Shillong,29 Lber:
Ka Liang Pyrshah ha ing dorbar thaw-ain ka jylla ka Meghalaya People Front, ka la pynher da ka jingthoh sha u Lat, namar ka jingbym shym la ailad ban iatai sani bha ha ing dorbar halor ka mat iatai kaba dei ka jingdawa ka liang pyrshah ban weng noh ia u lamphang ka Ing dorbar u AT Mondal.
Ha ka shithi kaba la soi da u President ka MPF u Dr.Donkupar Roy bad u Secretary u James K Sangma, ka MPF ka la kam ba ka la phah ia katei ka jingthoh ha ka kyrteng jong baroh ki MLA ka Liang pyrshah bad kumjuh ruh kiwei pat ki MLA kiba kyrshan ia katei ka mat ban weng noh ia u Lamphang ka ing dorbar.
Ha ka shithi sha u Lat ka MPF ka la pyntip naduh ba sdang ka jingjia haduh ba kut, ha kaba ka la iathuh ba katkum ka article 179 jong ka riti synshar ka ri India katkum ka kyndon 135 jong ka Rule of Procedure and Conduct of Bussiness ha ing dorbar; ha ka 10 tarik u Lber, u James K Sangma, bah Witting Mawsor, Dr. Jemino Mawthoh bad u John Leslie K Sangma, ki la ailang da kawei ka jingpyntip kaba ki dawa ban weng noh u Lam phang u AT Mondal bad ki la pynpaw ruh ha ing dorbar ia katei ka mat. Ka la ong ba ha kaba nyng kong u Lamphang u la kyntait, hynrei kham hadien ha ka bynta ba-ar jong ka dorbar ha katei hi ka sngi u la pynbna ba u la ioh ia ka jingpyntip kaba dawa ba dei ban weng noh ia u na ka ing dorbar.
Ha ka 11 tarik u Lber, la khot ia u James ba un kren halor katei ka motion, ha kaba 12 ngut ki dkhot ki MLA ki la ieng ban kyrshan ia u.La buhteng ia katei ka mat ha kaba u Lamphang u la ong ba yn pyndep pat ha ka 25 tarik u lber. Ka Liang pyrshah ka la pyntip sha u Lat ha kaba ka la ong ba ka lathikna ba katei ka mat ka dei ka mat kaba ka la ioh jingkyrshan na kiba bun bah ki MLA bad kan kot sha ka jingbun paid, hynrei hadien ba la sngewthuh shai ba u Lamphang un sa shah rem, ka MPF ka la kynnoh ba la leh da ki kam buit tuh jong u, da kaba phah ia u lamphang dorbar khynnah, u bah Sanbor Shullai ba un risain noh na ka shuki jong u ha ka 23 tarik u Lber, la phah thaw biang ia ka thup ki Chairman lyngba u Lamphang ha ka 24 tarik u Lber, ha kaba la kylliang noh ha ka jaka u Martin Danggo da ka lok u myntri rangbah ka Dikanchi Shira.
Ka MPF ka la ong ba ka jingpdiang u Lamphang ia ka shithi risain u bah Sanbor Shullai, ka long pyrshah ia ka riti synshar nalor ba u la tip lypa ba ka shuki jong u ka don ha tmier, ha kaba ka riti synshar ka la kren shai ba lada jia ba u lamphang um lah ban pyniaid dorbar dei tang tang u lamphang khynnah, uba lah ban pyniaid. Ka shithi ba ka liang pyrshah ka la phah sha u lat ka la ong ruh ba wat haba don na u dkhot ka ing dorbar u risain noh na ka kam jong u, ka riti synshar ka ri katkum ka article 190(3), ka pynbor ia u Lamphang ban kyntait ia kata ka shithi risain lada ka jingtohkit ka lap ba la shu pynbor ia u ban risain.Ka la kynnoh ba ka jingpdiang u Lamphang ia ka shithi risain u bah Sanbor ka dei tang ka buit ban pynneh jubor ia ka shuki jong u.
Shuh shuh ka la ong ba shisngi shuwa ban shim ia ka rai ia ka bok ka nusip jong u Lamphang la un dang neh ne un hap noh, u la pynbna pynban hapoh ing dorbar ha ka 24 tarik u lber ba u la thung ia ka kynhun ki Chairman ha kaba la shim ba kiba kham rangbah napdeng jong ki kin pyniaid ia ka dorbar. Ka thup ki Chairman jong ka ing dorbar ha ka por ba la shah ban wanrah ia ka mat iatai ia ka jingdawa weng ia u Lamphang ki kynthup ia u Shri Martin Danggo (Congress), u bah Ronnie V Lyngdoh (Congress),u bah Metbah Lyngdoh (UDP), bad u Nihim D. Shira (NPP), hynrei ha ka 24 tarik u lber pat u Lamphang u la pynbna ba la thaw thymmai ia ka thup ki chairman ba kynthup ia u ka Dikkanchi D. Shira (Congress) ka lok u MR, u bah Ronnie Lyngdoh (Congress), u bah Metbah Lyngdoh (UDP), bad u Nihim D. Shira (NPP). Ka liang pyrshah ka la kynnoh ba katei ka jingbujli Chairman thymmai ruh ka dei kawei na ki buit ban pynneh jubor ia ka shuki u Lamphang.
Ka Liang pyrshah ka la pyntip ruh sha u Lat ba u Lamphang ka Ing Dorbar u A.T Mondal u la thok pyllein pyllein ia ka Ing Dorbar ha kaba u la ong ha ka ing dorbar ha ka 24 tarik u lber ba u la pyn thymmai ia ka kynhun ki Chairman, namar ba u Martin Danggo un ym lah ban ia donryngkat ha ing dorbar ha ka 25 tarik u lber, namar ba u hap ban leit shah sumar, ha ka 25 tarik u lber pat ka sngi kaba bud u don hapoh ing dorbar bad u la ia shim bynta ban kren ha ing dorbar, kane ka pyni ba u Lamphang u la thok ia ka ing dorbar, ong ka Liang pyrshah ha ka shithi sha u Lat.
Halor katei ka phang, la ong ba la weng noh ia u Martin M Danggo na ka thup ki Chairman na ka daw ba u myntri rangbah um shym la shaniah ia u bad ki sngew artatien ban phah pyniaid dorbar ha u ha ka 25 tarik u lber ka sngi ban ia kren ia ka mat kaba dei bad ka jingdawa weng noh ia u lamphang ka ing dorbar.Ka liang pyrshah ka la ban biang, da kaba ong ba ka bor ban thaw ia ka thup thymmai ki Chairman kam shong ha u Lamphang ha kum katei ka por ba ka shuki jong u ka synjor.Kaba kham phylla ka liang pyrshah ka la ong ba la bujli ia ka thup ki Chairman ha ka jaka Martin Danggo, uba nyngkong uba dei ban pyniaid dorbar da ka Dikanchi Shira, hynrei ia ka dorbar pat la pyniaid da u bah Ronnie V Lyngdoh uba wan ha ka thup kaba ar, ka la ong ba lada u dkhot uba –ar u dei u nongpyniaid dorbar kan don jingmut aiu ban thaw thymmai ia ka thup ki chairman.Ka Liang pyrshah ka la ong shuh shuh ba nalor kitei baroh ki ba ka la kdew, kawei pat ka dei ka jingia vote da ka sur kaba la pynbun paid ia u Lamphang ha ing dorbar, ka la ong ba lada jia ba u nong wanrah ia ka motion um kwah da kaba vote da ka sur, ka Rule 292 ka ong ba yn ym pdiang shuh ban vote da ka sur, hangtei ruh ka la ong ba u bah Ronnie Lyngdoh u la iaid lait ia ka riti synshar bad um sngap ia ka jingkwah jong u James K Sangma uba wanrah ia ka motion. Ka la kynnoh ba hangtei ruh la leh jubor ban pynneh ia ka shuki u Lamphang.
Halor kitei baroh ki ba ka Liang pyrshah ka la kdew ha u Lat lyngba ki jingthoh ka la kyrpad ia u ba u dei ban pan ia ka Print bad ki Video rikod jong ka dorbar kaba la long ha ka 25 tarik u lber, 2015, ban pan ia ki rikod ba la pdiang ia ka jingrisain jong u lamphang khynnah, ba u dei ban pan ia ki rikod ia ka jingthaw ia ka thup ki chairman ba rim bad ba thymmai. Ka Liang pyrshah ka la dawa na u Lat ba u dei ban pynneh ia ka thup ki chairman kaba rim, ban pynlong biang ia ka jingia vote halor ka mat, ba la wanrah kaba la dawa ban weng noh ua Lamphang ka ing dorbar da kaba ailad ia baroh ki MLA ba kin pynpaw ia ka jingsngew jong ki, ka la dawa ruh ba dei ban ailad da u MLA shimet u bym donliang ban pyniaid ia ka dorbar ia tynjuh bor halor ka kam Lamphang namar ka jingrisain noh u Lamphang khynnah.
Ha ka bynta kaba khadduh jong ka jingthoh sha u Lat, ka Liang pyrshah MPF ka la dawa ba u dei ban weng noh ia ka sorkar Conress, namar ka jingiaid lait ia ka riti synshar ka ri ha kaba u la pynbor ia u Lamphang khynnah ban risain na ka shuki, da kaba thung da ka tnga lajong ha ka thup ki chairman, ba u iada ia ka bor lajong lyngba ka shuki u lamphang ha kaba um shym la ailad ia baroh ki dkhot ban pynpaw ia ka jingsngew jong ki bad khadduh ka la kynnoh ba u la pyniap ia ka synshar paidbah.
Phi don ban ong eiei?