Shillong, 12 Jymmang: “Ym don dohkha shuh ha ki um ki wah, ki diengsoh ki la iaplut,ka rep ka riang ka la troiñ” ong kawei ka longkmie na ka shnong Mawphu haba ia kren bad ki nongthohkhu bor mynta ka sngi ha KHADC hadien ka jing wan ia kynduh ia u CEM ka KHADC. “Bun kiba la ioh pang Cancer,T.B bad bun kiba la iap na ka jingpang Cancer ha Laitduh naduh ba wan tih thliew Uranium” ong u sordar ka Laitduh u bah Wanlambor Lyngdoh” haba ia kren bad ki nongthohkhubor.
U Sordar ka shnong Laitduh u la iathuh ba ki ladon haduh kumba 70 ne 80 tylli ki thliew rit kiba ka jingheh jong ki ka long kat u paip um 6 inshi kiba la wan tih harud nong jong katei ka shong ha u snem2002-2003 bad ka jingjrong kitei kithliew rit ka long haduh 200 mitar shapoh bad la tap pat najrong da ki dewbilat, “Kitei ki dew bilat ki la pait lut mynta ba kynjat ki masi, shapoh ka thliew la iohsngew ia ka hiw hiw haw haw kaba long kum ka lhuh bah shapoh, la sngew kumba ka dei katei ka dujok, haba pynhap da u maw uba kat ka bolkriket ym ioh sngew eiei shuh shapoh” ong u bah Wanlambor Lyngdoh sordar ka Laitduh.
Ki bor shnong jong katei ka thaiñ ba kynthupia ka shnong Laitduh, Wahkaliar Mawphu, Mawsaw, Nongsteng mynta ka sngi ki la wan ban ia kynduh ia u CEMka KHADC u bah Pynshngaiñ N Syiem ban dawa ba um dei ban ai NOC da lei lei ruh ia ka Atomic Energy ba kan wan sam thliew biang ban wad Uranium hapoh katei ka shnong naba ka ktah ia ka koit ka khiah bad ka rep ka riang ki paidbah. Katkum ka jingiathuh u Sordar u la ong ba ha ki khyndiat sngi ba la dep laiohi ha kikotkhubor ba ka Atomic Energy ka la khot Tender ban sam thliew ha katei ka shnong ( Drilling) kaba ym pat lah ban tip thikna la ka dei ban wad Uranium ne kan wad aiu hynrei kumba long ha ki por ba la dep u la ong ba ki la ioh jingtip ba ki wan wad Uranium.
U bah Wanlambor u la iathuh ba naduh u kyllalyngkot lai bnai kynthih ki briew jong katei ka tnad kilawan manla ka sngi sha katei ka shnong bad haba kylli ki ong ba kiwan sorbe bad mynta pat don teng teng ba ki wan bad teng teng ki jah hynrei ka jingkhot tender lyngba ka kotkhubor u la ong ba ka pynsyier mynsiem ia ki paidbah katei ka shnong kiba don haduh 25 tylli ki shnong ioh ba ka dei biang ka juh ka jingwan sam thliew kaba la ktah jur ia ka koit ka khiah u paidbah.
Haba kylli na u sordar kano ka jingkylla ha ka bor mariang kaba u iohi hadien ka jingdon katei ka thliew, “Ka jingmad ka um ka la pher, ki tyllong um ki la tyrkhong lut, ka rep ka riang ka la troiñ, hynrei kaba ma eh ka dei ba naduh kitei ki snem ba lawan tih ia kitei ki thliew ki nangbun ki briew kiba pang Cancer ha Laitduh kaba ym ju jia ha ki por mynshuwa bad kiba bun ruh kila iap na ka daw ka jingpang Cancer” u la ong.
La wan synran ia kitei ki nongialam shnong katei ka thaiñ da ki nongialam ka KSU-South Khasi Hills hapoh ka jingialam u samla M.Bynnud President ha kaba ki nongialam ka KSU ki la iathuh ba dang shen ki la lum ia ka jingialang paidbah ha katei ka shnong kaba la wan ban ia shim bynta da ki 25 shnong bad ka jingialang ka rai ban pyrshah beit ia ka jingwan sam thliew ka Atomic Energy ha katei ka shnong bad ban dawa na ka KHADC ba kam dei ban ai NOC da lei lei ruh bad lada ki thmu ban leh jubor ia katei ka kam ki paidbah ki larai ban mih paidbah ban pyrshah.
Haba ia kren bad u CEM ka KHADC halor katei ka kam u la ong ba haduh mynta kam pat don kano kano ka jingwan pan NOC na kano kano ka kynhun hynrei lada kan wan kaba kum kata u la ong ba ka KHADC kan sngap ia ka sur u paidbah,ka sur ki trai jaka, ki shnong,ki Raid bad ki Hima bad kan sa shim ia ka rai.
Phi don ban ong eiei?