Bah RM Shabong
Ka Supreme Court, ha ka sngi balang, ka la sangoh tyngeh ia ka sorkar India, halor ki kyndon jongka, kiba la jakhom khait, ha kaba iadei bad u luk u lak, ha ka jingiakhun pyrshah ia ka khlam covid 19 ha ka Ri hi baroh kawei.
Kane ka jingjia, kan sah ha ka histori jong ka Ri hi baroh kawei bad ki jingsah kynmaw, ia ka jing iakhun jongngi ha ka khlam covid, ki dei kiba da ki ummat kthang suda bad ki bym don kyntien shuh ban batai bad kawei na ki jingeh, ka dei ka jingialeh, kaba da ka kti kaba thylli jong ki paidbah bad dalade hi ban tyllun ia la ka jong ka jingim mynta la shiteng snem. Hap ai burom ia kiba ialeh ia ka khlam corona, da la ka bor hi bad hap ai burom ia kito kiba iarap lem, lada dei ki shnong ne ki seng, namar ba ha ka dor kaba T.5,000 (jong ka jingai sngewbha jong ka sorkar), ki lah ban pynim ia ki phew ngut ki mynsiem briew ha ki bnai ba ladep.
Ngim iakren jrong, hynrei ka Supreme Court, ka la sangah tyngeh ia ki kyndon pakhang shnong jong ka sorkar India, kiba la pynmih ia kane ka jingeh kaba khraw, ia ka jingduk ksew jong u paidlang ka Ri bad nangta sa ka jingshah kit ram jong kiba bun ki nongtrei kam lajong ha ki Bank bad ha ki kyntien jong ka Supreme Court, ka la ai sngang syndon, da kaba ong ba ka sorkar India, ka rieh tngen ialade ha ka syrngiew jong ka Reserve Bank of India (RBI) bad katei ka jing kynthoh, ka la biang ban sngewthuh ia ka bor jong kane ka sorkar India kaba mynta.
Ha kane ka sorkar, ka pyni ba ki tnat sorkar bapher, ki la jah kyndong lut khoit bad kiba hap ban pynlang lem ia ki ummat jong u duk u raitoi, u nongdie madan, u nong bylla, u nongrep, ki dei ki babu kiba trei ha Bank; hynrei ka jing shisha, ngi hap ban sngewthuh ba ka Bank, kam im lada kam ioh sut bad ha kane ka khlam, kin don bun bah, ki bym lah siew sut bad hangta, kin sa shah takrain ha ki Bank (ym dei mynta u snem, hynrei ha ki snem ki ban sa wan).
Kiba trei kam lajong, ha kine ki sngi, ki shri iam bad lehse ka jing phohsniew jongki mynmiet ruh, ka dei kaba ngiew suda bad katei ka dei ka jingshisha, namar ba lada ki dukan ki khang, ki hotel ki khang, ki kali kim ioh kamai bad ka khajna kaba nang iai kiew na ka por sha ka por; kumta kaei kaba ngin khmih lynti ba ngin iakhun nangne shakhmat bad katei ka sah kut tang ha u dak jingkylli?
Phi don ban ong eiei?