KA JINGPANG KHYLLAI

Kong Linda Kongwang

KA JINGPANG KHYLLAI (KIDNEY): KI DAK JINGSHITOM KIBA PAW.
KI LYNTI KIBA LAH BAN IARAP PYNNEH IAKA JINGKOIT JINGKHIAH KI KHYLLAI.

Ki khyllai ki long napdeng ki dkhot met kiba kongsan ha ka met jong phi. Ki dei ki ba lah ban pynbiang halor ka jingdon ki kynja um ha ka met bad treikam halor ka jingpynmih ka umpynjhieh bad ki jakhlia na ka met. Ki dei kiba lah ban pynbiang halor ka jingdon ki electrolytes. U wei u khyllai u don sha ka liang ka mon bad uwei pat sha ka liang ka diang. U khyllai u ba don sha ka liang ka mon u don kham hapoh ban ia u khyllai u ba don sha ka liang ka diang bad ki dei kiba paw ha ka dur jong ki shyieng presbin.
Kito kiba ngat ha ka jingpang khyllai ki kham duna ban don ka jingtip katba ym pat poi sha tmier ka jingma. Ka jingjur ka protien ha ka umpynjhieh ka pynlong ia ki khyllai ban tlot bad duna halor ka jinglah ban trei kam bha. Ki don shibun ki dak jingshitom kiba paw lada shah ktah na kane ka jingpang. Kine harum ki long katto katne ki dak jingshitom kiba lah ban paw lada phi don ka jingpang ba ktah ha ki khyllai.

KI DAK JINGSHITOM:

1. KA JINGLEIT PYNJHIEH KHAH KHAH :—- Ka jingleit pynjhieh khah khah ka dei ka dak jingshitom kaba paw bha halor ka jingshah ktah ki khyllai. Kito kiba don ka jingpang ba ktah ha ki khyllai ki ju iakynduh jingeh ha kaba iadei ba ka jingleit pynjhieh man kapor khamtam ha ka por mynmiet.

2.KA JINGLONG THAIT, KA JINGTLOT LANE KA JING BYMLAH BAN PYNLEIT JINGMUT :— Ka jingbymlah treikam bha ki khyllai ka lah ban ialam halor ka jinglang bun ki jakhlia bad ka jingbym longkhuid ha ka snam. Kane ka dei ka daw kaba pynlong ia u briew ban sngewthait, sngewtlot bad shem jingeh ban pynleit jingmut ha kino kino ki kam.

3. KA JING BYMIOHTHIAH BHA :- Haba ki khyllai kim lah ban trei kam bha, ki jakhlia ki sahkut haka snam ban ia ka ba mih lyngba ka unmpynjhieh. Kane ka buh jingeh halor ka jinglah ban iohthiah bha. Ka jingshah ktah jur ki khyllai ka kham kynrei ban iohi hapdeng ki briew kiba sngaid bad ka jingthut thiah ka ju kynrei bha ha kum kine ki briew.

4.KA JINGMIH SNAM HA KA UMPYNJHIEH:-Ki khyllai kiba khlain ki pynneh ka jingdon ki blood cells ha ka met haba jiar iaki jakhlia na ka snam ban pynmih iaka umpynjhieh, hynrei lada ka jingjiar ka mih na ki khyllai kiba sniew, kine ki blood cells ki lah ban pei bad mih sha ka umpynjhieh. Haba peit bniah halor ki dak ba paw na ka jingpang ba ktah ha ki khyllai, ka jingmihsnam ha ka um pynjhieh ka lah ban dei na ki jingshitom ha ka ba iadei bad ka jingpang tumor lane ka jingdon maw ha ki khyllai.

5.KA JINGLONG SBOH KA UMPYNJHIEH :-Ka jingjur ka jinglongsboh haka umpynjhieh ne ka shimpor ban mih haba leit shabar ka pynpaw dak halor ka jingshahktah ki dkhotmet. Halor kine ki jingeh jong ka jinglong sboh ka um pynjhieh, ki khyllai la ju sakhi ba ki dei, ki dkhotmet kiba jur ka jingshahktah. Ka jing don bun ka protien haka umpynjhieh ka don ka daw bah halor kane ka jinglongsboh.

KATTO KATNE KI LYNTI BAN PYNNEH IAKA KOIT KA KHIAH KI KHYLLAI.

1. DIH SHIBUN KA UM:—Ka um ka dei kaba kong san kaba lah ban iarap na ka bynta ban sait pynkhuit ia ki jakhlia kiba don hapoh ka met. Ka long ruh kawei hapdeng ka lynti ki ba biang ban pynneh ka jinglong khuid ki khyllai, ka iarap ban pynkhuid ia ka sodium bad ki jakhlia ki ba lang ha ki khyllai bad kane ka lah ban pynduna halor ka jingma na ka jingshah ktah jur ki khyllai. Ka jingdih um baroh shisngi ka long kaba donkam na ka bynta ka jingkoit jingkhiah jong ki khyllai.
2. PYNDUNA KA JINGBAM MLUH BAD SHINI:— Ka jinglah ban pynduna ia ka mluh bad shini ha ki jingbam ba man ka sngi ka dei ka lynti ka ba biang tam ban teh lakam iane ka jingpang. Ka jingdon bun ka sodium haka mluh bad shini ka lah ban pynjur ka jingdon ka calcium ha ka met ka ba lah ban nang ktah jur ia ki khyllai. Ka jingjur ka jingdon ka calcium haka met ka lah ban wallam ka jingthaw ka jingdon ki maw ha ki khyllai.
3. KIAR NAKA JINGDIH SIKRET NE KA KYIAD:— Ka jingpyndonkam ban dih ia kine ki jait jingdih pynbuaid ka wallam shibun ki jingeh haka ba iadei bad ka jingkoit jingkhiah jong phi. Ka jingkyrni ban dih ia ki ka kyntiew ka jingma halor ka jingkiew ka Blood Pressure. Ka jingkiew ka High Blood Pressure ka dei kawei na ki daw bah halor ka jingshahktah ha ki khyllai.
4. BAM KI JINGBAM BA TEI:— Ka jingmlien ban bam ki jingbam ba tei halor ka koit ka khiah ka met, ka ai jingiarap bad jingmyntoi shibun hapdeng kito ki briew kiba don ka jingpang khyllai bad kane ka lah ban kham pynjlan ka rta jong ka jingim slem jong ki. Bam shibun ki soh, ki jhur jyrngam, ki symbai kum u kew, u ruti ka ja. Donkam ban kiar na ka jingbam palat ia ka doh namar kine ki lah ban ktah halor ka jingtreikam ki khyllai.
5. KA JINGKILAN MET:— Ka jingdon bynta ha kano kano ka jingkilan met ka long kaba kongsan bad kaba ai jingmyntoi na ka bynta ka jingkoit jingkhiah jong ka met, ka pynum ia ki fats kiba ymlerkam bad iarap halor ka jinglah ban tuid bha ka snam hapoh ka met kynthup ruh sha ki khyllai.

Khublei.