Rev Kyrsoibor Pyrtuh
Ia kane ka mat puson la sot na ka Gospel u Mathaios 4:4 bad ngi kynmaw kyndiang ba ha shuwa ba u Jisu un sdang ia ka jingiakhun bad leh ia ki kambah, la ialam ia U sha ri khlaw ban pynshoi ne tynjuh. Kane ka khana ka don la ka jong ka dor namar ba dei hadien ka jingpynshoi ne jingtynjuh ha ri khlaw ba u Jisu u la mih kum u riewiakhun uba jwat bor, uba satar mynsiem, uba shemphang bad uba skhem jingmut.
Ha ri khlaw ka dei ka por jong ka jinglynga jingpisa kaba jur bad ka dei ka jingiaksaid kaba shyrkhei bad dei ha kane ka khep ba u Jisu u la saindur bad pynkhreh bha ia lade na ka bynta ban iakhun bad trei pyndep ia ki kambah ban pynim bad pynlait luid ia ki briew na ka jingshah ban bein bad ruh ban ai ha ki ia ka jingim bathymmai bad ba pura. Ha ri khlaw u Jisu u dem pynleit jingmut bad san ha ka sainpyrkhat ban tei ia ka Hima u Blei, ka Hima jong ka hok bad jingshisha hangne ha khyndew. Kane ka sainpyrkhat ka suhthied bad ka pynskhem ia ka rai kut ba wat ka jingiap halor ka diengphna ruh kam shym lah ban pynkhih, pyntieng bad pynartatien ia U bad ia ki synran.
Ki kyntien “ym tang da u kpu u briew un im” kiba u Jisu u kren ha ri khlaw, ki long kiba maian. Ngi pule ruh ha ka kitab u Amos 8:11 kumne, “Ha khmih ki sngi kin poi…ka jingkyrduh ha ka Ri, ym dei kein ka jingkyrduh jingbam ne jingkyrduh kpu ne jingkyrduh um, hynrei ka jingkyrduh ia ka Ktien u Trai” Nangta ha ka Gospel U Ioanis 1:1 la thoh, “ha kaba myn nyngkong la don u Ktien bad uta u Ktien u la kynja doh…”
Kaei ka Ktien ne u Ktien bad ka mut aiu? Ki riewstad Baibl ki ong ba la ring jingmut na ka ktien Hebrew- “dabar”, ktien Greek-“logos’ bad ka ktien Latin-“verbum”. Ki ktien “dabar”bad “logos” ki iasnoh sa bad kawei pat ka ktien Hebrew “hokmah”, kaba mut ka Jingstad. Ki Jiw ki ju pyndonkam ia ka kyntien “dabar” ha ka jingiadei bad u Blei bad ki ju khot “dabar Yaweh” kaba mut ka mut ka ktien u Blei. Ka kyntien “dabar Yaweh” ne Ktien u Blei ka thew ia u Blei hi, uba im, uba don bad uba treikam.
Saw phew sngi ha ri khlaw ka don ka jingiatyngkhuh bad jingialeh kaba jur hapdeng ka jingrhah bor bad ka mynsiem ka bym pyndem ha ki bor kiba pynjot bad pyniap. Hapdeng spah kaba lah shilliang bad ka mynsiem kaba angnud ban wanrah ia ka jingim kaba iabit iabiang lang baroh. Hapdeng ka jingkhwan myntoi shimet bad ka jingiatip lem. Hapdeng ka khylllew, ka hangamei, ka meng bad ka jingim ba shi sur shi dur, ka jingim ba beit, ba khuid bad ba hok. Hapdeng ka jingim rongphong, jingim tynneng, ka jingim mangkarong bad ka jingim adkar bad synlar. Hapdeng ka ioh spah bym hok bad ka kamai ia ka hok. Hapdeng ka jingmane ia ka thok, ka shukor, ka pyniap briew bad ka jingpuson ban tei ia ka Hima u Blei bad ban pynim ia ki para briew.
Ha ka jingtynjuh ha ri khlaw u Jisu um shym pynrem ia ka jingim ba kynja doh bad um shym pyrkhat ban dkhat noh ia lade na ka jingim ba kynja doh bad na ka pyrthei. Niuma na ka pateng sha ka pateng ki mih ki briew kiba hikai bad da la ka jong ka jiingim ki ju pynpaw bad dkhat ia ka jingiadei bad ka jingim doh ha kane ka pyrthei, kumta ki iaid pukir marwei sha khlaw, sha btap bad sha ki lum ki wah. U Jisu um shym la iaid pukir marwei, pynban u la im bad iakhun hangne ha ka pyrrthei na ka bynta ban pynim, ban pynlait luid ia ki briew bad ban pynioh ia ka jingim ba dap kyrhai.
Saw phew sngi ha ri khlaw u Jisu u shem ba ka jingim ba kynja doh kam dei tang ma ka bynta jong ka longbriew manbriew bad ka longiing longsem. Ha ka juh ka por ka spah kam dei tang ma ka, ka nongrim ban pynieng ia ka imlang sahlang bad ia ka iit ka hima. Hato ngin pynshong nongrim ia ka jingim, ia ka iit ka hima bad ia ka imlang sahlang tang ha ka spah? ne tang ha u kpu? ne ngin pynshong nongrim ruh ia ka jingim, ia ka iit hima bad ka imlang sahlang ha “ka ktien baroh kaba mih noh na ka shyntur u Blei” . Ka jingshngain jong ka Ri kam shong tang ha ki tup ki man, ki tiar thma bad ki bor shipai. Ka roi ka par jong ka Ri kam mut tang ki “shopping mall” ne ki kali “Audi” ne “Rubicon” ne ki kamra ophis kiba siang da ki maw marbel bad ki dieng sal kiba phyrnai bad ba remdor. Hynrei ka roi ka par ka dei ka jingim kaba suk, ba tngen bad ka dei ka jingkoit jingkhiah jong baroh ki nongshong shnong. Ka dei ka jingim kaba ki khun ki kti ki ioh ban shong skul, ban nang ban stad bad ki samla ki ioh ka kamai kajih ba biang. Ka roi ka par ka dei ka jingsei soh ka rep ka riang bad ka dei ruh ka synshar hok bad ka bishar hok.
Ka jingim,ka imlang ka sahlang, ka iit ka hima bad ka synshar ka bishar kaba skhem ka ieng ha ka nongrim jong ka “ktien kaba mih noh na ka shyntur u Blei”. Ka Ktien kaba mih na ka shyntur u Blei ka dei ka hukum blei ne ka saindur blei ne ka bor blei. Ka hukum blei ka dei ka hok ka shi kyntien bad ka kamai ia ka hok. Ka dei ka mynsiem iatiplem, ka tipbriew tipblei, ka synshar hok ka bishar hok, ka jingniewkor bad niewburom kylliang iwei ia iwei pat. Ban im da ka ktien u Blei ka mut ban im da u Blei hi lane ka jingim kaba shah saindur ha ka hukum blei.
“…ka ktien kaba mih noh na ka shyntur u Blei” ka thew bad ka mut ruh ia ka Jingstad kaba u Blei u la pynkup pynphong ha ki khun bynriew bad ha ki laiphew jingthaw.La lah kdew shakhmat ba ka ktien Greek-“logos” ka iasnoh bad ka kyntien Hebrew- “hokmah” kaba mut ka Jingstad. Ki nongbatai ia ka Baibl ki ong ba kane ka kyntien “hokmah” lane Jingstad kam mut bad kam thew tang ia ki briew kiba la pass BA, MA ne PhD, hynrei ka thew ruh ia ki nongap masi ki bym nangthoh nangpule tangba kiba don ka sap bad jingshemphang ban sharai ia ki masi.
Hadien sawphew sngi jong ka jingiakhun ha ri khlaw u Jisu u iashem bad mad ia ka Jingstad bad u ai nam ia kata ka Jingstad kum ka khubor babha. Katkum u Jisu ka Jingstad ka pynkha ia ka Jingieit bad u Jisu u ialap ia ka khubor jong ka jingieit. Kane ka khubor jong ka Jingieit ka khring bad ai jingkyrmen ia ki nongtong dohkha, ki nongkhrong, ki riewmadan, ki kynthei na Samaria, ki khun swet, kiba pang niangthohlieh, kiba dkoh, kiba matlah, kiba pang iap shilliang. Bad ka ai jingkyrmen ruh ia u Nicodemos, u Sakhaios, u Saul bad u runar halor ka diengphna.
U prophet Amos u maham shaphang kita ki sngi jong ka jingkyrduh bad ka jingkyrduh kan ym long ia ka bam ne u kpu ne ka um, hynrei ia ka Ktien U Trai. Ha kiwei pat ki kyntien ka jingkyrduh ia ka Jingstad bad ka Jingshemphang. Ka jingkyrduh ia ka hok bad jingshisha, ia ka mynsiem iatiplem bad ka jingieit. Kajuh ka jingmaham ka sawa ruh ha ka Gospel u Mathaios 24:12 “…ka pop kan man bun bad ka jingieit kan man khriat…” bad haba ka jingieit ka pjah ka longbriew manbriew ka ran, ka sti, ka kdor bad ka pyrthei ka jyllei da ka jingiashun-ia isih bad ka jingiapyniap.
Ha shuwa ba ka thoh dak, ka pule dak bad ka pule puthi kan suhthied ha kane ka Ri ki Hynniewtrep, ngi im ha ka juk sawdong ka lyngwiar dpei ha kaba ki tymmen, ki san ki sneng ki kraw lyngba ki khana, ki puramit bad ki hikai ban im hok im sot, ban minot bad trei shitom, ban bam na ka umsyep, ym ban kmen toh hoh ha ka iohei bad bam ei. Ki hikai ban synshar hok bad ban niewkor ia ki para briew bad ki para jingthaw. Kane ka dei ka juk jong ka Jingstad ki longshuwa jong ngi.
Mynta kumne ka jingkyrduh ka wan lap kynsan, ym ka jingkyrduh jingbam ne jingkyrduh kpu, hynrei ka jingkyrduh ia ka Jingstad bad Jingieit. Ka jingshemphang kam ioh jaka shuh ha ka jingim, sa tang ka jingshong shit bad ka jingiakyrkait bad ka byrngem byrsit. Ka jingshem mynsiem kam don jaka shuh, sa tang ka sarong ka kyreit. Ka jingiatip lem kam don shuh sa tang ka rhah bad ka khwan myntoi. Ka Jingstad kam don shuh, sa tang ka jingmut jingpyrkhat kaba jyndong bad ka jingtip kaba tang na sla.
Ka jingieit kam don shuh, sa tang ka shun, ka shoh ka dat bad ka pyniap. Ki briew kiba shemphang bad kiba tip kim ioh jaka. Haba ki ieng bad iakhun na ka bynta ki rangli ki shah kem bad ki shah kynnoh ba ki dei ki lehnoh. Ha ka bishar ka jingpynshong nongrim ha ki jingshisha kam don shuh, sa tang ka leh shilliang khmat bad ka jingiashah liang.
Katto katne snem mynshuwa i Kong Silvereen Swer (bam kwai ha dwar u Blei) i la thoh kawei ka artikil kaba i la ai kyrteng “Memories From The Umkhrah” . Ha kane ka jingthoh i Kong Sil i iakren-iakhana bad ka Wah Umkhrah. I pynkren briew ia ka Wah Umkhrah. Ha kane ka jingthoh i Kong Sil i iakren bad ka Wah Umkhrah shaphang ka jingkyrduh. Ka jingkyrduh ym ia u kpu hynrei ia ka Jingstad. I Kong Sil i iakren bad ka Wah Umkhrah kumne- “nga phai khmat sha ki nongialam, hynrei ym don riewshemphang ki ban ialam ia ka Ri”. Nangta i ban shuh shuh, “nga wad ia ka tipbriew-tipblei ngam shem ia ka hangno hangno ruh” Wow! ka jingkyrduh kaba khraw.
Bad ka Wah Umkhrah, i kong Sil i iakren ruh shaphang ka Iewduh, ka Iew kyntang kaba long ruh ka jaka kaba ki briew na kylleng ki thain jong ka Ri ki iakynduh lang ban iakhaii bad ruh ban iatai bad iaphylliew jingmut da ki ‘tien ksiar ki ‘tien rupa na ka bynta ka bha ka miat ka Ri bad ka imlang sahlang. Wei briew i bynniaw ba ka Iewduh kam long shuh kumba ka ju long ha ka por hyndai bad mynta ym don shuh ba shlan ban leit tur shajan jong ka.
Kaei ka Iew ha kane ka juk? La ka long ka Iew synshar ne ka Iew treikam ne ka Iew Balang ne Iew Niam? Mano ba kren briew ha ka Iew ha kane ka juk? Ka bor bad ka rhah bor, ka khwan myntoi bad ka bamsap, ka spah bad ka burom, ka rongphong bad ka phuh ka phieng-kine ki dei ki nongrim jong ka Iew ha kane ka spah snem.
Ka pyrthei mynta ka kyrduh ym ia u kpu, hynrei ia ka Jingstad bad ka Jingieit. Bad kane ka long ka jingkyrduh kaba khraw tam.
Amen
Phi don ban ong eiei?