phadar Richard u la ong ba ym lah ban ong kumta, namar ki skul ha la ki bynta ki la pyrshang ban leh ïa kaba bhatam bad ka jingbym don shuh ki kot halor ka akor burom ka dei leshe ka daw hi ba ki skul ki hap ban beh kumno ban dep ïa ki course bad ki syllabus kiba ki hap ban pyndep da kaba ong ba kiei kiei baroh ki sdang dei na ki rympei ïing hi namar lada hiar ka akor ka burom na la ïing khlem pep kan hiar ha ka imlang sahlang hi.
Kiei kiei kiba bha ne kiba sniew ka thymmei ka dei beit napoh ki long ïing long sem namar lada kulmar ki longïing longsem khlem pep kulmar ka imlang sahlang, lada ong ha kaba ïadei bad ki kam synshar khadar ruh ka jingsdang kan dei beit hi na ïing, ong shuh shuh u Phadar Richard.
Phi don ban ong eiei?