Ki nongialam kiba mynnin bad kiba mynta

Lyngba ki jing iakren bad ki nongbud, kiba don ha syndah jong U Bah BB Lyngdoh bad U Bah HS Lyngdoh, la sngewthuh ba kitei ki nongialam jylla rilum, ki don ia ka khana kaba dei hok ban sah kynmaw, halor ki kam ki duk jongki bad nangta halor ka jing don bynta jongki, ha ka jing ialeh ban pynioh ia ka jylla rilum jong ka Meghalaya.

Ka jingim, kitei ki nong ialam, ha ki 50snem mynshwa, kam dei kaba suk, hynrei, ka dei kaba eh bad kaba jwat shi katdei, ha kaba ki la lah ban pyn iakhlad ia ka jylla na ka Assam, ha kaba ka jing ialeh, ka la bteng la shiphew snem tam kynthih.

Haba sngap, na ki jing iathuh jong kito kiba don bynta ha katei ka jing ialeh ban ioh ia ka jylla rilum, la sngewthuh, ba ka dei ka jing iakhun jong ka bor met bad ka bor jabieng, kaba la pynlong ia ka seng Congress, ha katei ka por, ha ka jing ialam ka Indira Gandhi, ba kan pynioh ia ka jylla bym pura ha u snem 1970 bad sa ka jylla ba pura ha ka 21tarik Kyllalyngkot jong u snem 1972.

Ngi la ioh, ia katei ka jylla Rilum, mynta la 50 snem, hynrei ha kine ki 50 snem ba ladep, ka la dei ruh, ba ngin kylli pat ialade lane ia ki nongialam ba ngi la pynmih, hadien jong ka hill state bad khamtam ha kine ki sngi, la ki don ia kiei ki khana, ba pyni, ia ka jing len lade ne ka jing shakri jongki, na bynta u paidlang jong ka jylla, ha ka ioh ka kot, ha ka pule puthi bad ha ka lad ka lynti, ba ngin lah ban ieng ha la ki kjat.

Haba peit na ki jing shisha, ngi iohi ba u paid Khasi, ha shwa ne hadien ka jing ioh jylla ba pura, ki dei kiba im pahuh pahai, ha ka rep ka riang, ka khaii pateng bad ka jingshalan mar jongki (ha katei ka por), kam dei satia tang sha Assam ne sha Delhi, hynrei, ki jingmih kiba kongsan la shalan sha Bangladesh bad sha kiwei de ki bynta jong ka pyrthei, khamtam, ia ki jingmih na Riwar.
Mynta, ki lad ki lynti jongngi, ki la nang khang na baroh ki liang, ha kaba ha ki kam pynroi, la tuklar da ki politician bad ki ophis sorkar, ha ka trei kam lajong, la teh mraw, da ki kyndon bapher jong ka sorkar bad ha ka khaii pateng, la pynbor, ban mane dem ha ki kharkaia ha Shillong bad kitei ki pyni shai, ba ha ka jaka, ba ngin lah ban pynkhraw ia ka kamai kajih jong ki trai shnong, hynrei ngi la nang shah khanglad ha ki ain bapher.