Mr. Rishotki S Dkhar
Jinglamphrang: Ki paralok baieit eh jong nga, ha kaba nyngkong eh ka jingkylli ka long, ka mut aiu kane ka kut baskhem? Lane kaba ngi ong ha ka ktien phareng ‘Stronghold’ka jubab ka long ba ha ka ktien phareng ka ong kumne “Stronghold is a place that has been fortified so as to protect it against attack” bad ha ka ktien khasi ngi lah ban ong “Ka kut baskhem ka dei kata ka jaka kaba don ka jingker ka baskhem ka ban iada na kano kano ka jingialeh pyrshah kaba wan ban ialeh ia ngi” Bad kumjuh ruh kane ka ktien ‘Ithuh’ haba ong ithuh kaba mut to recognize, lane ithuh kaba mut ban pdiang kum kaba shisha. Kumta kane ka bynta ka ong, u ithuh ia kita kiba shaniah ha u, kaba mut u pdiang ia kita kiba shaniah ha u.
Kane ka bynta ka ong “U Trai u long ka kut baskhem ha ka sngi ka jingjynjar, bad u ithuh ia kita kiba shaniah ha u”
Khyndiat ha kaba ia dei bad kane ka kitab: Ia kane ka Kitab la ngeit ba la thoh ia ka da u Nahum, ka jingmut jong ka ktien Nahum ka mut ‘ka jingpyntngen kaba pura’. Kane ka kitab ka kren shaphang ka jingbitar bad ka jingbishar u Blei ia ka nongbah Ninebeh, ka Nongbah jong ki Assyria. Bad ha kato ka por ka jong u Nahum kane ka nongbah ka paw kum ka shnong kaba khraw bor bad kaba donbor bad ymdon shuh mano mano ruh ba lah ban jop thma ne pynjot ia ka. Hynrei ha kaba kum kata ka por u Nahum u la iathuhlypa ba kane ka nongbah kaba khraw kan sa kyllon noh ha kawei ka por. Bad kaba phylla ka long ba hadien kumba sanphew snem kane ka jingiathuhlypa jong u Nahum ka la jia bad ka la urlong shisha haba ki nong Babylon ki la wan ban hiar thma ia kane ka nongbah ki la pynjot noh ia ka. Bad ngi shem kane ka nongbah ka la jot noh.
Ka long ha ka juh ka rukom ki paralok baieit eh jong nga, ba kane ka jingjia kaba jia ha ka Nongbah Ninebeh, kane ka jingshah pynjot jong ka Nongbah Ninebeh ha ka jinghiar thma ka Nongbah Babylon, Ngi lah ban ong ba ka long ka jingjia kaba la jia ha ka pyrthei kaba ngi im mynta, Haba kaba wat ia kito ki Ri kiba paw khmat ki Ri kiba khraw bor jong ka pyrthei mynta ki la mad ia kane ka jingpynjot, kum ka Nuksa, Ka Ri China, ka Ri America bad kiwei kiwei pat ki Ri kiba dei ki Ri kiba khraw bor ki Ri kiba donbor, mynta pat ki la mad ia ka jingpynjot, ki la mad ia ki jingeh, ki la mad ia ki thma, bad kata ka thma kaba ki hap ban ialeh kam dei pyrshah ia ka Nongbah Babylon hynrei pyrshah ia u Corona Virus.
Hynrei hapdeng jong kane ka jingshah pynjot jong ka Nongbah Ninebeh, ka ktien u Blei ka la wan ha u Nahum kum uwei na ki Nongiathuhlypa bad ka ong “U Trai u long uba bha, ka kut baskhem ha ka sngi ka jingjynjar, bad u ithuh ia kita kiba shaniah ha u”. kaba mut ba ka ktien u Blei ka kren shai ba hapdeng jong kita ki jingpynjot lane ki jingpynduh noh ka jong u Blei ia ka Nongbah Ninebeh, ki briew baroh kiba shong ha kane ka nongbah kin mad ia ki jingeh ki jingjynjar ki briew kin mad ia ki jingshah shitom namar haba u Blei un pynjot ia kane ka nongbah un pynjot ia ka da ka thma, kumta ha kum kata ka por U Blei u kular ba ma U u long u Blei uba bha, bad u long ma u ka kut baskhem lane u long ma u kata ka jaka kaba don ka jingker ka baskhem ka ban iada lane ka jaka rieh jong ngi ia kito kiba mad ia ki jingeh ki jingjynjar, bad u ong shuh shuh ba wat hapdeng jong kita ki jingjynjar ki jingeh, u Ithuh ruh lane u tip bha biang biang ia kita kiba shaniah ha u., khnang ba un ioh ban pyllait ia ki.
Kumta ki paralok baieit eh jong nga, ka long ha ka juh ka rukom, ba ia ngi ki briew kiba im mynta ha kane ka pyrthei, kiba im ha kum kane ka juk kaba eh, ka juk kaba dap shibun ki jingjynjar, ka juk kaba dap shibun ki jingma, namar ba baroh na ngi ngi hap ban ialeh ia kawei ka thma bad kata ka dei ka thma Corona Virus. Ho,oid hapdeng jong kata ka jingialeh jong ngi ia kane ka thma, ngi hap ruh ban mad ia ki jingeh ki jingjynjar la ha ka jingim shimet, ha iing ha sem bad kumjuh wat ha ka imlang ka sahlang, kum juh ruh ka Ri bad ka jaitbynriew ki iam ki lyniar na ka bynta kine ki jingeh. Hynrei ha kum kane ka por kum kiba ngeit, ngi dei ban tip bha ia kane ba U Trai u long uba bha, long ma u ka kut baskhem jong ngi, long ma u kata ka jaka kaba don ka jingker ka baskhem ka ban iada ia ngi na ki jingma bad ki jingjynjar jong kane ka pyrthei, bad kaba sngewtynnad shuh shuh ka long ba u Blei u ithuh lane u pdiang ruh ia nga ia phi kiba ngeit kiba shaniah ha u, bad ba un pyllait ia ngi.
Kumta kane ka bynta ka ong “Ba U Trai jong ngi u long ma u ka kut baskhem kaba mut ka kut lane ka jaka kaba la ker skhem bha ka jong ngi” bad lada ma ngi ki briew kiba mad ia ki jingeh ki jingjynjar ha kane ka pyrthei, lada ngi phai sha u, lada ngi phet rieh ia u, ngin ioh lait na kine ki jingma ki jingjynjar ha kane ka pyrthei namar ma u u long ka kut baskhem jong ngi. Bad ka jingkylli ka long ba hato ka long shisha kaba dei hok ia ki briew baroh ba kin ioh ia kane ka jingiada na ki jingma ki jingjynjar, ka jubab ka long em, ym ia baroh? Ka daw ka long ba U Blei u tip bad u ithuh ia kita kiba shaniah ha u. u ithuh ruh ia kita kiba shaniah ha u, kaba mut u pdiang ia kita kiba shaniah ha u. Kumta ka ktien u Blei ka kren shai lada kino kino ki briew ki bym don ka jing ngeit bad ki bym shaniah ha u, u Blei un kyntait ia ki, kumba u Noah u kyntait ia ki briew kiba phai sha ka iing lieng jong u. ha ka jingiathuhkhana shaphang u Noah, katba ki briew ki dang don ka jingsuk ka jingkmen kim shaniah kim ngeit ia u Blei, hynrei haba ki mad ia ki jingjynjar, u Noah ruh u la kyntait ia ki namar ba u Noah um ithuh ia ki, kumjuh ruh ka long ha ka juh ka rukom lada ngim don ka jingngeit ha u Blei ngim don ka jingshaniah ha u, ngin ym ioh bynta ha kata ka jingiada kaba u Blei un iada ia ngi na ki jingma bad ki jingjynjar.
Lehse kan long thik kumba u Jisu u ong “Ym u briew baroh uba ong ha nga. Ah Trai Ah Trai, u ban ioh leit hapoh ka hima ki bneng, hynrei uta kein uba leh ia ka mon u Kpa jong nga uba ha bneng” kaba mut tang kita keiin kiba ngeit bad shaniah ha u Blei. (Mathaios 7: 21). ka long ha ka juh ka rukom ba haba ki briew ki mad ia ki jingjynjar ki mad ia ki jingeh ki sdang phai sha u Blei hynrei balei kim lait na kita ki jingjynjar ki jingma kiba ki ia kynduh, namar ba lada kim don ka jingngeit ka jingshaniah ha u Blei kin ym ioh lait. Ia kata ngi lah ban pynshisha shuh shuh ba ka ktien u Blei ka kren shai halor kata, ha ka Gospel u Ioannis 3:16 bad 17 ka ong “Naba u Blei u la ieit katta katta ia ka pyrthei katba u la aiti noh ia la u khun ba la kha marwei, ba uei uei uba ngeit ha u un ym jot shuh, hynrei un ioh ka jingim bymjukut, un ioh ka jingsuk. Shuh shuh ka ktien u Blei ka ong “Naba u Blei um shym la phah ia la u khun sha ka pyrthei ba un pynrem, hynrei ba yn pynim ia ka pyrthei da u”. hynrei paralok lada ngim don ka jingngeit bad ka jingshaniah ha u, kumno kein un ioh ban pynim ia nga ia nga phi.
Kumta ngi sngewthuh ki lok baieit eh jong nga, ngi iohi shibun ki jingkular ki jong u Blei ia ngi ki briew ha sla jong kane ka pyrthei, u kular ban long ka kut baskhem jong ngi ha ka jingjynjar, u kular ban long ka jaka rieh jong ngi, u kular ban pynim ia ngi, u kular ban theh ki jingkykhu ia ngi, hynrei lada ngi pat ngim don ka jingngeit bad ka jingshaniah ha u, ngin ym ioh bynta na kine ki jingkular ki jong u Blei ia ngi. Hynrei kine ki jingkular ki jong u Blei ki long beit tang ia kita phai sha u bad ia kiba ngeit bad kiba shaniah ha u.
Hynrei don shibun ki briew haba ki ia kren shaphang u Blei ki sngewthuh tang kane kawei bad kata ka dei ba u Blei u long ka jingieit, ho,oid u Blei u long ka jingieit ka ktien u Blei ka kren shai ia kata ba u Blei u long ka jingieit, hynrei ngi klet pat ia kane ka kawei ba u Blei u long ruh u Blei uba thut shen, ha kaba ka ktien u Blei ka kren shai Exodus 20:5 ka ong “Naba nga long u Trai uba u Blei jong me, nga long u Blei uba thut shen uba pynwan ia ka jingpalat ki kpa ha ki khun haduh kaba lai bad kaba saw pateng bynriew jong kito kiba isih ia nga” nga long u Blei uba thut shen, kaba mut u Blei u long ruh uba kloi ruh ban bitar ia kita kiba isih bad ki bym ngeit bad shaniah ha u.
Ngi ia kren ngi ia rwai ka jingrwai ba u Blei u long ba bha, ho,oid u long uba bha, hynrei lada ma ngi ngi leh lyndet ia u, kynmaw ba u Blei u long ka ding ka ban bam duh ia ngi iwei pa iwei, (Hebru 12:29) ia kata ngi lah ban pynshisha da kaba ngi phai sha ka ktien u Blei ia ki khun Isreal haba ki khun Isreal ki ieit ia u Blei, u Blei u jied ia ki ba kin long kiba ieit jong u, u theh ka jingkykhu, u pyndep ia ka jingkular ha ki, u la pyllait ia ki na kiba bunjait ki jingpang ki jingjynjar kiba ki la mad, hynrei ka Sodom bad Gomora kaba lyndet ia u Blei, ka bym don ka jiingshaniah shuh ha u Blei, u Blei u la pynjot noh ia ka da ka ding khlem jingisynei shuh.
Hynrei ka don kawei pat ka khubor kaba sngewtynnad kata ka long ba u Blei jong ngi, lada ngi phai pat sha u wat ha ka khyllip mat kaba dei ka kut lad ka jong ngi u dang lah ban map ia ngi, kumba u la map noh ia u riew dakait halor jong ka diengphna, u dang map ia ngi, u Blei lada ngi phai sha u u dang pdiang ia ngi, kumba u kpa u pdiang ia u khun sarong awria, ka ktien u Blei ka ong “Lada ki briew jong nga, ia kiba la khot da ka kyrteng jong nga, kin pynrit ia lade, bad kin duwai, bad kin wad ia ka khmat jong nga, bad kin phai noh na ka lynti bymman jong ki, kumta te ngan sngew na bneng, bad ngan map ia ki pop jong ki, bad ngan pynkhiah ia ka Ri jong ki” Shuh shuh Jerimaiah 29: 12-13 ka ong “Te phin khot kyrpad ia nga, bad phin ioh leit ban duwai ha nga, nga ruh ngan shah shkor ia phi. Bad phin wad ia nga bad phin shem ia nga, lada phin wad ia nga da ka dohnud jong phi baroh” bad ym tang ba u sngew bad shah shkor ia nga ia phi hynrei ka ktien u Blei ka ong “Jerimaiah 33:3 ka ong ruh “lada ngi khot ia u Blei u Blei un sngew ia ngi bad un pyni ruh ha nga phi ia kiei kiei kiba khraw, bad kiba eh ia kiba ngim tip” ki don shibun bah kiei kiei kiba ngim tip bad ngim shemphang ha kane ka pyrthei hynrei hynrei lada ma nga ma phi ngin khot kyrpad ia u Blei jong ngi, ma u hi un pyni ha nga ha phi ia kiei kiei kiba khraw bad kiba eh kiba ngim tip.
Kumta ki paralok baieit eh jong nga, nga khot ia phi ha kane ka por to ngin phai sha la ka jong ka jingim marwei la marwei bad ngin kylli hato nga don ne em ka jingngeit kaba skhem nga don ne em ka jingshaniah ha u Blei kat haduh ba un ithuh ia nga, bad lada ngi shem ba kata ka jingngeit ka jong ngi ka dang synjor, lada ngi shem ba kata ka jingshaniah ka jong ngi ia u Blei kam pat dei ka jingshaniah kaba u Blei u lah ban ithuh lane kam pat dei ka jingshaniah kaba u Blei u lah ban pdiang ia ngi, kane ka por kaba mynta nga khot ia ngi lang to ngin phai mynta sha u Blei bad ngin dem ban duwai ha u. bad lada ngi lah ban leh kumta kane ka ktien u Blei mynta ka kular ia nga ia phi ba hapdeng kat kane ka jingjynjar kaba ngi mad kaba ngi ia kynduh ha ka jingim jong ngi, ha ki iing ki sem jong ki, ha ka imlang ka sahlang, ha ka Ri bad ka jaitbynriew, u Blei u kular ba u long ma u Ka kut baskhem jong ngi ha kum kine ki jingjynjar, u long ma u kata ka jaka kaba don ka jingker ka baskhem ka ban iada ia ngi na ki jingma bad lada ngi phai bad phet sha u ngin ioh lait na kine ki jingjynjar, namar u tip bad u ithuh ia nga ia phi lada ngi long kita ki briew kiba ngeit bad shaniah ha u. “Naba u Trai u khmih u peit ia kiba hok, bad u shah shkor ia ki jingduwai jong ki” 1Petros 3:12.
U Blei na ka bynta ka burom jong u. Amen.
Winstar Khyriem says
ki salm 34_8_ ah to mad bad to khmih ba u trai u long ba bha,,,ka ei ki jingmut jong ka ni kyntien?