AIS Suja
Ka Jerusalem ka dei ka Nongbah jong ka Ri Israel naduh hyndai bad naduh bymjukut naba u Blei u la jied ia ka mynba u Blei u la thaw ia ka pyrthei. Hynrei ka pyrthei ka la pynbna ia ka dang mynta ba ka Jerusalem ka dei ka Nongbah jong ka Israel.
Ban ia kren shaphang ka Jerusalem te ka long ka subject kaba jrong tam namar ka long ka Nongbah jong u Blei bad ka don ha ka jingthmu jong u Blei naduh bymjukut na ka bynta ki briew ha pyrthei. Ka long ka Nongbah kaba rim tam bad kaba thymmai tam hangne ha pyrthei.
Ka Jerusalem ka long ka Nongbah ba la jied da u Blei napdeng ki Ri ka pyrthei bad ka long ruh ka pdeng jong ka pyrthei. Hynrei ki briew pat ki leh mar khongpong ia ka jingthmu jong u Blei. Ha ka Kitab u Esekial, u Blei u ong: Kane ka long ka Jerusalem: Nga la buh ia ka hapdeng ki jaid bynriew bad ki ri ki long baroh sawdong ia ka”. This is Jerusalem: which I have set in the centre of the NATIONS with countries all around her” Esekial 5:5.
Naduh ba sdang u Blei u la jied ia ka Jerusalem bad ka la long ka Nongbah ka Israel. Ki Ri ki ker sawdong ia ka ki Ri Arab kein kum ka Jordan, Iraq, Syria, Egypt, Iran, Turkey bad kiwei kiwei bad la khot ia ki Middle East countries. Ka Jerusalem ka don ha ki lum Judia hapdeng kaba khuid, ka Ri Jingkular Promise Land, Holy Land, naduh u Abraham.
Katkum u Prophet Esekial ngi iohi ba u Blei u la sngewsih palat ia ka Jerusalem na ka daw ki briew jong ka ki la lyndet ia u Trai u Blei. Kumta u la pynsakma ia ka jaid bynriew Jiw sha kylleng ki ri ka pyrthei, la pynjot ruh ia ki Temple jong ki baroh ar ka Temple ba nyngkong bad ba ar kat haduh ba kane ka jaid bynriew kam ioh shuh ban mane Blei ha Jerusalem namar ki la pyntngit sang ia ka. Esekial 5:8-11. Ha shwa ban pynjot ia ka Temple ba Ar ha Jerusalem u Jisu u la dep kren lypa da kaba ong – “Phin ym mane Blei ha une u lum ne ha Jerusalem” Ioanis 4:20. Naduh kata hi ka por ki Jiw kim ioh shuh ban mane Blei ha Jerusalem namar la thang ia ka Temple da ka ding la pynjot thiaw ha u snem 70 A.D. ki Jiw ki la im khlem Temple haduh mynta. Ka Jerusalem ka dak jong ki por ia ka pyrthei kaba kdew ia ki sngi ba khadduh shwa ba u Jisu un wan sha pyrthei.
Naduh ki por ka Testament barim bad haduh ki por jong u Jisu Khrist, ka Jerusalem ka la pynsngewsih eh ia u Blei bad ia u Khun u Blei. Ha ka por ba u Jisu u leit rung shapoh Jerusalem kum u Syiem, ki paidbah ki la risa pyrta – “Long ba la kyrkhu ia u Syiem uba wan ha ka kyrteng u Trai!”. Kata ka jingpyrta ka la long kat haduh ba ki Pharisi ki la ong ia u Jisu – ko Nonghikai to sneng ia kine ki synran jong me. Te haba u Jisu u la poi hajan Jerusalem, u la IAM na ka bynta ka Jerusalem. U Jisu u iohi ba kata ka jingpyrta syiem ki Israel ka long kaba thylli ym don ei ei hapoh dohnud jong ki bad kam don jingmut tang ha rmiang shyntur katba kim pdiang pat ba u dei u Messiah u khun u Blei. Na kata ka daw u Jisu u ong – Ah lada pha (Jerusalem) la tip lypa, ma pha ruh shisha ha kane ka sngi ia kiei kiei ia kiba dei ka jingsuk jong pha! hynrei mynta LA BUHRIEH IA KI NA KI KHMAT JONG PHA Jerusalem” Loukas 19:28-44.
Ka jingpyrta jong ki Jiw ha Jerusalem ka long ba ki pdiang ia u Jisu tang kum u briew ym kum ia u Blei ki ngeit u long uba khraw kum u nonghikai uba stad, kim tip u dei u Messiah jong ki namar la buhrieh noh na ki ia kine ki jingmaian na u Blei. Dei na kane ka daw ba la pyllong ia u Jisu ba un iam na ka bynta ka Jerusalem. U Jisu u ong- “Ah Jerusalem Jerusalem pha la pyniap ia ki nongiathuh lypa ia kiba la phah ha pha ba phan ioh sngewthuh ia kine kiei kiei hynrei pham mon……. Mathaios 23:37-38.
Ka Jerusalem ka la pynsngewsih ia u Blei ka la pyniam shisien ia u khun u Blei, hynrei pynban katta ruh dei namar ka jingieit bah na bymjukut u Blei u hap ban sumar ia la ka nongbah na ka bynta u khun jong u u Jisu Khrist u ban sa wan pat sha ka pyrthei. U Jisu u ieit ia ka Jerusalem u ieit ia ki Israel kumta u ong – “Tad ynda kin ong (Ki Jiw) long ba la kyrkhu ia uta uba wan ha ka kyrteng u Trai” Mathaios 23:38. Wat lada ki Israel ki la leh pop ki la duh shisien ia la ka ri bad ia ka jaka kyntang, ka Jerusalem, hynrei u Blei u la ai pat ha ki mynta naduh u 1948 A.D. kumta, u Trai u la tei ia ka Jerusalem u lum lang ia kiba la tait jong ki Israel” Salm 147:2. “Bad ia kiei kiei kiba donburom la kren shaphang jong pha ko Jerusalem ko Nongbah u Blei” Salm 87:3.
Haduh mynta la kren bad yn iai kren shaphang ka Nongbah u Blei ka Jerusalem kein da ki bynriew satlak pyrthei, ki baieit ia ka ruh ki don kiba shun ruh ki don, namar ka burom u Blei ka don ha ka. Ka long ka jaka kyntang kaba khuid Holy Place and Holy Land. Ka long ka jaka kaba baroh ki khmat ki phai sha ka mynshuwa mynta bad ha ka ban sa wan namar ka burom u Blei ka tyngshain na Jerusalem shaduh kiba kut ka pyrthei.
Ka por mynta ka poi noh ba ka pyrthei kan ioh tip kaei ka Jerusalem, ha kaba u Blei un pyllong ia ka Jerusalem kum ka khuri pynshad lyngwit (pynking baiong) ia ki Ri ki hima pyrthei, bad ka long ruh kum u maw ba khia uba ngat halor ki riewkhraw riewstad ka pyrthei bad halor baroh kito kiba ialeh pyrshah ia ka Jerusalem, yn pynmong sat ia ki yn shoh ia u kulai (tiar thma) jong ki da ka jinglyngngoh, jinglynniar bad jingmatlah ha kata ka sngi ka jingialeh thma pyrshah ia ka Jerusalem. Sekharaiah 12:1-4.
U Jisu un wan pat, un hiar halor un lum Olive hajan Jerusalem, un sa rung biaing na ki khyrdop Jerusalem lyngba ka khyrdop ksiar ne Golden Gate. Un wan ym shuh kum u nongbah pop hynrei kum u Syiem ban synshar bad bishar ia kiba im ba iap. Ha kata ka sngi, ki kjat jong u kin ieng halor u lum Olive Sekharaiah 14:4. Ha kata ka sngi kan don ka jingiam briew kaba khraw ha Jerusalem. Sekharaiah 12:11. U Jisu un wan hiar ha Jeruslaem bad ka khmat baroh kan iohi ia u. Jingpynpaw 1:7.
Kata ka por, ka long hajan. Jingpynpaw 22:10. Dei na kata ka daw ong u Blei – “To duwai na ka bynta ka jingsuk ka Jerusalem” Salm 122:6. Ka Jerusalem ka Nongbah u Syiem bakhraw. Salm 48:2. U Blei un pynskhem ia ka junom. Salm 48:8. Kiba iohi ia ka ki ia sngewphylla, ki sngewphieng, ki iaphet kulmar. Salm 48:4-5.
Kumta, kane ka dei kata ka Jerusalem kaba don ha pyrthei, ka Nongbah jong ka Israel. Bad kan sa wan ruh kata ka Jerusalem Thymmai ia kaba la thoh da u Ioannis ha ka Kitab Jingpynpaw 21:9-27. Kata ka Jerusalem Thymmai kaba wan hiar na bneng na ka khet u Blei ha kata ka 1000 snem ka jingsynshar u Jisu Khrist. Amen.
Phi don ban ong eiei?