Nongstoin, 29 Jylliew: “Ka jing-khang jong ka NGT ban tih bad shalan ia u dewiong ha ka Jylla ka long halor ka nongrim ba ki la aidaw ia ka jingjot bad jingsniew ka mei mariang, bad naduh u snem 1972 haduh mynta ngim pat don ia kata ka ain mar poh khyndew, ba la dei ban shna da ka Mei Sorkar Jylla bad ka jingbymlah ban shna ia katei ka ain da ka sorkar Jylla haduh mynta ka dei namar ka jingiabun kam ka jong ki ban ia knieh bad pynskhem ia ka shuki ka jong ki” ong u Bah PN Syiem ha ka jingialang paidbah bala pynlong da ka Joint Action Committe Shallang Area.
Ia katei ka jingialang la pynlong da ka Joint Action Committe (JAC) Shallang Area, mynta ka sngi bad ka jingthmu jong katei ka jingialang jong ka JAC ka long ban kyrpad ia ka District Council ba kan tuklar lem halor ka jingkhang jong ka NGT ban tih bad shallan dewiong ha ka Jylla kaba la iaid mynta la kumba ar snem bad kumjuh ban pynbor ia ka sorkar ba kan shna bad pynbiang noh ia ka ain ka ban iada ia ka hok long trai ha ka khyndew ka shyiap bad kiwei kiwei. U bah P.N. Syiem CEM ka KHADC, ha ba ai jingkrenkum u kongsan ha katei ka sngi, u la ongba ka jingwan ka jongki sha katei ka jingialang paidbah ka long ban iakren bad pynshai bad sha ki paidbah halor ka jingshah khang tih bad shallan dewiong ha ka Jylla, bad u la ong ruh ba ka jingpynlong jong ka JAC Shallang Area ia katei ka jingialang ka long ban pynkynmaw, ia ki nongmih khmat paidbah ba ngin leh ei ei noh khamkloi ha kaba iadei bad katei ka bynta ym ba ngin shu ia shong kli kti.
Shuh shuh u la ong ruh ba ngi ki paid Khasi, Jaintia bad Garo ngi don ia ka jinglong kyrpang bad kata kadei ka jingling trai jong ngi iala ka khyndew ka shyiap, ka riti ka dustur ka synshar ka khaddar bad kiwei kiwei, bad ia kitei ki jingdon ngi la dei ban leh bad burom kyrpang ia ki, hynrei kaba sngewsih ka long ia kitei ki jinglong kyrpang ki jong ngi la shah iuh roit noh ha ki bor kiba na bar khamtam ha ka baiadei bad ka jingriewspah jong ngi ha ki marpoh khynrew la shah iuh roit noh ia ka hok long trai dakaba shah khang ban tih bad shallania u ki marpoh khyndew ha ka NGT. Kumta u la ther tyngeh ruh ia ka sorkar Jylla da ka ba u la ong ba lada kamlah ban shna ia kata ka ain (Mining Policy) ailad noh ia ka District Council ban shna ia ka ain ka ban iada ia u paidbah, hynrei kaba sngewsih ka long ba lada ka District Council ka shna ia ki ain bad lada kita ki ain kin ia tyngkhuh bad ki ain jong ka sorkar kin iapnoh. “Na ka liang jong ka KHADC kan sa leit ban ia kynduh ruh ia ka NGT ban iakren shaphang jong ka mariang bad ban batai ruh shaphang ka jingdon iaki law adong bad law kyntang kiba long shibynta jong ka jingpynneh bad sumar ia ka mariang kiba la leh naduh ki mynbarim” ong u CEM, da kaba u la bynrap ruh da kaba ong ba ka la dei ka por ba ka KHADC ba kan buh bad shna noh da ka komiti kaba kyrpang khnang ban iohruh ka jingiatreilang bad ka JAC, na ka bynta ban ioh ai jingkhein sha ki paidbah ba haduh katno ka kam ha ka la iaid.
Nalor u CEM ha katei ka sngi la iadonlangruh u bah Hadrian Lyngdoh MDC Mawkyrwat ha kajuhkaporkum u EM I/C Market & Land Revenue, u bah BanteidorLyngdoh MDC ka Mawkynrew I/C Labour, u bah L.G. Nongsiej MDC ka Nongstoin bad u bah M. Mawsor MDC ka Mawshynrut, kiba long ruhkumkikumjuhkum u Chairman Advisory Committee ki riewrangbah jong ka thain bad kiwei kiwei.
Phi don ban ong eiei?