Da U Bah Staising Kharbteng
Ka jingwanrah ia ka mat halor ka jingdonkam ban pynbun shuh shuh ia ki nongmihkhmat jong ka jylla kaba kynthup ia ki MLA bad MP sha ka ingdorbar thawain ka jylla bad Lok Sabha jong ka Ri da u MLA ka Mawlai konstitwensi u Bah Process T Sawkmie hapoh ka ingdorbar thawain ka jylla ha ka 24tarik u Nailur, 2018 ka long ka mat kaba ktik ia ka jingmut kiba bun balang kiba lehse baroh shikatta ki don ia kum kata ka rukom pyrkhat tangba kim lah ban pynpaw pyrthei. Sngewdei ban ai ka jingiaroh ia utei u MLA uba la pynsngew ia katei ka phang bad kyrmen ba ka jingai jingmut kan sa urlong ha kawei ka sngi na bynta ka jingmyntoi ka imlang sahlang ha ka jylla baroh kawei. Dashisha ngi iohi ba bun ki konstitwensi ha ki thain nongkyndong ki long kiba heh bad iar kaba pynlong ia ki nongmihkhmat ban shem jingeh ban pynpoi ryntih ia ki kam pynroi kylleng sawdong bad ban pynhun ia ki nongshong shnong ha baroh ki liang ban pynbiang naduh ki lynti ki syngkien, ki surok bad kiwei kiwei ki kam pynroi kiba kongsan. Kumjuh ki don ki konstitwensi kiba bun paid kum ka Mawlai kaba lah donkam ban phiah ha ki artylli ki konstitwensi kaba buh jingeh ia u nongmihkhmat ban ai ka jingshakri kaba biang. Ngi iohi ruh ia katto katne ki konstitwensi kum ka Rambrai Jyrngam, Ranikor bad bun kiwei kiwei kiba iar haduh katta katta.
Ka jingai jingmut ban kyntiew ia ki MLA na ka 60ngut sha ka 70ngut bad ki MP sha Lok Sabha na ka 2ngut sha ka 4ngut ka long kaba shongnia bad dei eh ,hynrei sngewdei ban ai jingmutlang shuh shuh ba ki MP seat lah ban kyntiew sha ka santylli ha kaba artylli ki konstitwensi kin mih ha Garo Hills kaba don 24ngut ki MLA konstitwensi bad laitylli na Khasi Jaintia Hills kaba don 36ngut ki MLA bad kawei kawei ka Lok Sabha seat kan kynthup 12tylli eiei ki MLA konstitwensi katkum ka jingdon ki MLA mynta bad lehse lah ban pynwandur hadien da jia ba kiew ki MLA konstitwensi. Kumjuh ruh ha kaba ia dei bad ki MLA konstitwensi lah ban pynkiew sha ka 70-80ngut eiei. Lada katei ka mat kan urlong ha kawei ka sngi lehse kan long ka jingmyntoi ia ka jylla baroh kawei ha kaba ki nongmihkhmat kin kham suk ban wanrah ia ki kam pynroi lada lah kham rit ka jingiar ka jaka bad jingbun briew kaba buh jingeh ia bun ki nongmihkhmat kumba long mynta namar ka jingiar bad jingheh ki konstitwensi bad ruh ka jingbun paid. Hooid kam dei lehse kaba suk ban shu ioh noh ia kano kano ka jingai jingmut ne jingdawa ha ka por kaba lyngkot hynrei kaei kaba kongsan ka long ba shisien ba la lah ban ai jingmut ia ka mat kaba donkam ka shong sa ha ka jingstad bad jingshemphang ki nongialam kiba bat ia ka bor synshar ban pynwandur ia ka bad kum ki paidbah nongshong shnong ka jylla ngi don ka jingkyrmen ba ia katei ka mat yn lah ban pynurlong ha kawei ka sngi.
Ka jingai khublei kaba kyrpang ka leit sha u MLA ka Mawlai konstitwensi uba la iohi jngai ia katei ka jingdonkam bad kyrmen ba baroh ki 60ngut ki MLA ha ryngkat ki 2ngut ki MP sha ka Lok Sabha bad iwei i Rajya Sabha MP jong ka jylla kin iatreilang khlem kano kano ka jingsngew pher ha ka sain pyrthei na bynta ka bha ka miat ka jylla baroh kawei halor katei ka phang.