Ap ka jingsiew ram kaba haduh T.1680klur ia ka jylla, ha u snem 2033

Shillong:Ka kaiphod jong U Comptroller and Auditor General of India(CAG), na ka bynta ka kut snem 2023, ka iathuh ba ka ram kaba shim na ki tnat sorkar bapher (internal debt), kum na ka LIC, GIC, NABARD, ka long T. 12,634.54 klur lane kaba long 87.84 percent, na baroh ki ram (public debt), ba la shim da kane ka sorkar, kaba poi baroh sha ka T.14,383.96 klur lane kaba long 68.51 percent lada khein lang pat ia baroh ki ram kiba dang sah, ka poi sha ka T.18,442klur.

Ha u snem 2023, ka jingshim ram jong ka sorkar jylla, ka long T.1951.94klur na ki Market loan bad na Bank bapher bad la siew noh T.1406.88klur, ha kaba ka bai trai bad sa T.562.03klur bad ka sut kaba long T.844.85klur lane kaba long 72.08 percent jong ki ram ba shim na ki tnat sorkar bapher bad katei ka pyni shai, ba ia katei ka ram kaba T.1951.94klur, la shim, na ka bynta ban siew tang ia ki jingshim ram kiba rim bad kaba U CAG, u shim ba katei kan dei ka jingriam jong ka sorkar ialade(debt trap), ha kaba kan dap da ka ram haduh niuhmat.

La pyni shuh shuh ha ka jingkhein, ha kaba ka jingsiew ram jong ka sorkar jylla, ha ki 11 snem, ki ban sa wan, ka kynthup ia baroh ki ram kiba shim na ka ri India, kaba long T.16,883.41klur bad ka trai kaba long T.11,883.50klur bad sa ka sut kaba long T.5,008.91klur bad kaba hap siew ha u snem 2033-34. Na kane ka sorkar ka hap ban siew noh ha u snem 2023-24 ia ka T.638.69klur ka trai bad nangta sa T.909.99klur kaba dei ka sut bad ha ki lai snem, ki ban wan, ka jingsiew kan dei ia ka T.6404.18klur, ha kaba yn hap siew T.4093.99klur kum ka trai bad nangta sa ka T.2310.19klur kum ka sut bad kumta ha ki snem 2027-28 haduh 2033-34, ka sorkar ka hap ban siew ia ka trai bad ka sut jong ka ram, kaba long T.8930.55klur bad ha kitei ki snem, ka sorkar jylla, kan hap siew haduh T.1680.56klur tang ka ram ha ka shisnem shisnem.

Ka kaiphod, ka ong shuh shuh ba tang ha u snem 2022-23, ka sorkar jylla, ka siew ram da T.1448.38klur, kaba kynthup ia T.585.44klur ka bai trai bad sa T.862.94klur ka sut bad kane ka dei ka jingsiew kaba 47.39 percent jong ka jingshim ram jong ka sorkar, kaba long T.3056.59klur ha utei u snem bad katei ka pisa, ka la shu lut tang ha kaba siew ram, khlem da ioh shuh ban pyndonkam ha kiwei pat ki kam kiba kongsan jong ka sorkar.