Shillong, 16 Naiwieng:
Ha ka sngi saitjain jong ka taiew la rakhe ia ka National Press Day ne ka sngi ki nongthoh khubor, bad ka phang pdeng ha katei ka jing rakhe ka dei “ Ka kamram jong ki nongthohkhubor ban wanrah ka jingtip kaba shai sha ki paidbah” bad ha katei ka sngi la sdang da ka jingialang plie ia katei ka jingrakhe ha ka por mynstep bad ka la don ka jingiaphylliew jingmut (Panel discussion) ha ka por mynsngi bad la pynkut ia ka jingrakhe ha ka por mynmiet da ka jingsam khusnam sha ki nongjop ha ka jingiakop thoh khubor.
Ha ka por mynstep ha ka jingialang plie ia katei ka jingrakhe u bah Al Hek myntri sorkar ba peit ia ka tnad Information and Technology u la long u kongsan. Haba kren ha katei ka jingialang u bah Hek, u la ong ba ki nongthohkhubor ki dei ka iit khmih jong ka imlang sahlang bad la ju ong ruh ba ki don ki khep, ha kaba ia ki kot khubor, la ju shim ba ki long kum ki jingshisha jong ka Gospel, hynrei ha kine ki sngi, u kren diaw mynsiem, namar ba ki paidbah, ki la duh jingshaniah ia ki kotkhubor. U bah Hek, ula ong ruh ia ki kotkhubor, ba kim ju dei ban mlien, ban thoh khubor, da kaba pynbudnam ia ka jinglong shimet jong ki briew. Ym tang katta, ula kynthoh ruh, ba ha ki khyndiat sngi ba ladep, ka la don ka jingthoh khubor, kaba dei bad ka jingpynheh surok jong ka NHAI ia ka Shillong Bye Pass, ha kaba la kynnoh, ba ka kam ka sahteng, namar ba ka sorkar Jylla, kam ai jaka sha ka NHAI. “Mar kumta kumta nga la phone ia U DC jong ka Nongpoh. Hynrei ka jubab, kaba nga ioh, ka long ba ula khot jingialang la bunsien ia ki trai jaka, hynrei kim ju wan satia ban ia kren ia katei ka kam” ong u myntri bad u kynnoh ruh ba katei ka dei ka jingthoh khubor, kaba khlem wad ia ki jingshisha bad kaba thoh tang shi liang. “Phi la dei ban shim ia ka telephone ban kylli” la ong biang u myntri.
Ha katei ka sngi la donlang ruh u Director ka Information and Public Relation ka jylla u bah HM Shangpliang. Haba kren ha katei ka sngi, u la ong ba katba kumba ka long mynta ki ripod ha ka kot khubor ki long kiba biang bad kiba shai bad u la kyntu ba ki nongthohkhubor kin nang trei shitom shuh shuh ban wanrah ka jingshakri lyngba ka jingtip kaba shai kdar ia u paidbah. U MS Rao Principal Secretary ka tnad Labour ruh u la donlang ha katei ka sngi.
Ha ka por mynsngi ka la don ka jingiaphylliew jingmut ha kaba la wan ban ia shim bynta da ki riew shemphang na kane ka jylla ba kynthup ia u Dr.AK Nongkynrih, U Dr.S Umdor, U bah Samuel Jyrwa bad ka kong Patricia Mukhim, halor ka phang pdeng ba la buh, kaba ong ba ka jingiaid beit ki kam paidbah bad ka bynta ki kotkhubor. U Dr.Umdor haba kren halor katei ka phang pdeng u la ong ba ka jingmut ka phangpdeng nyngkong eh ka dei ia ka sorkar ba kan ai jingkhein bad ka jingtip kaba shai sha ki paidbah kumno ka pynlut ia ka pisa paid bah manla u snem. U Dr.Nongkynrih u la ong ba ka sorkar ka dei ban don ia ka Social Auditing Bill, namar ba lada katei ka bill ka wan ka jingtip kaba shai ruh ka wan. Ki la don ki jingiakren halor katei ka bynta kaba ki nongkren ki la pyni ba ki kot khubor ki dei ban pynleit jingmut bha ban buddien ia ki jingjia kiba jia kiba ktah ia ka iap ka im u paidbah khamtam ha nongkyndong. U Dr.Nongkynrih u la ai jingmut ruh ba u myntri pla tyngka ka sorkar u donkam ban pynbna paidbah ia ka mang tyngka ka sorkar, kaba ym pat ju jia ha kane ka jylla.
U bah Samuel Jyrwa pat haba ai jingmut ha katei ka jingiaphyliew jingmut u la ong ba kawei na ki jingeh ia ki paidbah ban tip bad kumjuh ruh ia ki nongthohkhubor, ka dei ba haba ki wad jingtip ki jingtip ba ki ioh na ki ophis sorkar ki dei ki kyntien kiba eh ia u paidbah ban sngewthuh namarba ki buh ia ki Technical Terms , u la kyntu ba haba ki thoh ki dei ban thoh ha ka ktien ba baroh u paidbah u lah ban sngewthuh.
Ka kong Patricia Mukhim, ka la pynpaw ba ka jingeh ba ki nongthohkhubor ki ia kynduh ka dei ba ha kiba bun ki khep ki paidbah kim shlan ban ai jingtip ia ka jingjia ne ban ialam lynti ban wad jingtip shaphang ka jingjia, namar ba ki nongthohkhubor kin ym lah lut ban ioh ia manla ki jingtip ha manla kawei pa kawei ka jingjia, ka la kyntu ia ki paidbah ba kin mih shakhmat ym dei ban tieng namar ba ka don ka jingbuh rieh ia ka kyrteng kiba ai jingtip.
U myntri rangbah ka jylla u Dr.Mukul Sangma uba long ruh u kongsan ha katei ka bynta ba-ar jong ka jingrakhe Press Day, u la ong ba ka kam hapdeng ki nongthohkhubor bad ka sorkar ka dei ka bym ju lah ban ia iaid lait, u myntri rangbah haba ai khublei bad kitbok ia baroh ki nongthohkhubor u la kyntu ba ki dei ban thew tarajur ba ka jingthoh kan ym long kaba noh shiliang, u la ong ba donkam ruh ban pynmih ia ki kam ba bha ba kan long ka jingai mynsiem ia kiwei pat kiba pule bad ka donkam ruh ban sei shabar ia ki kam sniew. Katba haba jubab pat ia ka jingkren u Dr.Nongkynrih u Mukul u la ong ba ka sorkar ka ju wanrah ia ka mang tyngka ha ing dorbar lyngba u myntri pla tyngka.
U Dr.Mukul u la kyntu ruh ia ki nong thohkhubor ba ki dei ban pynleit jingmut kyrpang ne ban long specialist ha la ka jong ka jong ka sobjek, khnang ba ka jingthoh ha kata ka sobjek kan long kaba ki paidbah ki lah ban sngewthuh shai.Ka kong Roshan Warjri, myntri kam pohing ka la long ka symbud kongsan. La pynkut ia katei ka jingrakhe da ki jingsam khusnam sha ki nongjop ha ka jingiakob thoh khubor ha ka khasi, phareng bad kumjuh ruh ka jingiakop thoh khubor.
Phi don ban ong eiei?