Khrawbuit Ryntathiang
Mawpat Shillong-12
Kaei ba ngi mad ha kine ki sngi ki dei ki sngi ba sniew. Ngi la dei ban iashem ia kane ka jingtynjuh ha ka jingim jongngi lyngba ka jngwan jong kane ka khlam u khniang Corona Virus.
Ka jingwan jong une u khniang jingpang ka la pynher syrngiew lut ia baroh. Ngi lah ban ong, ba ka dei ka jingmad kaba ngim pat shem ha kane ka pateng jongngi kaba mynta.
Ka pyrthei hi baroh kawei ka lamwir thlam ban ialeh pyrshah ia une. Katba don ka bor shemphang u khun bynriew ha snieh pyrthei, la pyrshang ban iakhun pyrshah ia kane ka thma pyrshah ia u nongshun bym lah iohi,bym don atiar ban pyniap ia u .Nangno u wan bad shano u leit? Kat shaba u leit, u la dkhat ia kiba bun ki mynsiem briew bad pynshitom ia kiba bunbah.
Katba nang mih ki sngi ka jingshahktah ha une u khniang jingpang ka nang jur bad nangkiew na ka sngi sha kawei ha kiba bun ki Ri. Ki briew ki shu lynniar bad la pynsuhjer hi rem ia u khun bynriew ha satlak pyrthei. Ki bor synshar, ki stad ka koit a khiah bad ia kito kiba tur shakhmat ki la hap kylla long ki langknia na ka bynta ban ialeh pyrshah ia une. Ki dei ban ioh ia ka burom, la ki sngewthuh kyndiang ban pynduh jait te ym lah, hynrei tang ban iada ia ka jingsaphriang jong u. Ym don ba nang ym don ba stad ban kop ba lah ban pynduhjait ia une. Shibun kiba batai ba une u khniang u don bunjait bad ba dang shimpor ba un kut. Kine kiei kiei ki nang pynsheptieng shuh shuh ia u luk u lak.
Nga ngeit ngi ia kubur lang baroh ba kaei ba ki bor synshar ka la pynjari ia kane ka jingkhangkhop ka la long ka jingiarap ban iada ia ka jingsaphriang jong une u khniang, hynrei ka la ktah shibun ia ka ioh ka kot jong ki briew khamtam ia kito kiba duna ka jingioh.
Aikhublei naduh ki bor Sorkar, ki bor Shnong, ki kynhun niam bad jaitbynriew, ki Seng Bhalang bad ki riew shimet kiba la kner la ki jong ki kti ban kner ban pyndap ia ka kpoh kaba thngan. Lada kane kan dang iaibteng haduh katno kin lah ban iarap.
Sngewsynei de ia kito kiba don shabar na la Ka Ri ha kaba ki la dei ban iakynduh ia shibun ki jingeh. Wat la ka sorkar ka la pyrshang ban iarap ia ki, kam pat biang. Ka rukom pyrkhat hi, kan kham bha ba kin ioh ban wanphai ing noh. Hangne ka jingkylli ka mih ia kito kiba trei shabar, kaei kin leh? Kumno kin im ha ki sngi ban wan?
Ka jingim ka long kaba dum kaba dap da ki jingkhuslai bad ki jingartatien. Ki sngi kiba sniew.
Haba phai sha kane ka Jylla jongngi, ka apot sepsngi aiu kaba kat kane ha kaba ka jingpang ka la lyngshop tang ha kawei ka longing bad kiba don ia ka jingiajan bad ka. Ym tang katta, hynrei ka la dkhat ruh ia ka ia ka jingim jong u kpa ka iing, u briew uba donnam bad donburom. Kum u bahaing bad katno khamtam ka iing, kata, I kurim, ki khun ki ksiew ki pait ka dohnud bad ki ummat ki jaw ha kaba ngi sngew bymdon shuh ba ioh mad kat kane ka jingjia. Nalor kata, ka jingiashem kaba la pynthut wat ia ka jingpyndep ia ka met kaba sah jong u kpa ka iing, ka la nang pynkthang shuh shuh. Wat la hapdeng kum kane ka jingiakynduh ngi don ban ainguh ia U Blei ba Um shym la pynlehrain buhkhoh, hynrei u la plie ia ka lad ban pyndep ia ka met kaba sah. Lyngba jong kane ka jingjia, ngi sngewthuh ba U Blei u la kyntu ia kiba bun ban don ka mynsiem ka jingsngewlem ban tyrwa sngewbha ban ai ia ka jaka shongthait ia ka met u paradoh parasnam jongngi bad ba la lah ruh ban pyndep ia ka. Nga pyrkhat ba U Blei U kren ha ki briew wat hapdeng ka por jong ka jingsheptieng ban don ka jingpyrkhat ia ki paramynsiem briew. Khublei shibun ia kane ka jingpyrkhat tipbriew tipblei. Ngam don kano kano ban kynthoh iano iano ruh ba la don ka jingpynthut, namar ka dei ka por ba ngi im hapdeng ka jingsheptieng.
Ngi don ruh ban ainguh ia U Blei kumba long mynta, ki dkhot jong ka iing ki iashait bad kim don shuh ki dak jong ka jingdon jong u khniang jingpang, lait sa tang arngut kiba dang don ha ka jingsumar. Nga ngeit skhem ba U Blei Un pynkhiah ia ki.
Kane ka jingsheptieng kam pat shym wai bad kan ym pat pyllait iangi katba une u khniang jingpang um pat kut. Ngi iabun ktien ban iakylli, ban iakhnium, ban iohi ia ka jingduna bad ban kynnoh ia ka jingbymlah jong ka sorkar. Ka jingdon ki lad pathai khubor jong kane ka juk stad mynta, ngi iohsngew bun ki khubor lyngba ki jingjia kylleng sawdong khamtam Ka jingioh ia une u khniang jingpang ha ka Jylla ba marjan, ka la nang pynsuhjer shuh shuh.
Ka jingmih biang sa iwei iba ioh ia une u khniang jingpang, ka la pynmih niangkhriat ia baroh bad ka jingiakren ka la nang thnam shuh shuh lyngba ki social media, Kumno? Balei? wat ban ong ruh ba ka don ka jingbuhrieh ia kiba ioh ia kane ka jingpang. Kane ka la pynthnam jabieng wat ia ka iing kaba ioh nyngkong ia une u COVID19 ban pynmih khubor. Nga ngeit ba Ka jingpynmih khubor ka dei ka jingsngewrem jongki ia ka jingshahkynnoh jong ka iing ha kiei kiei baroh. Toi, ha Ka jingshisha ka dei ban don ka jingai mynsiem bad ka jingpyntngen ha kaba kum kane ka por, kaba wat ki ummat jongki kim pat rkhiang.
Nga ngeit kitei ki jingiabun nia baroh Ka dei kaba mih na ka jingsheptieng bad kim don ruh ka jubab.ha ka. Ha ka jingsngew jongnga, kaei kaba ngi dei ban leh ban kohnguh ia ka jingbthah jong ka sorkar ba ngin sumar ialade. Ngi iohsngew bad ngi iohi ka Sorkar kam shym shongthait ban duriap na ka bynta kane ka kam bad nga ngeit U Blei Un pynshai ia ki.
Ha kum kane ka ka por, ka dei iangi ba ngin ia trei lang bad ka sorkar bad ba ngin ia ai mynsiem lem iwei ia iwei. Ngi dei ban bud pyrkhing ia ki kyndon ba labuh hangi ban leh. Ka jingiabun ktien, Ka jingsngap ia ki khubor nangne nangtai kan ym lah ban iarap iangi. Shah ianga ban kdew, na Ka ktien U Blei, haba ki khun Israel ki la dei ban kam ia ka duriaw basaw, ki la iakynduh ia ka jingeh, la kin tur shakhmat ruh kim long, lane kin phai shadien kim long shuh. Ki la khaweit, ki la lynniar bad ki la khnium. U Moses u la ong, ” ….to da sngap jar phi” ” Wat sheptieng phi, to sangeh, to khmih ruh ia Ka jingpynim jong U Trai….”( Eksodos 14:13 & 14). Nalor ki kyndon jong ka Sorkar, kaba donkam bad kaba kongsan tam ka long ba ngin ‘Sngap jar bad ban Ap kyrmen ia ki Sngi Babha ba U Blei Un ai hangi.
Nga ngeit skhem ba U Blei Un ym shah ia kaba sniew ba kan synshar sah iangi. Ka jingphai jongngi shane bad shatai ka don tang ka kutlad suda. To ngin buh ia ka jingshaniah ha U Blei Un pynim iangi. Ka ktien U Blei ka ong ” U Trai u long uba bha ia kita kiba ap kyrmen ha u, ia kata ka mynsiem kaba wad ia u” ( Jingrwai Sngewsynei 3:25).
Ngin ym duh jingkyrmen, khlempep ngin iohi ia ka sngi babha. Ha kata ngin sakhi dalade hi bad ban ong, ” Te yn ong ha kata ka sngi, Ha khmih une u long U Blei jongngi; ngi la khmih lynti ia u, te un pynim ia ngi; une u long U Trai; ngi la khmih lynti ia u, ngin sngewbha bad shad kmen ha ka jingpynim jong u” ( Isaiah 25:9)
To U Blei Un kyrkhu lang ia baroh bad nga ngeit kane ka jingthoh kan long ka jingiarap iangi.
Khublei shibun.
E M Syiem says
Haba kumta ki kali riew shimet donkam pass ne em ban iaid ha kitei ki sngi ba pyllait bad shah?