KA JING AIJAIT SHA KA KYNTHEI KAM DEI KA POP

Sphondar Thongni, Thiepdiengngan-Keniong

Dei tang ka jaitbynriew Khasi bad Garo kiba ai jait sha ka kynthei ha baroh kawei ka pyrthei.Kane ka don ka jinglong kyrpang ha jaitbynriew Khasi bad Garo kiba don ha ka jylla Meghalaya.Haba ïa dei bad kane ka phang ba nga la buh ba kaba ai jait sha ka Kynthei kam dei ka pop.Nga buh ïa kane ka mat bad ïa kren hadien ba nga la ïohi ba la don bun kiba sngewthuh bakla bad pyrshang ban pynsngewthuh bakla ïa kiwei ruh da kaba kren bad bad pynshong nongrim na ka Bible.Da kaba ki pynksan nia da kaba ong ba namar ha ka Bible ngi shem ba ki ai jait sha ki shynrang.

Ha kawei ka jingïa tyrko ba la pynlong da u bah P.S.Lyngdoh ïa ka online compitition ban ïatai (debate) halor kane ka phang nga la peit bad ïohi don kiba kyrshan ïa kaba ai jait kpa don ruh kiba pyrshah. Ha kane ka jingïa tyrko nga ïohi ba kiba kyrshan ban ai jait kpa don kiba la kren thala da kaba pyndonkam thala wat ïa ka Jingthoh Bakhuid ka Bible da kaba sei ki nia na ka Bible ban pynksan jubor khlem da tih da bishar bniah ïa ka jingmut ba don ha ka.Ka Bible kam shym la kren eiei shaphang ka jait kpa ne jait kmie.Ngi lap ha ka Bible kaba ïathuh ba u shynrang u dei u nongpynroi ne u nongpynkha na kawei ka pateng bynriew Sha kawei hynrei kam mut ba lada la thoh kumta kan long pop lada ngi ai jait Sha ka Kynthei.Don hi kito shynrang ba kwah jait kpa ki ong ba kaba ai jait kmie ka long pyrshah ïa ka Bible bad pyrshah ïa ka mon U Blei.

Hynrei kam long kumta ngim dei ban sngewthuh bakla bad ngim dei ban shah pynbieit ne shah ïalam bakla ha ki briew kiba batai thala ïa ka ktien U Blei.Don uwei u Youtuber lei uba ong ba ka ïing ba long khlieh ka kynthei dei ka ïing ba shong u soitan.Kum kine ki jingkren ki long ki jingkren ki bym don nongrim bad ki long pyrshah ruh na ki jingshisha.U soitan um shong ne um trei tang ha ka kynthei.Hynrei u rung ban pynshoi pynngop khamtam ïa ki shynrang.Ki kam basniew babun ba la leh da u shynrang khamtam tam ha ka bam ka dih buaid kumta ngim dei ban kynnoh tang ïa ki kynthei.Ka jaitbynriew Khasi haduh mynta ka dang burom ïa ki rangbah ki longkpa longkñi watla kim ïoh ïa ka jait sha ki hynrei naduh ha iing kur,ïing lok ne haduh ha shnong ha thaw ha ka imlang sahlang ki burom ïa ki shynrang kum ki rangbah. Nga kyrshan bad ai khublei ïa ka KHADC ba ka la shim khia halor kane bad ka la pynmih hukum bad btah ïa ki Rangbah shnong ban ai Schedule tribe Certificate tang ïa kiba ai jait na ka kynthei kaba long katkum ka rukom ai jait u Khasi ban peit bha ban nym ai certificate ïa kiba pyrshah ïa kaei ba ki Khasi ki ai jait naduh mynshwa.Kum ki Khasi ngi dei ban sngew sarong ba ngi ïoh ka burom hakhmat ka pyrthei ba ngi long ka jaitbynriew ba kyrpang ba ngi ai jait sha ka kynthei namar dei hi ka kynthei kaba pun ba kha ba kit jynjar ha kpoh kumta ka dei hok ban ai jait Sha ka kmie.

Wat ki ri jong ka pyrthei ruh ki ïaroh bha ïa ka jingleh jong ka jaitbynriew Khasi jong ngi ban ai jait Sha ka Kynthei namar da khlad ne da ïa pyllait San shyieng bad u lok ruh ki suk namar wat ki ri ka pyrthei kiba ai jait Sha u kpa da jia ba ïap noh u lok ki jynjar bha lane da ki ïa pyllait San shyieng ruh ki khun watda ki la leit ai jait makna Sha u Shynrang hynrei da poi ba ki ïa khlad tnga ïa ki khun hap kit hap sumar hi ka kmie ba kha.