Shillong,24 Nailur:
Mynta ka sngi u EM ka tnad khaii pateng u bah Latiplang Kharkongor u la khot ia ki khlieh nongsynshar ka thain Majai, kaba kynthup naduh u Syiem ka Hima Sohra, ki rangbah shnong ,Sordar bad ki secretary shnong ka thain kum na Wahlong, Mawlong, Majai , Sohbar , Ichamati bad ki shnong katei ka thain, ban ia kren halor ka kam ioh khaii laitlan ki bar jylla ha Majai bad Ichamati, hynrei ha katei ka jingkhot u EM , u Syiem ka hima Sohra u Pa’iem Freeman Syiem bad u Rangbah shnong ka Ichamati um shym la wan, bad ka Hima Sohra la wan ban mih khmat da u Myntri Kodin Nongrum, Incharge ia ka Majai.
Haba kren sha ki nongthohkhubor u myntri Nongrum u la iathuh ba um don jingtip eiei shaphang ka jingioh NOC ki bar jylla ban khaii be-ain ha Majai, hynrei ia baroh ki NOC dei tang u Syiem ka hima Sohra uba tip. U myntri Kodin u la ong ruh ba ka ju don ka Executive Committee ka Hima kaba ju long lai ne saw sien ha ka shibnai, hynrei ym pat ju wanrah ia ka mat ia kren ha ka EC shaphang ki kam NOC ba u Syiem u la ai sha ki bar jylla kaba ma u –uba dei u myntri ba Incharge ia ka Majai ruh um ju don jingtip, “Ngi shu shaniah beit ha u Pa’iem uba dei ka bor ba ha khliehduh bad ngi leh ia ki kam da ki jingbthah jong u , um shah ban gin leh ia kino kino ki kam khlem ka jingtip jong u lane ban iaid mon” ong u myntri Kodin haba kren sha ki nongthohkhubor. U myntri u la ong ba ka hima ka la leh lyngkar , bad ka District Council ruh kam ju saindur naduh u snem 1952, watla ka u paidbah u la ju pyrta na ka por sha ka por ban pynduna ia ka Trading License sha ki bar jylla.
Utei u myntri Nongrum u la iathuh ruh ba kumba long haduh mynta ym pat don ain ha Hima Sohra mano ban ai ia ka NOC sha ki bar jylla hynrei la leh hi ia katei ka kam da u Syiem. U la iathuh ba ka Hima Sohra ka ju lum khajna na baroh kitei ki dukan be-ain ha Majai don kiba ju lum shisien shibnai bad ki don pat kiba lum shisien shisnem, don ruh kiba lum man ka sngi hat bad man ka sngi saitjain, kaba ia ka jingkhein u la tip hi u Office Incharge ka Hima uba don ha Majai.
Katba na ka liang u Adviser ia ka Dorbar Shnong Majai pat u bah D.Nongrum u la ong ba u Syiem ka Hima Sohra u la khang pyrshah ia ki ban tuklar ia kiwei pat ki kam lait noh ia ki kam kiba ia dei ban pynbeit ia ka huri hura ban wanrah ia ka shongsuk shongsain, “La ai bor ia ngi tang ban pynbeit ia ki jingkulmar ha shnong, ki kam ia shoh lok bad kiwei” ong u bah D.Nongrum.
Utei u nongaibuit ai bor ka Dorbar Shnogn Majai u la ong ba ki bar jylla kiba shong bas ah ha Majai ki ioh jaka na u Syiem uba la ai bor ia ki da ka kot kaba ong ka kot ai bor jaka ban kin shongwai, bad ki don ki kyndon ha ka tangba kim dei pat ki kyndon kiba pyrkhing. U la pynpaw ba ka jingiatreikam ha Majai hapdeng ka bor Syiem bad ka hima ka long kumba ia tan jubor, namarba ka shnong kam da donbor eh ba baroh ki bar jylla ki la ioh bor na u Syiem, “Don lei lei ki Member jong u Syiem kiba ong ba ka Majai ka dei ka jaka u Dkhar” ong biang utei u rangbah, uba la iathuh ba hadien ba la iohi ia ka jingshyrkhei na ka jingtuid ki bar jylla sha Majai la thaw noh da kawei ka komiti ban peit , bad ha katei ka komit 5 ngut ki dkhot ki dei na ka Hima Sohra katba lai ngut pat ki dei na Majai.
U bah D.Nongrum u la ong ba katei ka komiti ka la pyrshang ban wad jingtip na ka hima haduh katno ki bar jylla ki don, ka Hima kam shym la lah ban ai jingtip , hynrei katkum ki list ba katei ka komit ka la ioh ka la shem ba ki don haduh 1000 ngut ki bar jylla kiba la ioh jaka shongwai ha Majai.
U nongialam ka KSU Sohra Circle haba kren halor katei ka phang, u la kynnoh ba dei ki myntri bad ka Hima Sohra kiba la pynshit ia u bar jylla ban leh ia ki kam khaii ha Mjai namarba ki la shim ia ki khajna na ki dukan be-ain kaba mut ki lum khajna be-ain. U la pyntip ba katkum ka RTI ba ka seng ka la ioh jingtip ka la lap ba ki la don haduh 75 tylli ki dukan bar jylla kiba la shu NOC pathar ha Majai.
U EM ba dei peit ia ka tnad khaii pateng u bah Latiplang Kharkongor u la ong ba ki la don haduh 200 ngut ki bar jylla kiba khaii be-ain ha Majai katba kiba la ioh laisen ki don tang 48 tylli ki dukan. U la ong ba ki riew rangbah kiba la wan sha katei ka jingialang kaba u la khot ki la iathuh ba ki ujor bunsien ia kane sha u Syiem ka hima Sohra hynrei um sngap ia ka jingujor jong ki bad u iaid lait ruh ia ki. U la ong ba ha katei ka jingiakren ka la don ka jingiapynbeit ba ka tnad sa shisien biang kan hiar sha Majai ban khynra laisen biang. U bah James Ban Basiawmoit u EM ba dei peit ia ka tnad Labour u la ong ba ba ka la don ruh ka jingiakren ba ki bar jylla kiba don ha kitei ki thain kiba bylla ki dei ban don ia ka Labour License, bad ban ioh ia ka labour License ka tnad kan ym pdiang ia ki sertiphiket Rangbah Shnong hynrei kaba donkam eh ka dei ka EPIC, kaba katkum ka jinglap ki nongthohkhubor ka long ba ha katei ka thain kiba bun na ki bar jylla kim don EPIC.
Phi don ban ong eiei?