Khyndiat sngi mynshwa, ka Uni versity of Science and Technology (USTM), kaba don ha Jorabat, ka la rai ban plie noh ia ka Medical College, ha kaba ia katei ka kolej, yn ai burom ia U PA Sangma, kum u nong ialam ba khraw ka jaitbynriew Garo.
Ym tang katta, katei ka Univer sity, ka la rai ruh ban ai burom ia ka Dental College jongka, ha ka kyrteng jong U Dr Donkupar Roy, myntri rangbah barim ka jylla.
Hangne, ka wan ka mat ba ngi dei ban iakren bad kata ka long, ba lada utei u dkhar, uba na Assam, uba dei u trai jong katei ka University, u nang ban kynmaw burom ia kitei ki arngut ki nongialam ka jylla, katba ma ngi pat kiba dei ki trai shnong, kiba dei ki para, ki pyrsa, ki kni, ki kur bad ki para shnong para thaw, ngi la ju kynmaw bad ai burom tyngkhat ne em ia uwei na ki nongialam, ba ka jaitbynriew jongngi ka la pynmih?
Dang khyndiat snem mynta, ki don kiba sdang ban kynmaw ia ka kyrteng jong U JJM Nichols Roy, uba dei u kpa jong ka Sixth Schedule, hynrei ki don shuh sa shibun kiba kren pyrshah bad niew bein, ia ka jingdon jong ki District Council, lane kaba dei ka matti jong utei u rangbah bad lait nangta, ki don sa kiwei ki nongialam ka jaitbynriew, kiba kynthup ia U Bah Hoover Hynniewta, U Bah GG Swell, Bah BB Lyngdoh, Bah HS Lyngdoh nalor kiwei pat; hynrei ia kitei ym don mano mano ba kynmaw tympang, ha kano kano ka jingrakhe ne ka prokram bad wat ha ka sngi jong ka jingioh jylla rilum, ym don ba niewkor ia kitei ki nong ialam bad kaba pyni, ba ka hill state, ka shu mih khlem don kiba trei shitom bad trei shitrhem, ne kiba shah kem bad shah set phatok.
Kam dei tang kata, hynrei ha ka jaitbynriew Khasi, ka paw, kumba uba mynta, u kham stad bad u kham heh khlieh ban ia uba mynshwa bad ka ju long ka rukom, ha kaba la ju kren bein bad la ju kynnoh bad tei pop ia ki nongialam kiba rim, na bynta kiei kiei kiba sniew, katba ia ki kam babha jongki, ym ju don satia kiba kynmaw pyrto.
Ka jing ainam jong ka USTM, ia U Dr Donkupar Roy, kan dei ka burom kaba nyngkong duh, ia ki nongialam Khasi bad kane ka jing ainam jong ka USTM, ka la dei ban long ruh ka jing pynkyndit thiah ia ki kynhun bapher, ba kin nang ban niew burom ia ki nongialam, kiba la don bynta ha ki jingshakri bapher, la ka dei ha jingialeh jylla rilum, ka jingpynioh hill state, ka jingsoi soskular bad ka India, nalor kiwei pat; hynrei lada mangi ngi klet noh, kumta kin sa nang mih kiwei pat ki kynhun, ki ban ai nam ia ki nong ialam jongngi, katba mangi pat ngin iai kren bein bad pynskhem ia kato ka kyntien, kaba ju ong ba U Khasi, u long kum ka tham, ha kaba um ailad ia u para Khasi, ba un kiew shakhmat, hynrei, un iai tan ban pynhap lang ha kajuh ka dabor.
Ha ka jingrakhe ia ka sngi kynmaw burom ia ka District Council, ngi ioh jingtip, ba ka Tripura District Council kan tei mot ia U Bah Joy bad katei ka dei ka khubor kaba shai bha, ba kat sha katei ka jylla, ki ainam ia utei u riew khraw jong ka Ri Khasi.
Khyndiat sngi mynshwa. ngi iohi, ha ki katto katne ki lad pathai khubor, ba wat U Conrad Sangma, uba long myntri rangbah ka jylla, u ong ia ka kyntien ba u niew burom ia U Mukul Sangma, namar ba u dei uba la ha shwa jongu, ha ka kam shakri paidbah; hynrei lada iakren hapdeng ka jaitbynriew Khasi, ngim pat ju iohsngew ia katei ka kyntien, ba kan mih na ki nongialam ba mynta, hynrei ka don beit tang ka jingkren bein kren khoh bad thad rong kiba har rukom.
Phi don ban ong eiei?