BALEI KA SORKAR KA BUH IA KA LOCKDOWN?

Scholar Lawriniang
Nongthliew Presbyterian Church.

Ka la don ka jingkhihwin ha baroh kawei ka jylla wat ha ka ri baroh kawei haba ki iohsngew ba ka Sorkar ka buh ia ka lockdown ba 21 sngi na ka bynta ban iada ia ka jingsaphriang u Khniang jingpang Corana Virus. Ka sorkar ka la lockdown ia ki skul ia ki Balang bad ia kino kino ki jingialang wat ia ki riewshimet ruh ba kin shong ha iing. Bad bun ki paidbah ki la kren dukha mynsiem ruh ia ka lockdown ba la buh da ka sorkar, namar ba ka jingim jong ngi kam long laitluid shuh kumba ju long naduh ka thied ka pet, ka iaid ka ieng, ka trei ka ktah, ka khaii pateng, ka bam ka dih, ka la don hapdeng ka jinghiran bad bun ruh u duk u suk un sa iap thngan, don pat ki ba ialeh pyrshah pynban ia ka lockdown jong ka sorkar la ka long ha ki riewshimet ne wat ki kynhun niam ne ki kynhun balang ruh. Hoiod haba kren hi ia ka lockdown ngim lah ban len ia kata ka don ka jingktah ia u ba bun balang ym tang ia u ba duk ne riewspah kane ka ktah hi ruh wat ia ka ioh ka kot jong ka sorkar tangba ka sorkar ka hap ban leh na ka bynta ka bha ka miat u paidbah jong ka jylla, tangba kaei kaba nga mut ban ong ka long ba ngi dei ban iaishah lem ia ka ba ka sorkar ka la leh. Lada ngin ia kren halor ka daw u paidbah halor kane ka lockdown ba bun hi un nym sngewthuh eiei shaphang ka jingthmu jong ka sorkar ki sngew beit ba ka sorkar ka khniot ia ki paidbah lyngba ka lockdown, dei hangne kein ba U Jisu u ong ia ki synran. “Ah phi kiba rit ka jingngeit” haba ka duriaw la khih phaloh ki la sheptieng (Mt. 8:23) kiba bun hi ki long kum ki thei Sotti ba bieit haba U Kynrad u wan ki sdang ban wad umphniang sharak kylliang. To kynmaw ba ka lockdown kan ym pyniap thngan ia phi , to kynmaw phi ia u Job haba jingkordit ia wan lynshop ia ka iing jong u (Job.1:19) hato U Job u la iap thngan mo?.

Don pat ki parabangeit kiba kren sngewkhia mynsiem hana ba ka la dei ka sngi khadduh ki la khang wat ban shakri ia U Blei, kumta ki ialeh pyrshah beit ia ka jingbthah ka sorkar ki iaid beit ia la ka kam kane lei lei ka long kaba bakla shibun eh, hato kita ki nongialam sorkar kin dei ki Nongpop suda kim tip blei shuh mo? Balei ki sngewhok tang ialade? kane ka por kam pat dei kata kaba phi ong, don ki ong pynban haba la long khristan Balei yn shu kohnguh ia ka Sorkar ngi dei ban ngeit beit ia U Blei em? ,bad ki da buh jingkylli ruh hato ngi lah ban kohnguh ia U Blei kumba kohnguh ia ka Sorkar? Kaba phylla pat la da poi synod pat ki khohreh sa ka wad scheme na ka Sorkar lada ym ai ka sorkar pat la kynnoh ka sorkar bamsap bad laiphew jait. Katba mynta pat lada buh jingkyrpad ka Sorkar ki ong Balei ngin kohnguh ia ka Sorkar? Katta ka sorkar kam khang eiei ruh em ia ka jingmane blei jong ngi kum ha kiwei ki ri , ka shu kyrpad ban ia trei lang ban jop ia kane ka jingpang pynban ki kren ha nga mei pynban. Ngan ong iaphi lada phi ong tangba ngi la long khristan ngin ym kohnguh ne ia trei lang shuh bad ka Sorkar ka long kaba bakla jur, Balei pat phi pdiang ia u khaw rashon, ia ka jingtrei MGNREGA ia ki Scholarship, ka pisa ba pynmih ka sorkar bad bun kiwei kiwei bym lah niew ba ka sorkar ka leh balei pat phi pdiang ia kata haba phi la long khristan bym bit ia trei lang shuh bad ka Sorkar?

Kynmaw mynba u Jisu u dang don sha pyrthei u la hikai lypa ia ki briew jong u ba ki dei ban kohnguh ia ki bor sorkar ym ban iaid lait na ka Sorkar, haba ki Rangbah pharisi ki la kylli ia U Jisu Hato ka bit ne em ban ai khajna sha u Kaisar (Sorkar Rome) U Jisu u la jubab: “Ai ha u Kaisar ia kiei kiei kiba dei jong u Kaisar bad ha u Blei ia kiei kiei kiba dei ki jong u Blei” (Mathaios 22:15) kumta ka long thik ia ngi ki khristan mynta ba ngi dei ban bud lang ia ka ain ka sorkar ruh bad ia ki ain ki jong U Blei kumba ngi ai jingainguh (Jingkynshew) sha ka kam U Blei bad siew khajna (Tax) sha ka Sorkar. Ka ktien U Blei ka ong:
Namar na ka bynta kane hi phi ai khajna ruh; namar ki long ki shakri U Blei kiba iai minot khnang ia kane ka juh ka kam. (Rome 13:6)
Namar kita ki nongsynshar kim long ka jingshyrkhei ia ka jingleh babha, hynrei ia ki bymman. (Rome 13:6)
To phin pynkohnguh ia lade ha ka jingpyniaid ba kynja bynriew baroh na ka bynta U Trai, la ka long ha ki Syiem kum ki ba ha khlieh.(1Petros 2:13).

Balei ka Sorkar ka buh ia ka Lockdown?
Ka jubab hi ka shai kdar ban iada ia u Covid 19, Balei pat haba ha jylla jong ngi ym pat don ba pang Covid 19 i wei ruh, ka sorkar ka la lockdown lypa, lada phai sha ka baibl ka iathuh ba ka jingiada ka dei kaba kongsan haduh katta katta ha ka jingim briew ia ka jingiada la thoh bun ha ka baibl ba ka long kaba kongsan ha shwa ba u briew un mad U Paul u ong ka jingiada ka long kaba kordor. Kynmaw u Paul u la ong lypa ia ki bangeit ha balang ephesus ba kin long kita kiba la kieng ia ka atiar U Blei na ka bynta ban ialeh pyrshah ia ki buit thap u soitan( Eph 6:11) bad u da sneng lypa ruh haba kim pat mad ne ktah ia kaei kaei kaba sniew (Rome 12:10) bad u da kyrpad ruh ba kin long kiba iashah bad kiba shaniah ha U Blei hapdeng ki jingjynjar. kumba ka kyrpad ka sorkar ia ngi ruh ha ka lockdoen. To ai ba ka jingiashah jong phi kan paw ha ki briew baroh, wat khuslai ia kaei kaei baroh da ka jingduwai bad ka jingkyrpad lem bad da ka jingainguh. To phin pyntip ia ki jingpan jong phi sha U Blei. (Phil 4:5-6).

U Blei un kyrkhu ia phi