AIS SUJA
Balei ki briew ki jot noh? Kane ka long ka jingkylli kaba khraw kaba donkam ia uwei pa uwei u briew uba la wan sha kane ka pyrthei. Ymdon kiba kwah ban jot noh, hynrei ki jot noh pynban, da ka jingbymtip. Dei na kane ka juh ka daw ba u Hosia u ong – “Ia u paidlang jong nga la pynjot noh, namar bym don jingtip. “My people are destroyed for lack of knowledge”. Hosia 4:6.
U Blei u la kren lyngba u Hosia pyrshah ia ki khun Israel namar ki la jot noh namar bymdon jingtip shaphang ki ain ki hukum u Blei. Ym namar ba kim tip ym namar ba kim iohsngew, hynrei ki da kyntait hi dalade. U Blei u ong – “Namar me la kyntait ia ka jingtip, nga ruh ngan kyntait iame ba me la klet ia ka Hukum U Blei jong me, Nga ruh ngan klet ia ki khun (pateng) jong me. Hosia 4:6.
Ki Israel ki da kyntait shisha ia u Blei ha kata ka por, ki la mane blei blei Baal mane blei thaw blei thala. U Blei u la bitar halor ki khun Israel. Ha ka jingshisha ki Israel dei ban long ki heh ki hain, ki lyngdoh (priest) jong u Blei, hynrei ki la duh noh ia ka lad, bad u Blei u la leh klet ia ki pateng la pateng kumba u la kren. Ha ka jingshisha ka Israel ka ladei ban control ia ka pyrthei naduh mynshwa jin lad aka kohnguh ia u Blei, bad kane ka long ka jingshisha.
Kumta bunsien kadaw ba ki briew ki jot noh dei namar ba kim kohnguh kimpdiang ia ki ain Blei, ki tip, hynrei ki kyntait ia ka jingshisha, kumba la jia halor ki Israel, haduh ba ki la jot thiaw khlem u Blei, haduh ki snem 1945 AD. Kadaw ka long ba kim shah shkor aiu u Blei ula kren halor jong ki shaphang uta u Messiah la uba u Blei u la pynkhreh ba un wan lyngba kane ka jaid bynriew Jiw ha Israel.
Ha ka jingshisha u Blei u la dep pynkhreh, ma ki pat kim ngeit, ki la kyntait ia la u Messiah. Ki tip ba un wan, hynrei haba u wan kim ngeit bad kim pdiang ia u. U (Jisu) la wan sha la ki jong (ha Israel) hynrei kita kiba dei la ki jong kim shym pdiang ia u. Ioanis 1:11. Haba kim pdiang, ki kyntait, ki laduh noh ban long ki Lyngdoh satia hanga. Hosia 4:6.
La kyntait ia u Blei da ki Israel (Jiw), u Blei u hap ban phai sha ki Jentil pat. Ka ktien u Blei ka kren shai ka ong – “Hynrei kat kiba la pdiang ia u (U Jisu), ha kito u la ai bor ban long ki khun u Blei. Kata mar ia pdiang mar ia long khun jong u Blei. Kata kiba ngeit ha ka kyrteng jong u, ka kyrteng jong no? dei ka kyrteng u Jisu. Ioanis 1:12.
U Jisu u la iehnoh ia ki Jiw ne Israel, u la phai sha ki Jentil jin 2000 snem tam mynta. U Apostol Paul ha ka shithi sha ki NongRom u ong – Pleng kata ka jingryngkang jong ki (Israel) ka la long ka jingpynim ia ki Jentil. NongRom 11:11.
Wat lada u Blei u la iehnoh kumta ia ki Israel hynrei um klet pat ia ki. U kynmaw ia ka Jutang bad u Abraham. Nakata kadaw, ka jingryngkang jong ki Israel kala jia long pynban ka jing manbha ia ka pyrthei bad kata ka jingduhnoh jong ki Israel ka la jia long ka jingman bha ia ki Jentil. NongRom 11:12.
Hadien ki snem ka jingkyntait noh ki Israel ia u Blei, ki hima Jentil ki la iohsngew ia ka khubor babha jong u Blei, kumba u Jisu ula ong hashwa ba un kiew shabneng u ong – “Phin long ki nongphla ia nga ha Jerusalem, ha Judia, ha samaria bad haduh kiba kut ka pyrthei. And ye shall be witnesses unto me both in Jerusalem and in all Judea and Samaria and unto the uttermost part of the earth. Ki kam ki Apostol 1:8.
Kumta ka pyrthei Jentil kala tip bad pdiang ia u Jisu u khun u Blei haduh kine ki por hadien ba u Jisu u la kiew noh shabneng ha u lyoh. Ka la long ka jingtip kaba khraw kein shaphrang u Blei bad u khun jong u u Jisu Khrist, ba kat kiba pdiang ia u un ai bor ban long ki khun u Blei. Ioanis 1:2. Tam 2000 snem mynta la pynim ia ki Jentil ha ka kyrteng u Jisu Khrist bad kim don daw shuh ban jot noh namar lada kin ngeit yn pynim ia ki ong ka ktien u Blei. Ka por jingaiei ia ki Jentil ka la jan ban kut. Ka ktien u Blei ka ong – “tad ynda ba kata ka jingdap jong ki Jentil ka la kut noh ka ladei ka por ban pynim pat ia ki Israel. Bad ka dak jong kata ka long naduh u 1948 AD ka Israel kum u Diengdumbur ba la khie lung.
Wat hapdeng ka jingbitar jur jong u Blei halor ki Israel hynrei ka por kan poi ba u Blei un pyndep ia ka jutang jong u hapdeng ki Israel. U ong – “kane ka long ka Jutang jong nga haki ynda ngan kit noh ia ki pop jongki (pop ki Israel). Ka jingkhot ia ki ka long kaba khlem da kylla kabamut (repentance) kaba mut u Blei un pynim beit ia ki halor ka Jutang kaba naduh u Abraham. NongRom 11:27/ Genesis 12:3. U Blei u ong – Ba da kata ka jingleh isynei kaba shaphi (sha ki Jentil) yn ioh leh isynei ia ki ruh (ia ki Israel). Nongrom 11:31. Namar u Blei u long ka jingieit. U Blei u la pyni shynna shisha ia ka jingieit jong u ia ki briew ha ka pyrthei, hynrei bun bah ki bym ngeit ruh namar kim tip aiu ka ktien u Blei ka kren, kumta ki jot noh, ki briew jong nga ki jot noh, my people are destroyed, na kadaw ka jingbymkohnguh bad jing bym ngeit. Hynrei ka ktien u Blei ka kren shai kdar ka ong – “U ta uba ngeit yn ym pynrem, hynrei uta u bymngeit u la rem lypa. Ioanis 3:18. Hangne ngi iohi ba bun ki briew ki jot noh dei namar ba kim ngeit bad ki la rem lypa ruh. Kumta to tip bad to sngewthuh ba ka ia ki Jentil ka la kut noh, ka la dei ka por jong ka jingpynim ei pat ia ki Israel da kata ka jing map ei kaba da u Jisu Khrist u Trai u ba long u ta u Messiah ia u ba ki Israel bad kiba ngeit ki ap mynta. Haba ngi iohi ia kine kiei kiei, ngi sngewthuh ba ka ia ka long hajan, namar u Blei u la dep pynkhreh ka lynti ban pynim sa shisien pat ia ki Israel da kaba sdang naduh u 1948 AD, kane hi ka pyni ba shen ki Israel kum ka jaidbynriew kan sa tip kan sa I thuh ia la u jong u Messiah u Jisu Khrist kein.
Ia ki Israel yn pynim hapoh kata ka LYIUR. Haba ka tnat jong u (Israel) ka la khie lung bad sei sla phi tip ka lyiur ka la jan. Mathaios 24:32. Nakata kadaw “wat long te u bymngeit, hynrei uba ngeit”. Ioanis 20:27.
nga wad daw halade ba balei nga la jot ka jingim da kaba nga leh ia ki kam sniew ki kam ba jakhlia hala ka jingim bad nga ju klet bieit hala ka jingim jong nga kat haduh ba kumne nga la ioh ban pule ia kine ki jingthoh hangne😭😭