Ka jingduna ka iew bad ka jingkhang ka Iewduh hapdeng kane ka khlam Coronavirus, ka dang bteng ban pynduh kamai ia ki nongrep

Ka jingduna ha ka jingai jingmut shaphang ki skhim ka sorkar bad ka jingpheil ka sorkar ban hikai ia ki nongrep kiba ha nongkyndong kibym pat tip bha ia ki lad ban kamai ka buh ia ki nongrep ha ki jingeh jingshitom ha kine ki por.

U bah Skhemborlang Kurkalang ba shong ba sah ha Mawpynthih u la pynpaw ia ki jingeh kiba bun rukom kum uwei na ki nongrep ha kaba iadei bad ka jingduna ka ioh ka kot ha kum kane ka por ba poi ka khlam.

“Ha kine ki 25-30 snem kum u nongrep, ngam pat ju shem kum kane ka jingduhnong kaba khraw, bad kawei ka daw ka long ka jingkhang ia ka iewduh bad ka jingbym biang ki iew rit ba ngin die ia ki mar ki mata jong ngi,” pynpaw u Bah Skhemborlang.

U la iathuh ruh ba u la duh nong kumbaRs 50,000(sanphew-hajar) haduh 60,000(hynriewphew-hajar) namar ki jhur ki jhep kiba u mut ban die, ki bun kiba la pyut noh ha ka lyngkha ki jong u.

“Nga la dum buit mynta ba ngan leh kumno ia kine ki jhur kiba la dei ka por ban thung. Ka dor jong u kubi bad u phulkubi myn shym bnai ki la duhnong na ka 12-15 tyngka sha ka 3-4 tyngka bad yn sa kit noh ia ki ha kine ki sngi,” u la iathuh, bad u la pynpaw ruh ia ka jingjulor ka lyngkha hadien ba lyngshop u slap uba jur.

Haba ki sboh thung jingthug ki lapoi kumba 650-700 tyngka kawei ka byrni ba 50 kilo, u la ong, “Nga donkam kumta shi ton ki sboh na ka bynta ka lyngkha jong nga bad kane ka long palat ia ka shi acre bad nga hap ban siew ruh kumba 350-400 tyngka ha ka shisngi ia ki nongtrei jong nga.”

“Ngim dei kiba nang ba stad bad ngim tip ruh shano ngin leit ban wad jingiarap. Ngim tip ba ki don ki briew jong ka sorkar kiba lah ban iarap ia ngi. Ngim tip ruh ba naei ngin ioh ia ki symbai jhur ba ai ei ka sorkar,” u la ong.
“Ki briew jong ka sorkar ki dei ban wan iakynduh bad ban wan jngoh ia ngi ki nongrep bad ban iohi ruh markhmat ia ka jingdawa jong ka jingrep jong ngi bad ban iarap ruh ia ngi namar dei ngi ki nongrep kiba pynmih ia ki jhur ki jhep ban ioh pyndonkam bad baroh ki dei ban burom ruh ia ngi ki nongrep,” u la iathuh hapdeng ka jingbynñiaw ba um shym la lah ban siew ia ka jingshim ram na ka bank mynta u snem lada kane ka jingkhang dam ka dang bteng.

U bah Kurkalang u la kyntait ruh ia ka jingai jingmut ban rep ban riang kum ki por ba mynta kata khlem sboh(organic farming) bad u la ong ba kane kam long kaba suk naba kam lah ban pynbiang ia kiba bun ki briew kiba thied ia ki jhur ki jhep ha iew.

“ Ka jingthung khlem sboh kadei tang na ka bynta ban pyndonkam ialade hynrei na ka bynta ki jingdawa jong u paid byllien, khlem ka sboh bad ki dawai sboh, kam long kaba biang” u la pynkut.